Όσο περισσότερους παράγοντες κινδύνου για αγγειακή νόσο έχει κάποιος στη μέση ηλικία, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για εκδήλωση Αλτσχάιμερ αργότερα στη ζωή.
Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μακροχρόνιας μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA από ερευνητές του Johns Hopkins University School of Medicine.
Ως αγγειακή νόσος ορίζεται οποιαδήποτε κατάσταση επηρεάζει το κυκλοφορικό σύστημα. Η βασική αιτία της αγγειακής νόσου είναι η αθηροσκλήρωση, δηλαδή η στένωση των αρτηριών λόγω συσσώρευσης πλάκας. Λόγω της αθηροσκλήρωσης, προκύπτει και η λεγόμενη περιφερική αποφρακτική αρτηριοπάθεια ή περιφερική αγγειακή νόσος η οποία προκαλεί πόνο ή βάρος στα πόδια.
Οι βασικοί παράγοντες κινδύνου για αγγειακή νόσο είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, χοληστερίνη, η υπέρταση, και ο διαβήτης.
Οι παράγοντες κινδύνου
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν επί 23,5 χρόνια την πορεία της υγείας 346 ατόμων οι οποίοι είχαν συμμετάσχει στη μελέτη Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC)-PET Amyloid Imaging Study.
Η μελέτη αυτή κατέγραψε μεταξύ άλλων την αγγειακή υγεία των συμμετεχόντων και παρακολούθησε τον εγκέφαλό τους για ενδείξεις συσσώρευσης της πρωτεΐνης βήτα-αμυλοειδούς η οποία σχετίζεται με την νόσο Αλτσχάιμερ.
Οι συμμετέχοντες είχαν μέση ηλικία 52 ετών όταν εγγράφηκαν στη μελέτη, μεταξύ των ετών 1987 και 1989. Αξιολογήθηκαν για την παρουσία παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο για αγγειακή νόσο, συμπεριλαμβανομένης της χοληστερίνης, του καπνίσματος, του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), της πίεσης του αίματος και του διαβήτη. Μεταξύ των ετών 2011 και 2013 -με μέσο όρο ηλικίας τα 76 χρόνια- οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε τομογραφία εγκεφάλου που αποκάλυψε τα επίπεδα της β-αμυλοειδούς πρωτεΐνης.
Διαπιστώθηκε πως όσοι είχαν τα περισσότερα αγγειακά προβλήματα ως 50άρηδες, διέθεταν αυξημένα επίπεδα β-αμυλοειδούς ως 70άρηδες.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δεν διέφεραν μεταξύ αυτών που είχαν ή δεν είχαν το αλληλόμορφο e4 APOE, μια μορφή του γονιδίου ΑροΕ που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Όσοι δεν είχαν υπέρταση έως τα 64 τους χρόνια, είχαν πολύ λιγότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν άνοια. Αντίθετα, όσοι ήταν παχύσαρκοι στα 50 τους είχαν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν αυξημένα επίπεδα β-αμυλοειδούς στα 70 τους.
Όσοι είχαν έναν αγγειακό παράγοντα κινδύνου στα 50 τους είχαν 88% περισσότερες πιθανότητες να έχουν σημαντική ποσότητα της β-αμυλοειδούς, σε σύγκριση με όσους δεν είχαν κανέναν παράγοντα κινδύνου. Και όσοι είχαν δύο παράγοντες αγγειακού κινδύνου (π.χ. είχαν υπέρταση και διαβήτη) είχαν 188% περισσότερες πιθανότητες να έχουν σημαντική ποσότητα της β-αμυλοειδούς.
«Τα ευρήματα υποστηρίζουν την άποψη ότι η έκθεση σε παράγοντες που υπονομεύουν την υγεία των αγγείων στη μέση ηλικία είναι πολύ σημαντική για την συσσώρευση του βήτα-αμυλοειδούς», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Rebecca F. Gottesman, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νευρολογίας στο Johns Hopkins University School of Medicine.
