Για πολλά χρόνια, τα αυγά θεωρούνταν υπεύθυνα για τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης του αίματος και εξ’ αυτού για τις καρδιακές προσβολές. Οι μελέτες είχαν δείξει ότι τα αυγά περιέχουν σημαντική ποσότητα χοληστερόλης η οποία ανεβάζει τη χοληστερόλη του αίματος.
Άλλες μελέτες έβρισκαν τα αυγά μια πολύτιμη πηγή πρωτεΐνης, βιταμίνης D και άλλων μικροθρεπτικών στοιχείων. Για παράδειγμα, αν και ο κρόκος του αυγού περιέχει λουτεΐνη και ζεαξανθίνη σε σχετικά χαμηλές συγκεντρώσεις (3,8–13,2 μg/g νωπού βάρους) σε σύγκριση με άλλες πηγές τροφίμων όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (>50 μg/g νωπού βάρους), η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη στον κρόκο του αυγού είναι ιδιαίτερα βιοδιαθέσιμες.
Τα αυγά αποτελούν μια μοναδική πηγή τροφής που είναι πλούσια σε χοληστερόλη αλλά χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές απόψεις, αρκετές παρατηρητικές μελέτες και τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές έχουν αναφέρει ότι η κατανάλωση αυγών δεν επηρεάζει αρνητικά τα λιπίδια του αίματος, ούτε αυξάνει τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών παθήσεων -αν και ορισμένες βρήκαν να συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2. Επίσης ορισμένες μελέτες υπέδειξαν ότι τα αυγά μπορεί να προστατεύουν την καρδιά, πιθανώς βελτιώνοντας την HDL (καλή) χοληστερόλη ή λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε χολίνη, η οποία μπορεί να ασκεί ευεργετικές επιδράσεις στον μεταβολισμό των λιπιδίων.
Τώρα, μια μελέτη έρχεται να προσθέσει νέα στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι, τελικά, τα αυγά δεν είναι επικίνδυνα όταν καταναλώνονται στο πλαίσιο μιας διατροφής που είναι χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά. Είναι γνωστό ότι αυτό που ανεβάζει τη χοληστερόλη του αίματος είναι κυρίως τα κορεσμένα λιπαρά και τα τρανς λιπαρά (αυτά υπάρχουν σε βιομηχανικά τρόφιμα) και όχι τόσο η διατροφική χοληστερόλη.
Η μελέτη εξέτασε τις ξεχωριστές επιδράσεις των κορεσμένων λιπαρών και της χοληστερόλης στα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL), της λεγόμενης «κακής» χοληστερόλης.
«Τα αυγά έχουν αδίκως κατηγορηθεί λόγω παλαιών διατροφικών συστάσεων. Είναι μοναδικά – περιέχουν υψηλή χοληστερόλη, αλλά λίγα κορεσμένα λιπαρά. Ωστόσο, η περιεκτικότητά τους σε χοληστερόλη έχει συχνά προκαλέσει αμφιβολίες για τη θέση τους σε μια υγιεινή διατροφή», αναφέρει ο Jonathan D Buckley από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας. «Στη μελέτη μας διαχωρίσαμε τις επιδράσεις της χοληστερόλης και του κορεσμένου λίπους και διαπιστώσαμε ότι η υψηλή διατροφική χοληστερόλη από τα αυγά -όταν καταναλώνονται στο πλαίσιο μιας διατροφής χαμηλής σε κορεσμένα λιπαρά- δεν αυξάνει τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης. Αντίθετα, ο πραγματικός ένοχος για την αύξηση της χοληστερόλης ήταν τα κορεσμένα λιπαρά».
Οι ερευνητές προσέλαβαν 61 ενήλικες με παρόμοια αρχικά επίπεδα LDL χοληστερόλης και τους ζήτησαν να ακολουθήσουν τρία διαφορετικά πλάνα διάρκειας πέντε εβδομάδων το καθένα. Συνολικά, 48 άτομα ολοκλήρωσαν και τις τρεις δίαιτες που περιλάμβαναν ίσες θερμίδες.
- Το πρώτο διατροφικό πλάνο περιλάμβανε υψηλή χοληστερόλη, αλλά χαμηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών που αποτελούσε μόλις το 6% των συνολικών θερμίδων. Περιλάμβανε δύο αυγά την ημέρα με συνολική πρόσληψη χοληστερόλης που έφτανε τα 600 mg.
- Το δεύτερο διατροφικό πλάνο περιλάμβανε χαμηλή χοληστερόλη (300 mg) αλλά υψηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών που αποτελούσε το 12% των συνολικών θερμίδων -δεν περιλάμβανε καθόλου αυγά.
- Το τρίτο διατροφικό πλάνο περιλάμβανε τόσο υψηλή χοληστερόλη (600 mg την ημέρα) όσο και υψηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών (12%) αλλά ουσιαστικά χωρίς αυγά -καταναλώνονταν μόνο ένα αυγό την εβδομάδα.
H LDL χοληστερόλη του αίματος ήταν με τις τρεις δίαιτες αντίστοιχα:
- 103,6 mg/dL στην πρώτη δίαιτα με τα λίγα κορεσμένα και την πολλή διατροφική χοληστερόλη υψηλή (600 mg) -με δύο αυγά την ημέρα.
- 107,7 mg/dL στη δεύτερη δίαιτα με τα πολλά κορεσμένα (12%) και χωρίς αυγά.
- 109,3 mg/dL στη τρίτη δίαιτα με τα πολλά κορεσμένα λιπαρά (12%) και την πολλή χοληστερόλη των 600 mg (χωρίς όμως ουσιαστικά να καταναλώνονται αυγά).
Το συμπέρασμα είναι ότι τα δύο αυγά την ημέρα ήταν η καλύτερη δίαιτα από πλευράς LDL χοληστερόλης γιατί δεν περιείχε πολλά κορεσμένα λιπαρά. Αντίθετα, στη δεύτερη δίαιτα που υπήρχαν πολλά κορεσμένα, η χοληστερόλη του αίματος αυξήθηκε, έστω και χωρίς κανένα αυγό.
Το συμπέρασμα είναι ότι μπορείτε να τα πάτε καλά με δύο αυγά την ημέρα στο μέτωπο τη χοληστερόλης, εφόσον τα κορεσμένα λιπαρά τα διατηρείτε χαμηλά, και έτσι να έχετε τα καλά των αυγών που είναι τα μικροθρεπτικά τους συστατικά (χολίνη, λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, βιταμίνη D κλπ).
Να σημειωθεί ωστόσο ότι στην πραγματικότητα και οι τρεις δίαιτες ήταν καλές για τους συμμετέχοντες οι οποίοι είχαν αρχικά LDL χοληστερόλη 135 mg/dL. Αυτό σημαίνει ότι η διατροφή που έκαναν στην ελεύθερη ζωή τους ήταν πολύ χειρότερη από τα τρία διατροφική πλάνα. Αυτό αποδεικνύει ότι πράγματι η διατροφή που κάνετε επηρεάζει τη χοληστερίνη σας.
«Θα μπορούσε κανείς να πει ότι παρουσιάσαμε αποδείξεις υπέρ του ταπεινού αυγού», είπε ο Buckley. «Επομένως, δεν θα πρέπει να ανησυχείτε για τα αυγά, αλλά μάλλον για την επιπλέον μερίδα μπέικον ή το λουκάνικο που συνήθως τα συνοδεύουν, καθώς αυτά έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να επηρεάσουν την καρδιακή σας υγεία».
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «The American Journal of Clinical Nutrition».
