Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα) παρουσιάζει ενοχλητικά συμπτώματα όπως φούσκωμα, κράμπες, διάρροια, δυσκοιλιότητα, και πόνο που ανακουφίζεται από αέρια, ταλαιπωρώντας πάνω από έναν στους 10 ενήλικες (διπλάσιες γυναίκες από άνδρες).
Η έρευνα έχει αναδείξει διάφορους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισης του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου.
Η επιφάνεια του λεπτού εντέρου, η οποία απορροφά την τροφή, φιλοξενεί περίπου το 60% του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Πρόκειται μόνο για ένα στρώμα κυττάρων το οποίο κρατά σε απόσταση ασφαλείας τα βακτήρια και τα διάφορα σωματίδια της τροφής. Εκεί βρίσκεται ένα περίπλοκο έντερο-ανοσοποιητικό σύστημα. Αν αυτή η λεπτή επένδυση υποβαθμιστεί, το ανοσοποιητικό σύστημα θα βρεθεί αντιμέτωπο με μικρόβια και σωματίδια τροφής.
Ορισμένες ανισορροπίες στο εντερικό οικοσύστημα που μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, περιλαμβάνουν διαρροές στο έντερο, βακτηριακή υπερανάπτυξη μικρού εντέρου (SIBO) και υπερανάπτυξη ζύμης.
Αιτίες
Η δρ Νικολέτα Κοΐνη, M.D., πιστοποιημένη Ιατρός Λειτουργικής, Προληπτικής, Αντιγηραντικής και Αναγεννητικής Ιατρικής από την Αμερικανική Ακαδημία Αντιγηραντικής Ιατρικής, εξηγεί: “Η εσωτερική επένδυση του εντέρου με το καλό μικροβίωμα μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από το άγχος, την κατάχρηση αντιβιοτικών ή αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, τις εντερικές λοιμώξεις, από μια διατροφή με λίγες φυτικές ίνες και πολλή ζάχαρη καθώς και από το αλκοόλ. Οι παράγοντες αυτοί ενεργοποιούν μια ανοσοαπόκριση που προκαλεί χάος στο εντερικό νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα την εκδήλωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου”.
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου πρέπει να αντιμετωπιστούν οι υποκείμενες αιτίες.
“Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να έχει διαφορετικές αιτίες για τους πάσχοντες” λέει η δρ Κοΐνη. “Η έρευνα έχει δείξει ότι δύο από τις μεγαλύτερες αιτίες του ευερέθιστου εντέρου είναι οι τροφικές αλλεργίες και η υπερβολική ανάπτυξη βακτηρίων στο λεπτό έντερο. Μπορεί να υπάρχουν και άλλες, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης πεπτικών ενζύμων, παρασίτων που ζουν στο έντερο, της ανεπάρκειας ψευδαργύρου ή μαγνησίου και της τοξικότητας βαρέων μετάλλων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο καθίσταται σημαντικό να εξατομικεύεται η θεραπεία με βάση τις μοναδικές συνθήκες που υπάρχουν για κάθε άτομο που πάσχει από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου”.
Ορισμένες τροφές μπορούν να ερεθίσουν το έντερο και το πεπτικό σύστημα. Αυτές οι ευαισθησίες στα τρόφιμα δεν είναι μια πραγματική αλλεργία, αλλά μια ήπια ευαισθησία, που μπορεί, όμως, να προκαλέσει συμπτώματα. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Gut, διαπίστωσε ότι η εξάλειψη των τροφίμων, που εντοπίστηκαν με τεστ αλλεργίας (αντισώματα IgG) οδήγησε σε σοβαρή βελτίωση των συμπτωμάτων συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.
“Από τις πολλές κοινές ευαισθησίες σε τρόφιμα, αυτή στην γλουτένη είναι ίσως η πιο διαδεδομένη”, λέει η δρ Κοΐνη.
Τα γαλακτοκομικά που περιέχουν ορισμένες πρωτεΐνες, όπως είναι η καζεΐνη και ο ορός γάλακτος, μπορούν επίσης να ερεθίσουν και να προκαλέσουν φλεγμονή στο έντερο. Άλλες τροφές που μπορούν να ερεθίσουν το έντερο είναι η σόγια, το καλαμπόκι και τα αυγά.
Αντιμετώπιση
Σύμφωνα με την δρ Κοΐνη, αν πάσχετε από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και θέλετε γρήγορη ανακούφιση, τολμήστε μια αλλαγή της διατροφή σας. Κάντε μια απλή, αντιφλεγμονώδη διατροφή χαμηλή σε αλλεργιογόνα, επεξεργασμένους υδατάνθρακες, και ζάχαρη. Καταγράψτε πώς αισθάνεστε μετά από κάθε γεύμα. Ίσως θελήσετε επίσης να εξετάσετε την αφαίρεση ορισμένων τροφών, όπως είναι οι σπόροι και τα φασόλια.
Η δρ Νικολέτα Κοΐνη προτείνει 10 απλά βήματα για την αντιμετώπιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου:
- Τρώτε πρωτεΐνες. Για να αποφύγετε ανισορροπίες του σακχάρου στο αίμα, οι οποίες τροφοδοτούν τα κακά βακτήρια του εντέρου, τρώτε πρωτεΐνες με κάθε γεύμα. Αυτό θα σας βοηθήσει να αποφύγετε τις ξαφνικές αυξήσεις του σακχάρου.
- Τρώτε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Λαχανικά, καρύδια, σπόροι και φρούτα περιέχουν όλα ωφέλιμες φυτικές ίνες.
- Αυξήστε την κατανάλωση των καλών λιπαρών όπως είναι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τρώγοντας άγριο σολομό κρύου νερού, σαρδέλες, ρέγκα, λιναρόσπορο, ακόμη και φύκια. Τα ιχθυέλαια και το έλαιο νυχτολούλουδου βοηθούν στην αποκατάσταση της επένδυσης του εντέρου.
- Εξαλείψτε το υδρογονωμένο λίπος (τρανς λιπαρά), που βρίσκεται σε ορισμένες μαργαρίνες και επεξεργασμένα τρόφιμα. Χρησιμοποιήστε φυτικά έλαια, όπως έλαιο καρύδας και το ελαιόλαδο (ειδικά εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο).
- Τρώτε άφθονα φρούτα και λαχανικά τα οποία περιέχουν βιταμίνες, που καταπολεμούν τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου, μέταλλα, φυτικές ίνες, φυτοθρεπτικά συστατικά, αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη μόρια. Ο ψευδάργυρος και η βιταμίνη Α, βοηθούν στην αντιμετώπιση του συνδρόμου.
- Αποφύγετε αναψυκτικά, χυμούς και ενεργειακά ποτά, καθώς μπορούν να επηρεάσουν το μεταβολισμό του σακχάρου.
- Μειώστε το άγχος. Ο διαλογισμός, οι βαθιές ανάσες και η γιόγκα συντελούν στη μείωση του άγχους.
- Φροντίστε να κάνετε ένα ύπνο που σας ξεκουράζει.
- Ασκηθείτε. Ακόμη και 30 λεπτά ζωηρού βαδίσματος μπορούν να σας βοηθήσουν. Μπορείτε να δοκιμάσετε και μια πιο έντονη προπόνηση καθώς και αντίσταση με βάρη.
- Εντάξτε τα προβιοτικά στη διατροφή σας. Καλά βακτήρια, όπως Lactobacillus, Bifidobacterium και Saccharomyces boulardii, μπορούν να ληφθούν και από συμπληρώματα διατροφής. Ξεκινήστε αργά και παρατηρήστε αν τα προβιοτικά μπορούν να σας βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
