Η καλή και ομαλή σεξουαλική λειτουργία της γυναίκας είναι εξίσου σημαντική με του άνδρα, αλλά και πιο πολύπλοκη.
Με το πέρασμα των χρόνων και καθώς η επιστήμη εξελίσσεται ραγδαία σε θέματα όπως αυτό της γυναικείας σεξουαλικότητας, οι διαταραχές της έχουν ταξινομηθεί σε τέσσερις διαφορετικές ομάδες, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τις προσεγγίσεις στα σεξουαλικά προβλήματα που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής ζωής της γυναίκας.
Οι τέσσερις ομάδες στις οποίες χωρίζονται τα σεξουαλικά προβλήματα της γυναίκας αναφέρονται στην επιθυμία, τη διέγερση, την κορύφωση και τον πόνο.
Διαταραχές της επιθυμίας
Σχετίζονται με θέματα που κυμαίνονται από μειωμένηερωτική επιθυμία έως αποστροφή. Συνήθως συνοδεύονται από έλλειψη ερωτικών φαντασιώσεων και διάθεσης να εμπλακεί η γυναίκα σε οποιοδήποτε σεξουαλικό παιχνίδι.
* Υποτονική Σεξουαλική Επιθυμία
Ένα από τα πλέον σημαντικά και ευαίσθητα προβλήματα είναι αυτό της μειωμένης επιθυμίας. Με την απουσία ή τη σταδιακή μείωση της επιθυμίας, η γυναίκα αρχίζει να αισθάνεται πως δεν είναι ικανή πλέον όχι μόνο να ικανοποιήσει τον σύντροφό της, αλλά ούτε να τον διεκδικήσει.
Πολλές είναι οι περιπτώσεις στις οποίες ο σύντροφος μιας γυναίκας με μειωμένη σεξουαλική επιθυμία θα αναγκαστεί σχεδόν πάντα να κάνει μια πρώτη κίνηση, μία προσπάθεια για συνεύρεση. Με τον καιρό ο άντρας κουράζεται από αυτή τη συνεχή προσπάθεια, η οποία πολλές φορές είναι ανεπιτυχής, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εντάσεις, καβγάδες και θυμοί ανάμεσα στο ζευγάρι.
Φυσικά θα πρέπει να αναφερθεί ότι η μειωμένη επιθυμία στη γυναίκα σχετίζεται επίσης με την ορμονική και γενική βιολογική της ισορροπία. Η ποσότητα ορμονών (οιστρογόνων και ανδρογόνων) που εκκρίνουν οι ωοθήκες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο.
* Αποστροφή
Είναι η παντελής έλλειψη επιθυμίας της γυναίκας για οποιαδήποτε συνεύρεση, είτε με σύντροφο είτε μόνη της. Η γυναίκα που βιώνει αυτή τη διαταραχή διακατέχεται από έντονο άγχος και εκνευρισμό.
Δεν είναι λίγες οι φορές όπου η αποστροφή στη γυναίκα προέρχεται από έντονες τραυματικές εμπειρίες.
Διαταραχές της διέγερσης
Σχετίζονται με την αδυναμία της γυναίκας να νιώσει και να εκφράσει τόσο ψυχικά όσο και σωματικά τα ερεθίσματα που δηλώνουν τη σεξουαλική της διέγερση. Αδυναμία ύγρανσης του κόλπου και διεύρυνσης του κολπικού στομίου είναι μερικά συμπτώματα.
Οι διαταραχές της διέγερσης οφείλονται κυρίως σε ψυχογενή αίτια, καθώς η γυναίκα μπορεί να προσδοκά μέγιστες επιδόσεις από την ίδια και τον σύντροφό της, κι έτσι να αγχώνεται για την καλή τους λειτουργία και συμμετοχή.
Ωστόσο οργανικά αίτια όπως η εμμηνόπαυση, οι θυρεοειδικές και ορμονικές διαταραχές μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη διέγερση.
Διαταραχές στην κορύφωση
Σχετίζονται με την αδυναμία της γυναίκας να φτάσει στην κορύφωση είτε με σύντροφο είτε μόνη.
