To παρακάτω κείμενο γράφτηκε από τον Nial Wheate και την Joanna Harnett, επιστήμονες υγείας στο University of Sydney και δημοσιεύθηκε στο The Conversation UK.
Η Αυστραλιανή Ένωση Ρευματολογίας (Australian Rheumatology Association) αυτή την εβδομάδα προειδοποίησε το κοινό να μην λαμβάνει συμπληρώματα γλυκοζαμίνης για την οστεοαρθρίτιδα λόγω πιθανών αλλεργικών παρενεργειών.
Ποια είναι τα στοιχεία πίσω από αυτές τις τελευταίες συμβουλές; Και πρέπει πραγματικά να σταματήσετε να παίρνετε συμπληρώματα γλυκοζαμίνης; Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Για χρόνια, η γλυκοζαμίνη κυκλοφορεί στην αγορά ως θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα, μια πάθηση που μπορεί να συμβεί όταν ο προστατευτικός χόνδρος των αρθρώσεων φθείρεται με την πάροδο του χρόνου. Αυτό συμβαίνει παρά τα αντικρουόμενα στοιχεία σχετικά με το εάν η γλυκοζαμίνη λειτουργεί. Ωστόσο, πολλοί ασθενείς μπορούν να αγοράσουν γλυκοζαμίνη, υποθέτοντας ότι ακόμη και αν δεν βοηθά, τουλάχιστον είναι ένα “φυσικό” προϊόν και έτσι δεν θα κάνει καμιά βλάβη.
Ωστόσο, μια αυστραλιανή μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε πέρυσι έδωσε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια της γλυκοζαμίνης. Η μελέτη διαπίστωσε ότι εκατοντάδες αλλεργικές αντιδράσεις στη γλυκοζαμίνη έχουν αναφερθεί στον παρατηρητή φαρμάκων της Αυστραλίας, το Therapeutic Goods Administration (TGA).
Έτσι, είναι ασφαλές να παίρνετε γλυκοζαμίνη; Εν ολίγοις, εάν λειτουργεί για εσάς και δεν έχετε παρουσιάσει παρενέργειες και ο γιατρός ή ο φαρμακοποιός σας γνωρίζουν ότι παίρνετε το σκεύασμα, είναι πιθανό να είναι ασφαλές με βάση τις πολλαπλές δοκιμές που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα. Το εάν έχετε όφελος από τη γλυκοζαμίνη είναι άλλο θέμα.
Τι είναι η γλυκοζαμίνη; Η γλυκοζαμίνη είναι μια φυσικά απαντώμενη ουσία που χρησιμοποιεί το σώμα για να βοηθήσει στην κατασκευή αρθρώσεων, όπως ο χόνδρος και οι τένοντες. Σε ένα συμπλήρωμα, η γλυκοζαμίνη μπορεί να παρασκευαστεί από κελύφη γαρίδων και άλλων οστρακοειδών, ή μπορεί να γίνει συνθετικά σε ένα εργοστάσιο.
Το εάν λειτουργεί για τη διαχείριση της οστεοαρθρίτιδας είναι συζητήσιμο. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ελάχιστα ή καθόλου κλινικά οφέλη.
Ωστόσο, οι συμβουλές προς τους παθολόγους σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της οστεοαρθρίτιδας αναφέρουν ότι το ζήτημα δεν περιορίζεται μόνο στη γλυκοζαμίνη.
Όταν το Royal Australian College of General Practitioners εξέτασε περίπου 62 άλλα σκευάσματα και πιθανές θεραπείες για την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος και του ισχίου (καταχωρημένα φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής), κανένα δεν υποστηρίχθηκε από τα στοιχεία υψηλής ποιότητας ότι έχει όφελος. Τα περισσότερα στοιχεία βασίστηκαν σε μελέτες χαμηλής ή πολύ χαμηλής ποιότητας.
Έχει η γλυκοζαμίνη παρενέργειες; Η αυστραλιανή μελέτη διαπίστωσε 336 περιπτώσεις παρενεργειών στη γλυκοζαμίνη (και σε ένα άλλο συμπλήρωμα διατροφής που χρησιμοποιείται για την οστεοαρθρίτιδα και ονομάζεται χονδροϊτίνη) μέσα σε 11 χρόνια. Από αυτές, 263 περιπτώσεις ήταν αλλεργίες, οι οποίες κυμαίνονταν από ήπιες έως σοβαρές.
