Έχουν ήδη υπάρξει άφθονα αποδεικτικά στοιχεία για την κυριαρχία του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου όσον αφορά τη γλωσσική ικανότητα. Ωστόσο, οι υποκείμενες διαδικασίες στο νευροανατομικό επίπεδο δεν είχαν ακόμη πλήρως κατανοηθεί.
Τα νευρικά κύτταρα στην εγκεφαλική περιοχή που ονομάζεται κροταφικό πεδίο (planum temporale) έχουν περισσότερη πυκνότητα στο αριστερό ημισφαίριο παρά στο δεξί ημισφαίριο – κάτι που είναι ζωτικής σημασίας για την ταχεία επεξεργασία της ακουστικής ομιλίας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσίευσαν ερευνητές από το Ruhr-Universität Bochum και το Technische Universität Dresden το περιοδικό Science Advances.
Μια νέα μορφή απεικόνισης μαγνητικού συντονισμού (MRI) σε συνδυασμό με μετρήσεις εγκεφαλογραφήματος (EEG) κατέστησε δυνατή τη συσχέτιση της μικροδομής του κροταφικού πεδίου με την ταχύτητα της ακουστικής επεξεργασίας του λόγου.
Χρησιμοποιώντας ένα απλό πείραμα, οι ερευνητές μπόρεσαν να αποδείξουν πόσο ανώτερο είναι το αριστερό ημισφαίριο στην επεξεργασία της ακουστικής ομιλίας, όταν παίζονται δύο διαφορετικές συλλαβές (π.χ. Da και Ba) στο αριστερό και το δεξί αυτί ενός ατόμου μέσω ακουστικών. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα δηλώσουν ότι ακούν καλύτερα τη συλλαβή από το δεξί αυτί. Ο λόγος είναι ότι η γλώσσα που γίνεται αντιληπτή μέσω του δεξιού αυτιού επεξεργάζεται στο αριστερό ημισφαίριο.
“Οι ερευνητές έχουν εδώ και καιρό διαπιστώσει ότι μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι ζωτικής σημασίας για την επεξεργασία της ακουστικής ομιλίας, το κροταφικό πεδίο, είναι συχνά μεγαλύτερο στο αριστερό ημισφαίριο”, είπε ο Sebastian Ocklenburg από το Universität Bochum. Στο μυαλό νεκρών ατόμων που είχαν δωρίσει το σώμα τους στην επιστήμη, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα νευρικά κύτταρα στο αριστερό κροταφικό πεδίο έχουν μεγαλύτερο αριθμό νευρωνικών συνάψεων από αυτά του δεξιού ημισφαιρίου.
“Προηγουμένως δεν είχε γίνει κατανοητό αν αυτή η ασύμμετρη μικροδομή είναι ο αποφασιστικός παράγοντας για την ανωτερότητα του αριστερού ημισφαιρίου όταν πρόκειται για την επεξεργασία της ακουστικής ομιλίας”, εξήγησε ο Erhan Genç, από το Universität Bochum.
Δεδομένου ότι μια μέθοδος για τον υπολογισμό του αριθμού των νευρικών συνάψεων στους ζωντανούς ανθρώπους δεν υπήρχε μέχρι πολύ πρόσφατα, ο αριθμός αυτός δεν μπορούσε να συνδεθεί με την απόδοση της ακουστικής επεξεργασίας του λόγου. Οι ερευνητές έχουν πλέον κλείσει αυτό το κενό γνώσεων με τη βοήθεια μιας συγκεκριμένης τεχνολογίας μαγνητικής τομογραφίας.
Οι βιοψυχολόγοι έκαναν μετρήσεις σε σχεδόν 100 άτομα και βρήκαν ότι οι συμμετέχοντες στις δοκιμές που ήταν σε θέση να επεξεργαστούν την ακουστική ομιλία στο αριστερό ημισφαίριο σε υψηλή ταχύτητα διέθεταν έναν εξαιρετικά υψηλό αριθμό πυκνά συσκευασμένων νευριτών (νευροαξόνων) στο αριστερό κροταφικό πεδίο. Είναι εξαιτίας αυτής της μικροδομής ότι η επεξεργασία της ακουστικής ομιλίας είναι ταχύτερη στο αριστερό ημισφαίριο, είπαν οι ερευνητές. Η υψηλότερη πυκνότητα συνδεσιμότητας είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για τη γλωσσική υπεροχή του αριστερού ημισφαιρίου.
Τι είναι οι νευρίτες (νευροάξονες)
Νευρώνες αποκαλούνται τα κύτταρα του νευρικού συστήματος. Κάθε νευρώνας αποτελείται από ένα κυτταρικό σώμα, που περιλαμβάνει τον πυρήνα και μεγάλο αριθμό οργανιδίων, και από μία ή περισσότερες αποφυάδες που ονομάζονται δενδρίτες και συλλέγουν τα σήματα που στέλνονται στο κύτταρο.
Ο άξονας του νευρώνα ονομάζεται επίσης νευρίτης. Πρόκειται για μια λεπτή ίνα που μπορεί να είναι αρκετά μεγάλη.