Η αδυναμία αυτή της γυναίκας συνδέεται πολλές φορές με χρέωση στον εαυτό της ότι δεν είναι ικανή για να ολοκληρώσει τη σεξουαλική πράξη και ότι δεν ικανοποιεί τον σύντροφό της. Άλλες φορές λειτουργεί χρεωστικά απέναντι στον σύντροφο: του καταλογίζει αδυναμία ή και αδιαφορία.
Διαταραχές του πόνου
Σχετίζονται με την έντονη αίσθηση δυσφορίας και πόνου στη γυναίκα, τόσο κατά τη διάρκεια προκαταρκτικών παιχνιδιών όσο και κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά το πέρας της πράξης. Οι διαταραχές του πόνου θεωρούνται από τις πλέον σημαντικές δυσλειτουργίες στη γυναίκα.
* Κολεόσπασμος (κολπόσπασμος)
Είναι ο ακούσιος σπασμικός πόνος που βιώνει η γυναίκα κατά την εισχώρηση ή διείσδυση του ανδρικού μορίου ή άλλου αντικειμένου, όπως το ταμπόν ή κατά τη γυναικολογική εξέταση. Πολλές φορές η γυναίκα βιώνει αυτό τον πόνο προτού καν γίνει διείσδυση, μόνο από την ιδέα και τον φόβο ότι πρόκειται να συμβεί.
Ο κολεόσπασμος είναι πολύ συχνό φαινόμενο στις νεαρές γυναίκες που πρόκειται να ολοκληρώσουν την πρώτη επαφή τους.
* Δυσπαρευνία
Αναφέρεται στον πόνο των γεννητικών οργάνων πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την επαφή. Η γυναίκα που βιώνει αυτό τον πόνο για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να βιώσει και τον κολεόσπασμο ως αποτέλεσμα της χρόνιας δυσπαρευνίας.
Το πρόβλημα μπορεί να οφείλεται σε ποικίλα οργανικά αίτια, όπως κολπίτιδες, φλεγμονές και κακώσεις στα γεννητικά όργανα. Επίσης, παρουσιάζεται έντονα και μετά την εμμηνόπαυση, όπου οι ορμονικές διαταραχές επιφέρουν τη μειωμένη ύγρανση του κόλπου, αποδυνάμωση των τοιχωμάτων στον κόλπο και πόνο κατά την εισχώρηση. Παράλληλα, μπορεί να οφείλεται και σε ψυχογενή αίτια.
Υπάρχει επίσης περίπτωση η γυναίκα να μην μπορεί να εκφράσει λεκτικά το ότι δεν επιθυμεί πλέον τον σύντροφό της και η δυσπαρευνία επέρχεται ως μία «αθόρυβη», αλλά απολύτως πραγματική και υπαρκτή αποφυγή της επαφής. Στην πραγματικότητα, η γυναίκα μπορεί να αισθάνεται πόνο με έναν σύντροφο, αλλά όχι με κάποιον άλλο, με τον οποίο έχει καλύτερο συναισθηματικό δέσιμο.
Οι θεραπείες
Οι ορμόνες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην καλή λειτουργία της γυναίκας κι έτσι οι ορμονικές διαταραχές μπορεί κάλλιστα να προκαλέσουν δυσλειτουργίες. Σε τέτοια περίπτωση, η κατάλληλη φαρμακευτική θεραπεία μπορεί να είναι η λύση.
Σε άλλες πιο σοβαρές οργανικές αιτίες, όπως είναι η ενδομητρίωση που μπορεί να προκαλέσει δυσπαρευνία, καθώς επίσης και για την αντιμετώπιση αδενωμάτων, μπορεί να χρειαστούν χειρουργικές επεμβάσεις που θα λύσουν αυτά τα προβλήματα και έτσι θα συμβάλουν στην αποκατάσταση της σεξουαλικής λειτουργίας της ασθενούς.
Για προβλήματα που αφορούν την ύγρανση του κόλπου (όπως η ατροφία και ο πόνος κατά τη διείσδυση) μπορεί να χρειαστούν διάφορες κρέμες και λιπαντικά σκευάσματα.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις απαραίτητη είναι η σωστή ενημέρωση και η λήψη της όποιας φαρμακευτικής θεραπείας μόνον κατόπιν συνεννόησης με τον γιατρό.
Η ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση των σεξουαλικών δυσλειτουργιών επίσης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση γίνεται πολλές φορές με γνώμονα την επικοινωνία του ζευγαριού ή την έλλειψή της.