Είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια ότι η πιθανότητα να υποστεί κάποιος έμφραγμα (καρδιακή προσβολή) δεν είναι ίδια στη διάρκεια της ημέρας, αλλά παρουσιάζει διακυμάνσεις. Είναι πιο πιθανό να συμβεί νωρίς το πρωί, την ώρα που ξημερώνει. Ωστόσο η αιτία αυτού του φαινομένου δεν ήταν μέχρι σήμερα γνωστή.
Τώρα, ερευνητές από το Νοσοκομείο Brigham and Women’s, στη Βοστώνη, και το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, γράφουν στο επιστημονικό περιοδικό Blood ότι αυξημένη πιθανότητα για καρδιακή προσβολή στο πρωί σχετίζεται με μία πρωτεΐνη που λέγεται αναστολέας του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου (Plasminogen Activator Inhibitor–1 ή PAI-1). Υψηλά επίπεδα PAI-1 αναστέλλουν την τη διάλυση των θρόμβων οι οποίοι τελικά είναι η άμεση αιτία των καρδιακών προσβολών και των ισχαιμικών εγκεφαλικών. Καθώς οι θρόμβοι δεν διαλύονται, αυξάνεται ο κίνδυνος αρτηριακής ή φλεβικής θρόμβωσης.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν 12 εθελοντές για 2 εβδομάδες και τους υπέβαλλαν σε συχνές μετρήσεις των επιπέδων της PAI-1 στο αίμα τους. Οι εθελοντές άλλοτε συγχρονιζόταν με το βιολογικό ρολόι (λ.χ. έμπαιναν νωρίς για ύπνο) και άλλοτε όχι (λ.χ. δούλευαν νύχτα). Αυτό έγινε επειδή οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν εάν υπάρχουν διακυμάνσεις στα επίπεδα της PAI-1 και αν αυτές οφείλονται στο βιολογικό ρολόι ή επηρεάζονται από τον τρόπο ζωής.
Βιολογικό ρολόι και PAI-1
Οι ερευνητές,διαπίστωσαν ότι υπήρχε ένας αυστηρός ρυθμός διακύμανσης στην παραγωγή της PAI-1, ο οποίος δεν επηρεαζόταν από τον τρόπο ζωής. Τα υψηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης παρατηρούνταν στις 6.30 το πρωί. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι «ο κιρκάδιος ρυθμός ή το βιολογικό ρολόι του οργανισμού παίζει ρόλο στον αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων νωρίς το πρωί», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Φρανκ Σέερ, διευθυντής του Προγράμματος Ιατρικής Χρονοβιολογίας στο Brigham and Women’s και επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής Ύπνου του Χάρβαρντ.
«Υποδηλώνουν επίσης ότι τα επίπεδα της PAI-1 είναι ανεξάρτητα από οποιεσδήποτε συμπεριφορικές και περιβαλλοντικές επιρροές, και συνεπώς μπορεί να εξηγούν τα αυξημένα καρδιαγγειακά επεισόδια νωρίς το πρωί στους ευάλωτους ανθρώπους».
Επόμενο βήμα των ερευνητών είναι να ελέγξουν πως μεταβάλλονται τα επίπεδα της πρωτεΐνης PAI-1 σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό όπως είναι π.χ. οι διαβητικοί.
