Αρρυθμίες καρδιάς: Συμπτώματα, αιτίες, διάγνωση και θεραπεία

Η καρδιά αποτελείται από τέσσερις κοιλότητες – δύο άνω κοιλότητες (κόλποι) και δύο κάτω κοιλότητες (κοιλίες). Μέσα στην άνω δεξιά κοιλότητα (δεξιός κόλπος) βρίσκεται μία ομάδα κυττάρων που ονομάζεται φλεβόκομβος. Ο φλεβόκομβος λειτουργεί σαν φυσικός βηματοδότης της καρδιάς παράγοντας ηλεκτρικά σήματα που προκαλούν τη συστολή του καρδιακού μυός και την άντληση του αίματος. Αυτή η συστολή ακούγεται σαν χτύπος της καρδιάς.

Η συχνότητα με την οποία αντλεί (χτυπά) η καρδιά ποικίλλει ανάλογα με τις δραστηριότητες της συγκεκριμένης στιγμής. Όταν αναπαύεστε, η καρδιά χτυπά πιο αργά και σε μια φυσιολογική συχνότητα, περίπου 60 με 100 παλμούς το λεπτό. Όταν τρέχετε, ανεβαίνετε σκάλες ή κοπιάζετε σωματικά, ο φλεβόκομβος εκπέμπει ηλεκτρικά σήματα που αυξάνουν το ρυθμό της καρδιάς για μπορέσει να παρέχει στους μυς και στους άλλους ιστούς επιπλέον αίμα και οξυγόνο.

Αν κάτι δεν πάει σωστά με το φλεβόκομβο εμποδίζοντας το φυσιολογικό ρυθμό της καρδιάς, μπορεί να εκδηλωθεί μία σειρά από διαταραχές του καρδιακού ρυθμού (αρρυθμίες). Ο πολύ ταχύς χτύπος της καρδιάς ονομάζεται ταχυκαρδία. Ο πολύ αργός χτύπος ονομάζεται βραδυκαρδία.

Συμπτώματα

Ο φλεβόκομβος, που βρίσκεται στο δεξιό κόλπο, λειτουργεί σαν βηματοδότης της καρδιάς και ελέγχει τις συστολές εκπέμποντας νευρικά σήματα κατά μήκος ηλεκτρικών διαδρόμων σε ολόκληρη την καρδιά.

flevokomvos

Ο φλεβόκομβος, που βρίσκεται στο δεξιό κόλπο, λειτουργεί σαν βηματοδότης της καρδιάς και ελέγχει τις συστολές εκπέμποντας νευρικά σήματα κατά μήκος ηλεκτρικών διαδρόμων σε ολόκληρη την καρδιά.

Η καρδιακή αρρυθμία είναι ένας ανώμαλος καρδιακός ρυθμός. Η καρδιά μπορεί να χτυπάει ακανόνιστα, πολύ γρήγορα ή πολύ αργά. Τα ηλεκτρικά σήματα που εκπέμπονται από το φλεβόκομβο της καρδιάς, για να ξεκινήσει κάθε χτύπος της καρδιάς, ταξιδεύουν αρχικά μέσα από τις άνω κοιλότητες (κόλπους) και στη συνέχεια μέσα από μία διασυνδεδεμένη ηλεκτρική οδό μεταξύ των άνω και των κάτω θαλάμων της καρδιάς που ονομάζεται κολποκοιλιακός κόμβος (AV).

Καθώς διέρχεται το σήμα μέσα από τους κόλπους, αυτοί συστέλλονται αντλώντας αίμα από τους κόλπους προς τις κοιλίες. Χιλιοστά του δευτερολέπτου αργότερα, καθώς το σήμα διέρχεται μέσα από τον κολποκοιλιακό κόμβο, συστέλλονται οι κοιλίες αντλώντας αίμα προς τους πνεύμονες και προς το υπόλοιπο σώμα.

Κάθε συστολή αντιπροσωπεύει ένα χτύπο. Κατά την ανάπαυση η καρδιά χτυπάει συνήθως 60 με 100 φορές το λεπτό, κάτι που εξακριβώνεται μετρώντας τους σφυγμούς. Οποιαδήποτε διαταραχή στο σύστημα διεύθυνσης των ηλεκτρικών σημάτων μπορεί να προκαλέσει έναν ανώμαλο καρδιακό ρυθμό.

