Γράφουν ο Κωνσταντίνος Αλεξανδρόπουλος, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Πρόεδρος ΓΑΙΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής και ο Ηλίας Χιντιπάς, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης, ΓΑΙΑ Μαιευτική Γυναικολογική
Ο όρος «πολύδυμη κύηση» περιλαμβάνει τις δίδυμες, τρίδυμες ή και κυήσεις περισσότερων εμβρύων. Οι πολύδυμες κυήσεις αυξάνονται διεθνώς, καθώς έχουν αυξηθεί οι κυήσεις, που βασίζονται σε τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Δεδομένου ότι οι πολύδυμες κυήσεις είναι εξ ορισμού κυήσεις υψηλού κινδύνου, καθώς αυξάνουν τα ποσοστά νεογνικής νοσηρότητας και θνησιμότητας, είναι πρόκληση για το Μαιευτήρα.
Τα δίδυμα ταξινομούνται ως μονοζυγωτικά, όταν προέρχονται από τη γονιμοποίηση και ακόλουθη διαίρεση ενός ωαρίου, και ως διζυγωτικά, όταν προέρχονται από δύο ωάρια. Περίπου το ένα τρίτο των διδύμων κυήσεων είναι μονοζυγωτικές. Τα μονοζυγωτικά δίδυμα είναι ιδίου φύλου και πανομοιότυπα, ενώ τα διζυγωτικά μπορεί να είναι και διαφορετικού φύλου, ενώ δεν είναι πανομοιότυπα.
Η αιτιολογία των μονοζυγωτικών διδύμων είναι άγνωστη. Η διζυγωτική κύηση πιστεύεται ότι οφείλεται στην πολλαπλή ωορρηξία, εξαιτίας αύξησης των επιπέδων της χοριακής γοναδοτροφίνης. Κατά συνέπεια, η αυξημένη ηλικία της εγκύου σχετίζεται με αύξηση της πιθανότητας δίδυμης κύησης. Όσον αφορά τις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, η πιθανότητα δίδυμης κύησης σχετίζεται άμεσα με την ηλικία της μητέρας και τον αριθμό των εμβρύων, που μεταφέρονται στη μήτρα κατά την εμβρυομεταφορά. Επίσης, οι διζυγωτικές κυήσεις έχουν μερικές φορές και οικογενή χαρακτήρα. Δηλαδή, είναι περισσότερο πιθανές σε οικογένειες, που έχουν ήδη δίδυμα.
Οι δίδυμες κυήσεις θεωρούνται εκ προοιμίου κυήσεις υψηλού κινδύνου, καθώς αυξάνουν τη νεογνική θνησιμότητα και νοσηρότητα, μέσω της αύξησης της πιθανότητας πρόωρου τοκετού. Η μέση ηλικία γέννησης διδύμων είναι οι 35 εβδομάδες, των τριδύμων οι 32 εβδομάδες και των τετραδύμων οι 29 εβδομάδες. Ως αποτέλεσμα αυτού, το 25% των διδύμων και το 75% των τριδύμων κυήσεων χρειάζονται εισαγωγή στη Μονάδα Νεογνών (ΜΕΝΝ).
Οι πολύδυμες κυήσεις φτάνουν στο ναδίρ της περιγεννητικής θνησιμότητας νωρίτερα από τις μονήρεις κυήσεις. Στις δίδυμες στις 38 εβδομάδες και στις τρίδυμες στις 35. Ο χρόνος γέννησης των διδύμων θα πρέπει να εξατομικεύεται, ανάλογα με την περίπτωση. Οι μεγάλες επιστημονικές εταιρείες συνιστούν τη γέννηση των διζυγωτικών τριδύμων στις 38 εβδομάδες, ενώ των μονοζυγωτικών εμβρύων στις 34-38 εβδομάδες (εάν είναι μονοχοριακά-διαμνιακά) και στις 32-34 εβδομάδες (εάν είναι μονοχοριακά-μονοαμνιακά), υπό την προϋπόθεση ότι οι κυήσεις αυτές δεν έχουν επιπλοκές (που ενδέχεται να προκαλέσουν τον τοκετό νωρίτερα).
Ο τρόπος του τοκετού καθορίζεται από τη θέση που έχουν τα έμβρυα μέσα στη μήτρα. Η προγραμματισμένη καισαρική τομή δεν έχει αποδειχθεί ότι έχει διαφορά στην περιγεννητική ή νεογνική θνησιμότητα και νοσηρότητα καθώς και στην μητρική θνησιμότητα. Το 42% των διδύμων κυήσεων βρίσκεται σε κεφαλική προβολή και μπορούν να γεννηθούν φυσιολογικά. Η καισαρική τομή προγραμματίζεται, συνήθως, σε περιπτώσεις, που τα έμβρυα βρίσκονται σε ισχιακή προβολή (κατεβαίνουν με τα πόδια) ή σε περίπτωση μονοαμνιακών διδύμων (που μοιράζονται τον ίδιο πλακούντα), ή σε περίπτωση παρουσίας περισσοτέρων των δύο εμβρύων (καθώς στην περίπτωση αυτή δεν έχει αποδειχθεί ότι υπερέχει ο φυσιολογικός τοκετός από την άποψη των επιπλοκών). Όταν υπάρχει κεφαλική προβολή του πρώτου διδύμου και ισχιακή του δεύτερου, υπάρχουν διάφορες επιλογές, συμπεριλαμβανομένων την καισαρική τομή και των δύο διδύμων, φυσιολογικός τοκετός του πρώτου διδύμου και είτε μετασχηματισμός (στροφή) του δευτέρου διδύμου σε κεφαλική προβολή, είτε φυσιολογικός τοκετός σε ισχιακή προβολή του δευτέρου διδύμου.
