Νέα μελέτη παρέχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης της μεταβολικής έρευνας στην αρτηριακή δυσκαμψία σε μια λιγότερο διερευνημένη πτυχή: την πρόωρη αγγειακή γήρανση, ιδιαίτερα στους εφήβους. Η μελέτη προσφέρει ελπίδα για καινοτόμες προσεγγίσεις στην αγγειακή υγεία. Η μελέτη διεξήχθη από επιστήμονες του Ινστιτούτου Ευφυούς Ιατρικής Έρευνας (IIMR) της BGI Genomics και δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Medicine.
Ενώ ο μεταβολισμός των λιπαρών οξέων παραμένει ένας καθιερωμένος ερευνητικός τομέας, οι επιστήμονες στρέφονται τώρα σε αναδυόμενα όρια στις μελέτες μεταβολιτών που προέρχονται από τα χολικά οξέα και το εντερικό μικροβίωμα.
Η αρτηριακή δυσκαμψία αναφέρεται στην απώλεια ευελιξίας στα αιμοφόρα αγγεία, η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλων καρδιαγγειακών προβλημάτων. Με την πάροδο του χρόνου, παράγοντες όπως η γήρανση, η υψηλή αρτηριακή πίεση και οι μεταβολικές καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν σκλήρυνση των αρτηριών.
Η έρευνα αναγνωρίζει το κενό στις μελέτες σχετικά με την αρτηριακή σκλήρυνση στους εφήβους, ιδιαίτερα σε εκείνους με παχυσαρκία, καθώς αποτελούν μια ευάλωτη ομάδα για την ανάπτυξη πρώιμων σημαδιών αγγειακής γήρανσης.
Σύμφωνα με τα παγκόσμια δεδομένα για την υγεία, η συχνότητα εμφάνισης παχυσαρκίας στους εφήβους έχει αυξηθεί δραματικά, από 4% το 1975 σε 20% το 2022, αντανακλώντας σημαντικές αλλαγές στη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Αυτή η αύξηση της παχυσαρκίας, η οποία πλέον επηρεάζει 159 εκατομμύρια εφήβους παγκοσμίως, αποτελεί βασικό παράγοντα πίσω από το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την πρώιμη αγγειακή γήρανση.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι εντοπίζοντας πρώιμους βιοδείκτες και κατανοώντας τους μεταβολικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην αρτηριακή σκλήρυνση, μπορούμε να αναπτύξουμε στοχευμένες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της πρώιμης αγγειακής γήρανσης, μειώνοντας τους μελλοντικούς κινδύνους καρδιαγγειακών προβλημάτων σε αυτούς τους νεαρούς πληθυσμούς.
Μέσω μιας εκτενούς ανασκόπησης άνω των 1.600 άρθρων που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία 25 χρόνια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ενώ μεγάλο μέρος της έρευνας έχει επικεντρωθεί στην προχωρημένη αγγειακή γήρανση σε ηλικιωμένους πληθυσμούς, παραμένει ένα σημαντικό κενό στη μελέτη της πρώιμης αγγειακής γήρανσης, ειδικά σε νεότερους πληθυσμούς όπως οι έφηβοι.
Η μελέτη δείχνει ότι ορισμένοι βιοδείκτες, όπως το ουρικό οξύ, το εικοσαπενταενοϊκό οξύ και τα χολικά οξέα, παίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση των μεταβολικών οδών που επηρεάζουν την αρτηριακή σκλήρυνση και τη φλεγμονή. Αυτά τα ευρήματα παρέχουν νέες οδούς για έγκαιρη παρέμβαση, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη της εξέλιξης της αγγειακής σκληρίας στο μέλλον.
Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι καταστάσεις όπως το μεταβολικό σύνδρομο, η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη -κοινοί καρδιαγγειακοί παράγοντες κινδύνου- συχνά σχετίζονται με την αρτηριακή σκλήρυνση. Ενώ αυτά παρατηρούνται συνήθως σε ενήλικες, η παρουσία τους σε εφήβους, ιδιαίτερα σε εκείνους με παχυσαρκία, μπορεί να σηματοδοτεί την έναρξη πρόωρης αγγειακής γήρανσης.
Είναι ενδιαφέρον ότι η υπερουριχαιμία (αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος) έχει αναγνωριστεί ως ένας αναδυόμενος παράγοντας κινδύνου για αρτηριακή σκληρία. Μια μελέτη που περιελάμβανε άτομα από την Ανατολική Ασία ηλικίας 30 έως 70 ετών αποκάλυψε ότι τα υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στον ορό όχι μόνο αυξάνουν τον κίνδυνο αρτηριακής σκλήρυνσης, αλλά και επιταχύνουν τη μείωση της νεφρικής λειτουργίας.
Εστιάζοντας στους εφήβους και την πρόωρη αγγειακή γήρανση, η μελέτη ανοίγει την πόρτα σε νέα προληπτικά μέτρα που θα μπορούσαν να μειώσουν το βάρος των καρδιαγγειακών παθήσεων στο μέλλον. Με περαιτέρω έρευνα σχετικά με τους συγκεκριμένους μεταβολίτες που ρυθμίζουν την αρτηριακή σκληρία, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα πώς να προλάβουμε και να θεραπεύσουμε την αγγειακή γήρανση σε πολύ νωρίτερα στάδιο.