Σχεδόν όλοι μας έχουμε νιώσει την καρδιά να χάνει ένα χτύπο, να τρέχει ή να φτερουγίσει μέσα στο θώρακα μας. Οι περιστασιακές καρδιακές ταχυπαλμίες είναι συνηθισμένες και ακίνδυνες, αν και λογίζονται ως αρρυθμίες. Ωστόσο, κυρίως οι ηλικιωμένοι εμφανίζουν επαναλαμβανόμενες αρρυθμίες ή αρρυθμίες που προκαλούν συμπτώματα και απαιτούν θεραπεία. Οι επαναλαμβανόμενες καρδιακές αρρυθμίες μπορεί να προκαλούν συχνές ταχυκαρδίες, πόνο στο στήθος και ζαλάδες. Μερικές δεν προκαλούν συμπτώματα, αλλά εντοπίζονται κατά τη διάρκεια κλινικής ή καρδιολογικής εξέτασης.

Σημεία και συμπτώματα

  •  Συχνά κανένα.
  •  Φτερούγισμα στο στήθος.
  •  Ταχυκαρδία.
  •  Βραδυκαρδία.
  •  Πόνος στο στήθος.
  •  Δύσπνοια.
  •  Ζαλάδα.
  •  Λιποθυμία ή τάση για λιποθυμία.

 Αιτίες

Οι αρρυθμίες μπορεί να συμβούν χωρίς λόγο ή μπορεί να προκληθούν από κάτι που διεγείρει την καρδιά, όπως το άγχος, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η καφεΐνη, τα χάπια καταστολής της όρεξης ή φάρμακα για το κρυολόγημα ή το βήχα που περιέχουν καφεΐνη ή άλλα διεγερτικά. Αν έχετε μία κατά τα άλλα φυσιολογική καρδιά, οι περιστασιακές καρδιακές ταχυπαλμίες αποτελούν σπάνια ανησυχητικό σημάδι και οι περισσότερες δεν απαιτούν ιατρική θεραπεία. Αν είναι ενοχλητικές, μπορεί να επιτύχετε να τις αντιμετωπίσετε περιορίζοντας ή αποφεύγοντας το αίτιο που τις προκαλεί.

Μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με ένα ηλεκτρικό βραχυκύκλωμα στην καρδιά τους, που μπορεί να μην εκδηλωθεί για αρκετά χρόνια.

Πολλοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στον ηλεκτρικό ρυθμιστή της καρδιάς και να οδηγήσουν σε προβλήματα. Η στεφανιαία νόσος, η υπέρταση και η διαφυγή από μία καρδιακή βαλβίδα μπορεί να εξασθενίσουν το μυοκάρδιο και να μειώσουν την ικανότητα του να αντλεί φυσιολογικά. Με την ηλικία η φυσιολογική εξασθένηση της καρδιάς μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αρρυθμία.

Αρρυθμία μπορεί να εμφανιστεί μετά από έμφραγμα εξαιτίας του ουλώδους ιστού που σχηματίζεται κατά τη διάρκεια της προσβολής και μπορεί να εμποδίσει τη ροή του ηλεκτρισμού μέσα στην καρδιά. Επιπλέον, ορισμένα καρδιακά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν σαν παρενέργεια αρρυθμία.

Άλλα προβλήματα υγείας που δε σχετίζονται άμεσα με την καρδιά μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε αρρυθμία. Αυτά μπορεί να είναι η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα ή μία χημική διαταραχή του αίματος. Η χρήση ορισμένων παράνομων ναρκωτικών, όπως η κοκαΐνη, μπορεί επίσης να αναστατώσουν το ερεθισματαγωγό σύστημα της καρδιάς και να προκαλέσουν πιθανόν μοιραίες αρρυθμίες.

Τύποι αρρυθμιών

Οι αρρυθμίες ταξινομούνται από την ταχύτητα και το ρυθμό τους. Οι βραδυκαρδίες αναφέρονται σε αργή καρδιακή συχνότητα. Οι ταχυκαρδίες αναφέρονται σε γρήγορη καρδιακή συχνότητα. Το φτερούγισμα αναφέρεται σε γρήγορους, ασυντόνιστους χτύπους. Οι αρρυθμίες ταξινομούνται επίσης ανάλογα με τη θέση που ξεκινά το ηλεκτρικό πρόβλημα στην καρδιά. Οι αρρυθμίες που ξεκινούν στις άνω κοιλότητες (κόλπους) ονομάζονται κολπικές ή υπερκοιλιακές αρρυθμίες. Αυτές που προέρχονται από τις κάτω κοιλότητες (κοιλίες) ονομάζονται κοιλιακές αρρυθμίες και είναι συνήθως πιο σοβαρές.

