Η αντοχή των βακτηρίων στα αντιβιοτικά είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία της εποχής μας. Υπάρχει λοιπόν μια πιεστική ανάγκη για νέα αντιβιοτικά για την καταπολέμηση της αύξησης των ανθεκτικών βακτηρίων.
Μια διεθνής ερευνητική ομάδα ανακάλυψε ένα νέο αντιβιοτικό ευρέος φάσματος που περιέχει αρσενικό. Η αρσινοθρικίνη (arsinothricin) είναι ένα φυσικό προϊόν που παράγεται από τα βακτηρίδια του εδάφους. Μέρος αυτής της διεθνούς ομάδας ήταν ερευνητές από το Florida International University. Η σχετική μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature’s Communication Biology.
«Το αντιβιοτικό αρσινοθρικίνη ή AST, είναι ένα φυσικό προϊόν που παράγεται από βακτήρια του εδάφους και είναι αποτελεσματικό εναντίον πολλών τύπων βακτηρίων, πράγμα που σημαίνει ευρύ φάσμα», δήλωσε ο Barry Rosen, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης. Η αρσινοθρικίνη είναι το πρώτο και μόνο γνωστό φυσικό αντιβιοτικό που περιέχει αρσενικό και έχουμε μεγάλες ελπίδες για αυτό».
Οι ερευνητές λένε ότι εξέτασαν την τοξικότητα της AST σε ανθρώπινα αιμοσφαίρια και ανέφεραν ότι «δεν σκοτώνει τα ανθρώπινα κύτταρα στην καλλιέργεια ιστών».
«Οι άνθρωποι φοβούνται όταν ακούν τη λέξη αρσενικό επειδή μπορεί η ουσία να είναι τοξίνη και καρκινογόνος, αλλά η χρήση του αρσενικού ως αντιμικροβιακού και αντικαρκινικού παράγοντας είναι καθιερωμένη», λέει ο Rosen.
Το 1908, ο Paul Erlich κέρδισε το βραβείο Νόμπελ στην ιατρική μετά την εξεύρεση μιας θεραπείας με βάση το αρσενικό για τη σύφιλη. Το αρσενικό χρησιμοποιείται για τη θεραπεία τροπικών ασθενειών, την πρόληψη μολυσματικών ασθενειών σε πουλερικά και ως χημειοθεραπευτική αγωγή για τη λευχαιμία.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες μολύνονται με βακτήρια ανθεκτικά στα φάρμακα κάθε χρόνο, σκοτώνοντας περισσότερους από 23.000 άτομα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποίησε ότι «ένας αυξανόμενος αριθμός λοιμώξεων – όπως η πνευμονία, η φυματίωση, η γονόρροια και η σαλμονέλωση – καθίστανται πιο δύσκολο να θεραπευθούν καθώς τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία τους γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά». Ο ΠΟΥ πρόσφατα δημοσίευσε έναν κατάλογο προτεραιοτήτων για τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά παθογόνα που αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για την ανθρώπινη υγεία παγκοσμίως.
«Έχουμε εξαντλήσει τα εργαλεία για την καταπολέμηση αυτών των ασθενειών. Χρειαζόμαστε ένα νέο ισχυρό αντιβιοτικό για την επίλυση αυτού του προβλήματος», λέει ο Masafumi Yoshinaga, ο άλλος συγγραφέας. «Έχουμε δείξει ότι αυτή η νέα νέα ένωση αρσενικού μπορεί να είναι ένα ισχυρό αντιβιοτικό».
Η ερευνητική ομάδα τέσταρε το νέο αντιβιοτικό και βρήκε ότι είναι “πολύ αποτελεσματικό” εναντίον ορισμένων από τα πιο διαβόητα βακτήρια που επηρεάζουν τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένου του Ε. Coli που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές εντερικές λοιμώξεις και το ανθεκτικό στην καρβαπενέμη Enterobacter cloacae που αποτελεί τον ένοχο για την αύξηση των λοιμώξεων στις μονάδες νεογνών και εντατικής θεραπείας καθώς και ένα από τα παθογόνα προτεραιότητας τα οποία έχουν οριστεί από τον ΠΟΥ. Το αντιβιοτικό “δούλεψε” επίσης κατά του Mycobacterium bovis, που προκαλεί φυματίωση στα βοοειδή κάτι που υποδηλώνει τη δυνατότητα θεραπείας της φυματίωσης στον άνθρωπο.
Θα απαιτηθούν περαιτέρω δοκιμές για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας και της τοξικότητας του αντιβιοτικού σε ζώα και ανθρώπους.
Η ερευνητική ομάδα βρίσκεται τώρα στη διαδικασία κατοχύρωσης με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας της ανακάλυψής της και ελπίζει να συνεργαστεί με τη φαρμακευτική βιομηχανία για να αναπτύξει την ένωση σε ένα φάρμακο – μια μακρά και δαπανηρή διαδικασία που θα μπορούσε να διαρκέσει 10 χρόνια. Η επιτυχία δεν είναι εγγυημένη, αλλά το έργο αυτών των επιστημόνων παραμένει εξαιρετικά σημαντικό.
«Πάνω από το 90% των πιθανών φαρμάκων αποτυγχάνουν στις κλινικές δοκιμές» λέει ο Rosen. «Αλλά αν δεν έρχονται νέα φάρμακα προς παραγωγή, δεν θα βρούμε αυτά που λειτουργούν».