Το 2010, οι ασθενείς σε όλο τον κόσμο έλαβαν 70 δισεκατομμύρια δόσεις αντιβιοτικών – περίπου με 10 δόσεις o καθένας. Τα αντιβιοτικά έχουν μια ισχυρή και μακροχρόνια επίδραση στο μικροβίώμα του εντέρου, αλλάζοντας την ισορροπία των χρήσιμων και επιβλαβών βακτηρίων.
Τώρα μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Gut βρήκε ότι η χρήση αντιβιοτικών συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εντέρου, αλλά μικρότερο κίνδυνο καρκίνου του ορθού και αυτό εξαρτάται, σε κάποιο βαθμό, από τον τύπο του αντιβιοτικού. Η σύνδεση είναι στατιστική και η μελέτη δεν μπορεί να υποδείξει μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος.
Οι επιστήμονες ήθελαν να μάθουν αν τα αντιβιοτικά έχουν σχέση με τον καρκίνο του εντέρου. Η μελέτη δείχνει ότι το μοτίβο κινδύνου συνδέεται με αλλαγές στο μικροβίωμα κατά μήκος του εντέρου μετά τη λήψη αντιβιοτικών.
Οι επιστήμονες συνέλεξαν στοιχεία από τη βάση δεδομένων της Βρετανίας που ονομάζεται Clinical Practice Research Datalink (CPRD) – δημιουργήθηκε μεταξύ των ετών 1989 και 2012. Αυτή η βάση στοιχείων περιέχει ανώνυμα ιατρικά αρχεία περίπου 11,3 εκατομμυρίων ανθρώπων -το 7% του βρετανικού πληθυσμού.
Στη συνέχεια οι ερευνητές συγκέντρωδαν πληροφορίες συνταγογράφησης από 28.930 άτομα από τα οποία τα 19.726 είχαν διαγνωστεί με καρκίνο του εντέρου και τα 9.254 με καρκίνο του ορθού. Επίσης συγκέντρωσαν στοιχεία για 137.000 άτομα ίδιας ηλικίας που δεν ανάπτυξαν καρκίνο.
Αντιβιοτικά είχαν χορηγηθεί στο 70% των ατόμων που έπασχαν από καρκίνου του εντέρου και του ορθού καθώς και στο 68,5% των ατόμων χωρίς καρκίνο.
Στα άτομα με καρκίνο του εντέρου ήταν πιο πιθανό να έχουν χορηγηθεί αντιβιοτικά: 71,5% έναντι 69%. Το ποσοστό για όσους εμφάνισαν καρκίνο του ορθού ήταν 67%. Η συσχέτιση μεταξύ αντιβιοτικών και καρκίνου υπήρξε για τα άτομα που είχαν πάρει αντιβιοτικά έως και 10 χρόνια πριν τη διάγνωση.
Αυτοί που είχαν καρκίνο του εντέρου είχαν λάβει πιο συχνά αντιβιοτικά, τόσο αυτά που στοχεύουν τα αναερόβια βακτήρια (δεν έχουν ανάγκη οξυγόνου), όσο και αυτά που στοχεύουν τα αερόβια βακτήρια, σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν καρκίνο. Αλλά αυτοί με καρκίνο του ορθού ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν λάβει αντιβιοτικά κατά των αερόβιων βακτηρίων.
Φάνηκε ότι το τμήμα του εντέρου στο οποίο εμφανίζεται ο καρκίνος παίζει κάποιο ρόλο. Μόνο οι καρκίνοι στο πρώτο και το μεσαίο κομμάτι του εντέρου συνδέονται με τα αντιβιοτικά που στοχεύουν τα αναερόβια βακτήρια, ενώ αυτοί στο τελευταίο τμήμα του όχι. Λαμβάνοντας υπόψη άλλους δυνητικά επιβλαβείς παράγοντες όπως την παχυσαρκία, το κάπνισμα, την κατανάλωση αλκοόλ και τη χρήση αντιβιοτικών για πάνω από 16 μέρες, ο κίνδυνος ήταν ακόμα μεγαλύτερος.
Το αντίθετο παρατηρήθηκε στον καρκίνο του ορθού, καθώς η χρήση αντιβιοτικών, που υπερέβαινε τις 60 μέρες, συνδέθηκε με 15% μικρότερο κίνδυνο.
Αυτή είναι μια μελέτη παρατήρησης και ως εκ τούτου δεν μπορεί να βρει την αιτία και το αποτέλεσμα. Οι ερευνητές δεν μπορούσαν να ξέρουν όλους τους παράγοντες για τον τρόπο ζωής των συμμετεχόντων που επηρεάζουν τον καρκίνο ούτε τη νοσοκομειακή θεραπεία που ίσως επηρέασε τον κίνδυνο.