Οι τύποι των αρρυθμιών είναι:

  •  Ύπερκοιλιακή ταχυκαρδία. Αυτός ο τύπος αρρυθμίας χαρακτηρίζεται από σύντομες ριπές γρήγορων χτύπων που προέρχονται από τις άνω κοιλότητες της καρδιάς. Οι ριπές ξεκινούν και τελειώνουν συνήθως ξαφνικά. Τα επεισόδια μπορεί να διαρκέσουν από δευτερόλεπτα μέχρι ημέρες.
  • Μία πάθηση που ονομάζεται σύνδρομο Wolff-Parkinson-White είναι μία συνηθισμένη μορφή υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας που τείνει να είναι κληρονομική. Το σύνδρομο Wolff-Parkinson-White σχετίζεται με μία επιπλέον ηλεκτρική οδό που σχηματίζεται μεταξύ των άνω και κάτω κοιλοτήτων της καρδιάς. Αυτή η οδός επιτρέπει σε πάρα πολλά σήματα να φτάσουν τις κοιλίες επιταχύνοντας έτσι την καρδιακή συχνότητα.
  •  Κολπικός πτερυγισμός. Όπως δηλώνει και το όνομα, οι άνω κοιλότητες της καρδιάς φτερουγίζουν δημιουργώντας μία κανονική ταχυκαρδία, ακόμα και 300 παλμούς το λεπτό. Μερικοί από αυτούς τους χτύπους μεταδίδονται και στους κάτω θαλάμους, που έχουν συχνά ως αποτέλεσμα τους 100 με 150 φυσιολογικούς παλμούς το λεπτό.
  •  Κολπική μαρμαρυγή. Πρόκειται για μία συνηθισμένη αρρυθμία, που προσβάλλει κυρίως ηλικιωμένους. Στην κολπική μαρμαρυγή οι άνω κοιλότητες της καρδιάς χτυπούν γρήγορα, 300 με 600 χτύπους το λεπτό, και χαοτικά. Οι κοιλίες επίσης επιταχύνονται προκαλώντας έναν ακανόνιστο και γρήγορο καρδιακό ρυθμό.
  •  Κοιλιακή ταχυκαρδία. Σε αυτό το είδος της αρρυθμίας λανθασμένα ηλεκτρικά σήματα, που ξεκινούν από τις κάτω κοιλότητες, προκαλούν το γρήγορο χτύπημα των κοιλιών. Η κοιλιακή ταχυκαρδία σχετίζεται σχεδόν πάντα με καρδιακές νόσους ή πρόσφατο έμφραγμα και μπορεί να μετατραπεί στην πιο επικίνδυνη αρρυθμία, την κοιλιακή μαρμαρυγή. Σε σπάνιες περιπτώσεις η πάθηση εμφανίζεται σε μία κατά τα άλλα φυσιολογική καρδιά, οπότε η πρόγνωση είναι πολύ καλύτερη.
  • Κοιλιακή μαρμαρυγή. Αυτή η αρρυθμία αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Χαοτικά ηλεκτρικά σήματα μέσα από τις κάτω κοιλότητες της καρδιάς προκαλούν ξαφνικά ρίγη των κοιλιών και διακοπή της λειτουργίας άντλησης της καρδιάς. Επειδή δεν αντλείται αίμα στον εγκέφαλο, οι περισσότεροι άνθρωποι χάνουν τις αισθήσεις τους και απαιτούν κάποιο είδος επείγουσας ιατρικής βοήθειας, όπως η καρδιοπνευμονική ανάνηψη (CPR). Αν δεν επανέλθει η καρδιά σε φυσιολογικό ρυθμό με μία συσκευή που ονομάζεται απινιδωτής, η κοιλιακή μαρμαρυγή οδηγεί σε αιφνίδιο θάνατο.
