To χρήμα δεν φέρνει ευτυχία, λέγεται συχνά, αλλά όταν λείπει, βέβαια, υπάρχει δυστυχία. Ξέρουμε βέβαια από τα παιδιά, πόσο ευτυχισμένα γίνονται όταν τους αγοράζουμε νέα παιγνίδια.
Το χρήμα δεν αγοράζει το συναίσθημα της αγάπης (αν κι αυτό είναι συζητήσιμο) αλλά μπορεί να αγοράσει ευτυχισμένες στιγμές. Τουλάχιστον αυτό λένε Καναδοί ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας, στο Βανκούβερ σε μελέτη που δημοσίευσαν στο περιοδικό Social Psychological & Personality Science.
Αυτό που βρήκαν οι ερευνητές είναι ότι η αγορά υλικών αγαθών προκαλεί συναισθήματα ευτυχίας που δεν είναι στιγμιαία αλλά διαρκούν μέρες ίσως και χρόνια.
Το εύρημα αντικρούει ένα συμπέρασμα μια άλλης μελέτης που είχε δείξει ότι οι άνθρωποι αποκομίζουν περισσότερη ευτυχία όταν αποκομίζουν εμπειρίες παρά όταν αγοράζουν υλικά αγαθά. Φαίνεται όμως ότι και τα υλικά αγαθά προσφέρουν ένα είδος εμπειρίας που αφήνει θετικά συναισθήματα. Εξάλλου, οι εμπειρίες συχνά βασίζονται στη χρήση υλικών αγαθών.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι προηγούμενες μελέτες είχαν εξετάσει τα συναισθήματα των συμμετεχόντων όχι στον πραγματικό κόσμο, αλλά μέσα στο εργαστήριο υπό τεχνητές συνθήκες.
Υλικά αγαθά έναντι εμπειριών
Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες έδωσαν σε στους εθελοντές τους αληθινά χρήματα (20 δολάρια Καναδά), ζητώντας τους να τα ξοδέψουν για να αγοράσουν ένα υλικό αγαθό ή μια υπηρεσία. Παράλληλα, ζήτησαν από μια άλλη ομάδα εθελοντών να αναφέρουν ένα υλικό ή υπηρεσία που θα λάβουν ως δώρο φέτος τα Χριστούγεννα.
Και οι δύο ομάδες εθελοντών έπρεπε για δύο εβδομάδες να απαντούν κάθε μέρα σε ειδικά ερωτηματολόγια τα οποία κατέγραφαν τι ένιωθαν για τα δώρα που αγόρασαν ή τους έκαναν.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τόσο τα υλικά αγαθά όσο και οι εμπειρίες μας δίνουν ευτυχία αλλά με διαφορετικό τρόπο. Τα υλικά αγαθά μας δίνουν ένα ήπιο αίσθημα ευτυχίας το οποίο όμως αντέχει στον χρόνο, ενώ οι εμπειρίες μας δίνουν ένα πιο έντονο αίσθημα ευτυχίας το οποίο όμως φθίνει πιο γρήγορα.
Επομένως, η απόφαση για το αν κάποιος αγοράσει ένα υλικό αγαθό ή μια εμπειρία θα εξαρτηθεί από το είδος της ευτυχίας που επιθυμεί, σύμφωνα με τον Άαρον Γουέιντμαν, ψυχολόγο και επικεφαλής της μελέτης.
Ο ίδιος λέει: “Ας υποθέσουμε ότι στις γιορτές είναι κάποιος διχασμένος ανάμεσα στο αν θα αγοράσει εισιτήρια για μια συναυλία ή ένα νέο στρώμα για το κρεβάτι του. Η συναυλία θα του προκαλέσει ενθουσιασμό και θα τον κάνει να νιώσει ευτυχία αλλά όταν τελειώσει, το τέλος της είναι οριστικό και θα μετατραπεί σε μια ωραία ανάμνηση. Το στρώμα δεν θα του προκαλέσει ποτέ τον τρελό ενθουσιασμό της συναυλίας αλλά θα βρίσκεται συνέχεια στο κρεβάτι του και θα τον κάνει να νιώθει ευτυχισμένος για αρκετό διάστημα από τη στιγμή που το αγόρασε, και ποιος ξέρει, μπορεί να γίνει αφορμή για νέες εμπειρίες”.