Το μπρόκολο περιέχει μια ουσία, την σουλφοραφάνη, η οποία μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 να ελέγξουν καλύτερα τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα τους. Μάλιστα η σουλφοραφάνη φαίνεται ότι μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά με το φάρμακο μετφορμίνη το οποίο παρουσιάζει ορισμένες παρενέργειες.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Translational Medicine από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία. Διαπιστώθηκε ότι ένα συμπυκνωμένο εκχύλισμα μπρόκολου βοήθησε παχύσαρκους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 να ελέγξουν καλύτερα τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Η σουλφοραφάνη είναι μια ουσία που βρίσκεται στα σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών και το κουνουπίδι. Απομονώθηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1990 από τον καθηγητή Φαρμακολογίας Πολ Ταλαλέι του Johns Hopkins University και θεωρείται ότι έχει αντικαρκινικές ιδιότητες. Μια πρόσφατη μελέτη βρήκε ότι βοηθάει στον καθαρισμό των πνευμόνων ενώ μια άλλη βρήκε ότι βελτιώνει τα συμπτώματα του αυτισμού. Η σουλφοραφάνη βρίσκεται στο μπρόκολο σε πρόδρομη μορφή και μετατρέπεται στην ενεργό ένωση από ένζυμα που υπάρχουν στο σάλιο και στη χλωρίδα του εντέρου.
Ο επικεφαλής της παρούσας μελέτης Anders Rosengren και οι συνεργάτες του αποφάσισαν να εξετάσουν την σουλφοραφάνη αφού πρώτα διερεύνησαν πάνω από 3.800 συστατικά και τη σχέση τους με τον διαβήτη τύπου 2. Πρώτα δοκίμασαν την ουσία σε εργαστηριακές συνθήκες, όπου εν μέρει κατάφερε να εμποδίσει ηπατικά κύτταρα να παράξουν γλυκόζη. Στη συνέχεια δοκιμάστηκε σε αρουραίους και φάνηκε ότι τροποποιεί την δραστηριότητα συγκεκριμένων γονιδίων στο συκώτι με αποτέλεσμα να μειώνεται η πιθανότητα νόσησης.
Μείωση της γλυκόζης του αίματος κατά 10%
Τελικά, η σουλφοραφάνη δοκιμάστηκε σε 97 άτομα με διαβήτη τύπου 2. Όλοι σχεδόν έπαιρναν μετφορμίνη, ένα πρώτης γραμμής αντιδιαβητικό φάρμακο, και η πλειονότητα των ασθενών τα πήγαινε καλά. Ωστόσο η μετφορμίνη έχει ορισμένες παρενέργειες π.χ. προκαλεί βλάβες στο συκώτι και οι ασθενείς δεν λαμβάνουν σταθερά το φάρμακο. Έτσι 37 ασθενείς είχαν κακό έλεγχο του σακχάρου τους παρά την αντιδιαβητική αγωγή.
Οι μισοί συμμετέχοντες λάμβαναν σουλφοραφάνη σε σκόνη μια φορά την ημέρα για 12 εβδομάδες, μαζί με τα φάρμακά τους ενώ οι άλλοι μισοί πήραν μια ανενεργή σκόνη. Η συγκέντρωση σουλφοραφάνης που δόθηκε ήταν περίπου 100 φορές μεγαλύτερη από αυτή που βρίσκεται φυσιολογικά στο μπρόκολο. “Ήταν το ίδιο με την κατανάλωση περίπου 5 κιλών μπρόκολο την ημέρα”, είπε ο Rosengren.
Κατά μέσο όρο, όσοι έλαβαν το εκχύλισμα μπρόκολου κατέγραψαν μείωση της γλυκόζης του αίματος κατά 10% περισσότερο από εκείνη του εικονικού φαρμάκου. Η σουλφοραφάνη όμως φάνηκε να είναι αποτελεσματική σε συγκεκριμένους ασθενείς. Υπήρχε όφελος μόνο σε αυτούς που ήταν παχύσαρκοι και είχαν κακό έλεγχο του σακχάρου ευθύς εξ αρχής.
“Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι για τα αποτελέσματα που έχουμε δει και είμαστε πρόθυμοι να φέρουμε το εκχύλισμα σε ασθενείς”, είπε ο Rosengren. “Είδαμε μια μείωση της γλυκόζης περίπου 10%, η οποία είναι αρκετή για να μειώσει τις επιπλοκές στα μάτια, τα νεφρά και το αίμα. Προς το παρόν δε μπορούμε να συστήσουμε σε κανέναν να πάρει συμπληρώματα σουλφοραφάνης για να θεραπεύσει τον διαβήτη τύπου 2. Εμείς χρησιμοποιήσαμε ένα συμπλήρωμα διατροφής με υψηλή συγκέντρωση σουλφοραφάνης, που δεν είναι διαθέσιμο στην αγορά και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συνεχιστεί η έρευνα σε μεγαλύτερα κλινικά δείγματα”.
Περαιτέρω έρευνες έδειξαν ότι η μετφορμίνη και η σουλφοραφάνη μειώνουν τη γλυκόζη του αίματος με διαφορετικούς τρόπους. Η μετφορμίνη καθιστά τα κύτταρα πιο ευαίσθητα στην ινσουλίνη κι έτσι λαμβάνουν περισσότερη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος. Η σουλφοραφάνη μειώνει τη γλυκόζη καταστέλλοντας ηπατικά ένζυμα που διαφορετικά διεγείρουν την παραγωγή της γλυκόζης.
Για το λόγο αυτό, ο Rosengren πιστεύει ότι το εκχύλισμα μπρόκολου είναι συμπληρωματικό της μετφορμίνης και όχι ανταγωνιστικό. Αλλά επισημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι με διαβήτη δεν μπορούν να λάβουν μετφορμίνη λόγω επιπλοκών των νεφρών, οπότε το εκχύλισμα μπρόκολου θα μπορούσε να είναι ένα υποκατάστατο σε αυτές τις περιπτώσεις.
Σε συνεργασία με τη Σουηδική Ένωση Αγροτών, ο Rosengren και οι συνεργάτες του έχουν υποβάλλουν αίτηση στις ρυθμιστικές αρχές ζητώντας έγκριση για τη σκόνη, η οποία θα μπορούσε να διατεθεί στην αγορά μετά από δύο χρόνια.