  • Σύνδρομο παράτασης QT ή πολύμορφη κοιλιακή ταχυκαρδία. Αυτή η πάθηση προκαλείται από ένα ελάττωμα στις κοιλίες. Σχετίζεται με μεγάλο κίνδυνο αρρυθμίας – συνήθως μία παραλλαγή της κοιλιακής μαρμαρυγής. Το QT αναφέρεται σε ένα σχήμα που φαίνεται στο ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ). Έχουν ανατεθεί γράμματα στις διαφορετικές κορυφές και κοιλάδες των κυμάτων που εμφανίζονται σε ένα ΗΚΓ – Ρ, Q, R, S και Τ. Το διάστημα Q-T αντιπροσωπεύει την ηλεκτρική πυροδότηση και ανάπαυση των κοιλιών κατά τη διάρκεια κάθε χτύπου. Οι γιατροί μετρούν αυτό το διάστημα και μπορούν να δουν αν ένα διάστημα QT απαιτεί ένα φυσιολογικό χρόνο ή διαρκεί πάρα πολύ και προκαλεί γρήγορους χτύπους.
  • Σύνδρομο νοσούντος φλεβόκομβου. Αν ο φλεβόκομβος της καρδιάς σας δεν πυροδοτεί σωστά, η καρδιακή συχνότητα μειώνεται σταθερά ή στη συνέχεια επιταχύνει. Το σύνδρομο νοσούντος φλεβόκομβου, που είναι συνηθισμένο στους ηλικιωμένους, θεωρείται ένα είδος βραδυκαρδίας. Αυτή η αρρυθμία συνοδεύεται μερικές φορές από κολπική μαρμαρυγή.
  • Κολποκοιλιακός αποκλεισμός. Αυτή η αρρυθμία συμβαίνει, όταν αποκλείονται οι ηλεκτρικές οδοί μεταξύ των άνω και κάτω κοιλοτήτων της καρδιάς και μέσα από τις κάτω κοιλότητες καθυστερώντας τη μετάδοση των ηλεκτρικών σημάτων μέσα από την καρδιά. Το αποτέλεσμα είναι μία αργή καρδιακή συχνότητα (βραδυκαρδία).
  •  Οι μικρές καρδιακές ταχυπαλμίες – αυτή η αίσθηση ότι η καρδιά σας έχει χάσει ένα χτύπο – είναι γνωστές ως έκτακτες κολπικές συστολές (PACs) ή ως έκτακτες κοιλιακές συστολές (PVCs). Στην πραγματικότητα η καρδιά δε χάνει κάποιο χτύπο. Αντίθετα, υπάρχει ένας επιπλέον χτύπος νωρίτερα από το φυσιολογικό. Οι έκτακτες κολπικές και κοιλιακές συστολές σπάνια οφείλονται σε σοβαρό πρόβλημα και σπάνια προκαλούν σοβαρό πρόβλημα. Προκαλούνται συχνά από κάτι που διεγείρει την καρδιά σας, όπως το άγχος, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η καφεΐνη, τα χάπια δίαιτας ή φάρμακα για το κρυολόγημα ή το βήχα που περιέχουν καφεΐνη ή άλλα διεγερτικά. Η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει έκτακτους χτύπους. Σε σπάνιες περιπτώσεις οι έκτακτες κολπικές και κοιλιακές συστολές μπορεί να φανερώνουν ένα πιο σοβαρό πρόβλημα της καρδιάς.