Δεν γνωρίζουμε αν αυτές οι αντιδράσεις περιλάμβαναν εκείνες από άτομα με γνωστή αλλεργία στα θαλασσινά ή το θείο, καθώς αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο αντίδρασης στη γλυκοζαμίνη (η γλυκοζαμίνη μπορεί να έρθει σε διαφορετικές συνθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της θειικής γλυκοζαμίνης).
Αλλά ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων παίρνουν καθημερινά γλυκοζαμίνη στην Αυστραλία, χωρίς παρενέργειες. Οι περιπτώσεις που αναφέρονται στο Therapeutic Goods Administration ανέρχονται σε μόλις 30 άτομα ετησίως, ενώ το 16% των αλλεργικών αντιδράσεων θεωρούνται σοβαρές.
Πέρα από τις αλλεργικές αντιδράσεις, υπάρχουν και άλλες ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια της γλυκοζαμίνης. Για παράδειγμα, εάν παίρνετε γλυκοζαμίνη και ένα φάρμακο που αραιώνει το αίμα σας (όπως η βαρφαρίνη μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο), αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας.
Τα συμπληρώματα γλυκοζαμίνης έχουν επίσης εμπλακεί στη χρόνια ηπατική νόσο και στην επιδείνωση του υποκείμενου άσθματος. Μερικοί ασθενείς μπορεί επίσης να παρουσιάσουν πεπτικά συμπτώματα όπως καούρες.
Οι κίνδυνοι από άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες φαίνονται ασαφείς, συμπεριλαμβανομένου του εάν αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σε άτομα με ή χωρίς διαβήτη.
Ενώ η Αυστραλιανή Ένωση Ρευματολογίας προειδοποίησε το κοινό να σταματήσει τη λήψη γλυκοζαμίνης, άλλες συμβουλές δεν είναι τόσο ξεκάθαρες. Ο οργανισμός Arthritis Australia αναφέρει ότι η γλυκοζαμίνη είναι μια σχετικά ασφαλής επιλογή θεραπείας για άτομα με οστεοαρθρίτιδα και έχει σχετικά λίγες παρενέργειες σε σύγκριση με τα παραδοσιακά φάρμακα.
Και οι κατευθυντήριες γραμμές προς τους χειρουργούς σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος και του ισχίου κάνουν μια «υπό όρους» σύσταση να μην χρησιμοποιούν τη γλυκοζαμίνη, με βάση την αβεβαιότητα σχετικά με την ισορροπία του πιθανού οφέλους και των παρενεργειών.
Άρα τι πρέπει να κάνετε; Εάν λειτουργεί για εσάς και θέλετε να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε το διατροφικό συμπλήρωμα, τότε το κάνετε μόνο με τη συμβουλή του γιατρού σας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν έχετε υποκείμενες παθήσεις όπως διαβήτη, αλλεργίες ή άσθμα. Στη συνέχεια, ενημερώστε τον φαρμακοποιό σας ώστε να έχετε βοήθεια για τις πιθανές αλληλεπιδράσεις με τα άλλα φάρμακά σας, κάτι που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παρενεργειών. Διακινδυνεύετε περισσότερο εάν παίρνετε βαρφαρίνη ή οποιοδήποτε άλλο φάρμακο για την αραίωση του αίματος. Αν έχετε ανεπιθύμητες παρενέργειες από τη γλυκοζαμίνη, σταματήστε να λαμβάνετε το συμπλήρωμα αμέσως και να το αναφέρετε στον γιατρό σας.
Αυτές είναι οι απόψεις του Nial Wheate και της Joanna Harnett, που ανήκουν στο ακαδημαϊκό προσωπικό του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ. Να σημειωθεί, επίσης, ότι ο καθηγητής David Hunter, πρόεδρος του Institute of Bone and Joint Research του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, θεωρεί ότι το σκεύασμα δεν έχει ουσιαστικό όφελος. «Η γλυκοζαμίνη δεν είναι χρήσιμη και μπορεί να είναι επιβλαβής», δήλωσε ο Hunter. «Οι αντιδράσεις αλλεργικού τύπου δεν είναι ασυνήθιστες. Αν κάποιος αναρωτιέται αν πρέπει να λαμβάνει το συμπλήρωμα ή αν είναι χρήσιμο για την αρθρίτιδά του, τα καλύτερα κλινικά στοιχεία δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Δεν κάνει κάτι περισσότερο από ένα εικονικό φάρμακο».