typoi arrythias1arrythmies typoi2Διάγνωση

Οι γιατροί μπορεί να χρησιμοποιήσουν διάφορες μεθόδους, για να διαγνώσουν μία αρρυθμία. Ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) αποτελεί συχνά το πρώτο βήμα της διάγνωσης. Άλλες εξετάσεις μπορεί να είναι:

Συσκευή Holier. Η συσκευή Holier είναι μία φορητή παραλλαγή ενός συνεχόμενου ΗΚΓ. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στη διάγνωση ανωμαλιών του καρδιακού ρυθμού που συμβαίνουν σε απροσδόκητες ώρες. Η συσκευή φοριέται κάτω από τα ρούχα. Καταγράφει σημαντικές πληροφορίες για την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιά σας, καθώς εκτελείτε τις καθημερινές σας δραστηριότητες για μία ή δύο ημέρες.

Εγγραφέας γεγονότων. Για αρρυθμίες που συμβαίνουν σποραδικά ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει να φορέσετε μία φορητή συσκευή που ονομάζεται εγγραφέας γεγονότων. Υπάρχουν δύο είδη. Το ένα είδος, που ονομάζεται επαναλαμβανόμενος καταγραφέας, είναι σαν μία συσκευή Holier, αλλά φοριέται για μεγαλύτερες περιόδους. Όταν εμφανίζετε συμπτώματα αρρυθμίας, πατάτε ένα κουμπί στη συσκευή και καταγράφεται ο ρυθμός της καρδιάς.

Το άλλο είδος εγγραφέα είναι μία συσκευή στο σχήμα πιστωτικής κάρτας που τοποθετείται στο δέρμα πάνω από την καρδιά σας, όταν εμφανίζετε συμπτώματα. Η κάρτα καταγράφει τον καρδιακό ρυθμό. Και οι δυο συσκευές βοηθούν το γιατρό να εξακριβώσει αν ο ανώμαλος καρδιακός ρυθμός είναι το αίτιο των συμπτωμάτων.

Τεστ κόπωσης. Η καρδιά φυσιολογικά επιταχύνει κατά τη διάρκεια άσκησης ή έντασης, κάτι που μπορεί να προκαλέσει αρρυθμία. Τα τεστ κοπώσεως που υπάρχουν σε πολλές παραλλαγές χρησιμοποιούνται, για να βοηθήσουν στην εξακρίβωση αρρυθμιών που προκαλούνται από την κόπωση. Σε ένα είδος τεστ κοπώσεως μπορεί να σας ζητηθεί να περπατήσετε σε ένα διάδρομο, ενώ έχετε συνδεθεί με ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα. Σε κάποιο άλλο μπορεί να συνδεθείτε σε ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα, ενώ σας χορηγείτε ένα φάρμακο που διεγείρει την καρδιά σας να χτυπάει πιο γρήγορα με έναν τρόπο αντίστοιχο με άσκηση.

Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη. Σε μία διαδικασία, που ονομάζεται ηλεκτροφυσιολογική μελέτη (ΗΦΜ), ελίσσονται ηλεκτρόδια ενωμένα σε ένα μακρύ λεπτό σωλήνα (καθετήρα) μέσα από μία φλέβα του χεριού ή του ποδιού προς την καρδιά. Όταν ο σωλήνας φτάσει στη σωστή θέση, αυτά τα ηλεκτρόδια μπορεί να απεικονίσουν την εξάπλωση των ηλεκτρικών σημάτων μέσα στην καρδιά. Αυτά τα ηλεκτρόδια μπορεί επίσης να μεταδώσουν δικά τους ηλεκτρικά σήματα, για να ρυθμίσουν την καρδιά και να ελεγχθεί η αντίδραση της. Αυτού του είδους η εξέταση είναι χρήσιμη στην εξακρίβωση του τύπου της αρρυθμίας και της θέσης του προβλήματος στην καρδιά. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πολλές αρρυθμίες μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσω κατάλυσης με ραδιοσυχνότητα από τον καθετήρα, μία διαδικασία που χρησιμοποιείται για την καταστροφή (καυτηριασμό) των καρδιακών μυϊκών κυττάρων που ευθύνονται για την αρρυθμία.

Δοκιμασία ανάκλισης. Η δοκιμασία ανακλίσεως είναι ένας τρόπος εξέτασης για άλλα αίτια λιποθυμίας, που μπορεί να μιμηθούν αρρυθμία. Ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση παρακολουθούνται, ενώ είστε ξαπλωμένος στο τραπέζι. Τότε δίνεται κλίση στο τραπέζι. Η αλλαγή κλίσης ζορίζει το μέρος του νευρικού συστήματος που ρυθμίζει τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση. Οι γιατροί μπορούν να δουν τον τρόπο αντίδρασης της καρδιάς στην αλλαγή της κλίσης του σώματος, παρόμοια με την αλλαγή στην οποία εκτίθεστε, όταν είστε ξαπλωμένοι και σηκώνεστε.

Επιπλοκές

Πολλές αρρυθμίες προκαλούν μόνο σπανίως επιπλοκές. Ωστόσο, μερικές μπορεί να είναι σοβαρές, ιδιαίτερα αν δεν αντιμετωπιστούν. Μία καρδιά που δε χτυπά σωστά μπορεί να μην είναι σε θέση να αντλήσει αποτελεσματικά αίμα. Αν η ροή αίματος προς τον εγκέφαλο δεν είναι επαρκής, επέρχεται λιποθυμία. Μία καρδιά που χτυπά πολύ γρήγορα για παρατεταμένες περιόδους μπορεί να εξασθενήσει και να οδηγήσει σε συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.

Ορισμένες αρρυθμίες, όπως η κολπική μαρμαρυγή, μπορεί να επιτρέψουν το σχηματισμό μικρών θρόμβων αίματος σε μια κοιλότητα της καρδιάς.

Αν ένας ή περισσότεροι θρόμβοι χαλαρώσουν και μεταφερθούν με το αίμα στον εγκέφαλο, μπορεί να προκαλέσουν εγκεφαλικό. Ο κίνδυνος εγκεφαλικού εξαρτάται από την ηλικία, τον τύπο της αρρυθμίας και από το αν υφίστανται άλλοι καρδιαγγειακοί παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό, όπως η αρτηριακή υπέρταση.

Οι κοιλιακές αρρυθμίες μπορεί να είναι μοιραίες για άτομα με δομικά καρδιακά προβλήματα.

Θεραπεία

Όταν διαγνωστεί μία αρρυθμία, ο γιατρός θα προσπαθήσει να εξακριβώσει τον τύπο της και από ποιο μέρος της καρδιάς προέρχεται το πρόβλημα ρυθμού. Μερικές αρρυθμίες δεν απαιτούν θεραπεία.

Ωστόσο, αν μία αρρυθμία σάς προκαλεί συμπτώματα ή σας θέτει σε κίνδυνο για πιο σοβαρές αρρυθμίες, τότε απαιτείται συνήθως θεραπεία. Υπάρχουν διάφορες μορφές θεραπείας για την αρρυθμία. Αυτές είναι εμφύτευση συσκευών, εξωτερικοί απινιδωτές, τεχνικές καθετηριασμών και εγχείρηση.

Φάρμακα. Διάφορα φάρμακα με ιατρική συνταγή χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αρρυθμίας. Ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα φάρμακα, που ονομάζονται αντιαρρυθμικά φάρμακα. Συνήθως λαμβάνονται καθημερινά για όλη τη ζωή.

  • Δακτυλίτιδα. Αυτό το φάρμακο καθυστερεί τη μετάδοση των ηλεκτρικών σημάτων της καρδιάς μειώνοντας έτσι ένα γρήγορο καρδιακό ρυθμό. Χρησιμοποιείται επίσης και για να αυξήσει την αποτελεσματικότητα άντλησης της καρδιάς.
  •  Αναστολείς διαύλων ασβεστίου. Αυτά τα καρδιακά φάρμακα μειώνουν τη συχνότητα και τη δύναμη των συστολών της καρδιάς μειώνοντας έτσι και την πιθανότητα κάποιων μορφών αρρυθμίας. Όπως και η δακτυλίτιδα, επιβραδύνουν και αυτά το ερεθισματαγωγό σύστημα της καρδιάς. Δύο συνηθισμένοι αναστολείς διαύλων ασβεστίου που χορηγούνται είναι η διλτιαζέμη (Tildem, Dipen) και η βεραπαμίλη (Isoptin).
  •  Βήτα αναστολείς. Οι βήτα αναστολείς καθυστερούν την ταχύτητα με την οποία ταξιδεύουν τα ηλεκτρικά σήματα από το φλεβόκομβο στον υπόλοιπο καρδιακό μυ μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες κάποιων μορφών αρρυθμίας. Εμποδίζουν επίσης τη διεγερτική επίδραση της ορμόνης αδρεναλίνης (επινεφρίνης) στην καρδιά.
  • Μερικοί βήτα αναστολείς που χορηγούνται συχνά είναι η καρβεδιλόλη (Dilatrend), η μετοπρολόλη (Lopressor), η ναδολόλη και η προπρανολόλη (Inderal).
  • Αδενοσίνη. Αυτό το φάρμακο καθυστερεί τη μετάδοση στον κολποκοιλιακό κόμβο και χρησιμοποιείται για τον τερματισμό της παροξυσμικής κολπικής ταχυκαρδίας. Χορηγείται ενδοφλεβίως.
  • Αντιπηκτικά. Σε άτομα με κολπική μαρμαρυγή ένα αντιπηκτικό, όπως η βαρφαρίνη (Panwarfin) ή η ασπιρίνη, μπορεί να χορηγηθεί, για να μειωθεί ο κίνδυνος των θρόμβων του αίματος και του εγκεφαλικού.
  • Αλλα. Τα φάρμακα που μπορούν να επιβραδύνουν ταχύ καρδιακό και να ομαλοποιήσουν ακανόνιστο ρυθμό, όπως στην περίπτωση κολπικής μαρμαρυγής, είναι η κινιδίνη (Hydroquinidine), η δισοπυραμίδη (Norpace), η προπαφενόνη (Rythmodan), η σοταλόλη (Sotalol), η αμιοδαρόνη (Angoron) και η δοφετιλίδη (Tikosyn). Η επιλογή του φαρμάκου εξαρτάται συνήθως από το είδος της αρρυθμίας.

Τα αντιαρρυθμικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Μερικές φορές μπορεί ακόμα και να επιδεινώσουν τις αρρυθμίες και έτσι η χρήση τους θα πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά. Για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια του φάρμακου, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει το φάρμακο, όταν ο ασθενής είναι συνδεδεμένος με μία οθόνη ή περιστασιακά κατά τη διάρκεια μιας ηλεκτροφυσιολογικής μελέτης.

Βηματοδότης. Ο βηματοδότης είναι μία εμφυτεύσιμη συσκευή που βοηθάει στη ρύθμιση των αργών καρδιακών χτύπων (βραδυκαρδία). Αυτή η μικρή συσκευή που λειτουργεί με μπαταρία τοποθετείται κάτω από το δέρμα κοντά στο στέρνο κατά τη διάρκεια μίας μικρής χειρουργικής επέμβασης. Ένα μονωμένο καλώδιο εκτείνεται από τη συσκευή στη δεξιά πλευρά της καρδιάς, όπου αγκιστρώνεται μόνιμα. Αν ο βηματοδότης εντοπίσει αργό χτύπο ή παύλα της καρδιάς, εκπέμπει ηλεκτρικά σήματα που διεγείρουν την καρδιά να επιταχύνει ή να ξεκινήσει να χτυπά. Οι περισσότεροι βηματοδότες έχουν έναν αισθητήρα που τους απενεργοποιεί, αν η καρδιακή συχνότητα είναι πάνω από κάποιο επίπεδο. Ενεργοποιείται ξανά, όταν ο καρδιακός παλμός μειωθεί πολύ.

Εμφύτευση αυτόματου απινιδωτή. Ένας εμφυτεύσιμος καρδιομετατροπέας – απινιδωτής (ICD) είναι μία συσκευή που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της κοιλιακής ταχυκαρδίας ή της κοιλιακής μαρμαρυγής. Μία τέτοια συσκευή είναι μικρή, λειτουργεί με μπαταρία και εμφυτεύεται κάτω από το δέρμα, συνήθως κοντά στο αριστερό στέρνο. Ένα, δύο ή τρία λεπτά καλώδια ξεκινούν από αυτήν και φτάνουν μέσα από τις φλέβες στις κοιλότητες της καρδιάς. Η συσκευή προκαλεί ένα ηλεκτρικό σοκ στην καρδιά, όταν αισθάνεται ένα επιταχυνόμενο ή χαοτικό ρυθμό. Το σοκ αποκαθιστά το φυσιολογικό ρυθμό. Αυτές οι συσκευές μπορούν να λειτουργήσουν και σαν βηματοδότες ρυθμίζοντας, αν υπάρχει ανάγκη, τις βραδυκαρδίες. Επιπλέον, μπορούν επίσης να παράγουν γρήγορους παλμούς για την αντιμετώπιση κάποιων ταχυκαρδιών.

Αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής. Ένας αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής (AED) κάνει την ίδια δουλειά με έναν εμφυτεύσιμο καρδιομετατροπέα – απινιδωτή, αλλά είναι μία εξωτερική συσκευή. Αυτές οι συσκευές χρησιμοποιούνται κυρίως από τις ομάδες επείγουσας διάσωσης και σε νοσοκομεία, για να επαναφέρουν με ηλεκτρικό σοκ σε φυσιολογικό ρυθμό τις καρδιές με κοιλιακή μαρμαρυγή. Η συσκευή που έχει περίπου το μέγεθος ενός φορητού υπολογιστή στέλνει μία απότομη ώση ηλεκτρισμού μέσα από το θωρακικό τοίχωμα στην καρδιά με μικρά ηλεκτρόδια που τοποθετούνται στο στήθος.

Αυτές οι συσκευές τοποθετούνται επίσης σε πολλά δημόσια μέρη, όπως στάδια, καζίνο, αεροδρόμια, αεροπλάνα, εμπορικά κέντρα, γραφεία και γυμναστήρια, έτσι ώστε σε ένα επείγον περιστατικό να μη χρειάζεται να περιμένουν το γιατρό, για να βοηθήσει να σωθεί μια ζωή. Οι συσκευές παρέχουν ηχητικές οδηγίες και μπορούν να εξακριβώσουν αυτόματα αν όντως υπάρχει ανώμαλος ρυθμός που απαιτεί σοκ.

Τα άτομα στα οποία χρησιμοποιείται αυτή η συσκευή μπορεί να χρειαστούν αργότερα έναν εσωτερικό καρδιακό απινιδωτή, για να αποτρέψουν την επανεμφάνιση απειλητικών για τη ζωή καρδιακών ρυθμών.

Κατάλυση με ραδιοσυχνότητα μέσω καθετήρα. Η κατάλυση με ραδιοσυχνότητα μέσω καθετήρα είναι η προτιμώμενη θεραπεία για πολλά είδη αρρυθμίας, όπως των περισσότερων υπερκοιλιακών ταχυκαρδιών.

Με την κατάλυση μέσω καθετήρα ο γιατρός οδηγεί ένα μακρύ, λεπτό σωλήνα (καθετήρα) μέσα από μία φλέβα του ποδιού ή του χεριού στην καρδιά. Ο καθετήρας τοποθετείται τότε στο μέρος της καρδιάς που ευθύνεται για την αρρυθμία. Τα ηλεκτρόδια στην άκρη του καθετήρα εκπέμπουν ένα ενεργειακό παλμό ραδιοσυχνοτήτων, παρόμοιο με αυτόν της θερμότητας των μικροκυμάτων. Αυτός ο παλμός σκοτώνει τα κύτταρα του μυοκαρδίου που ευθύνονται για την αρρυθμία.

Η κατάλυση με ραδιοσυχνότητα μέσω καθετήρα μπορεί να είναι αποτελεσματική για πολλά είδη αρρυθμίας και έχει μικρό κίνδυνο παρενεργειών. Προκαλεί μικρές ή και καθόλου ενοχλήσεις και μπορεί να γίνει συνήθως με μικρή αναισθησία με κάποιο τοπικό αναισθητικό. Οι περισσότεροι άνθρωποι επιστρέφουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες λίγες ημέρες μετά την επέμβαση.

Εγχείρηση. Όταν μία αρρυθμία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλες θεραπείες, οι γιατροί μπορεί να αφαιρέσουν ή να καταστρέψουν χειρουργικά τον ιστό της καρδιάς που προκαλεί την αρρυθμία. Για παράδειγμα, οι ρυθμοί, όπως η κοιλιακή ταχυκαρδία, έχουν την πηγή τους σε ένα συγκεκριμένο μέρος του μυοκαρδίου, που μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά.

Σε μερικά άτομα με κολπική μαρμαρυγή η επέμβαση maze είναι αποτελεσματική. Σε αυτή την επέμβαση ο χειρουργός κάνει πολλαπλές τομές στη δεξιά και αριστερή άνω κοιλότητα της καρδιάς (κόλποι). Οι μικροσκοπικές τρύπες δημιουργούν μία οδό (λαβύρινθο), για να ακολουθήσουν τα ηλεκτρικά σήματα μέσα από τις άνω κοιλότητες της καρδιάς βοηθώντας έτσι στην εξάλειψη της κολπικής μαρμαρυγής. Οι οδοί που παραμένουν είναι πολύ στενές για να προκληθεί μαρμαρυγή, και έτσι αναγκάζουν τα ηλεκτρικά σήματα να ακολουθήσουν μία ομαλή πορεία.

Μπορεί επίσης η εγχείρηση καρδιάς να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της υποκείμενης αιτίας, όπως η στεφανιαία νόσος, που συμβάλλει στην αρρυθμία.

Δείτε επίσης