Οι επιστήμονες διαπιστώνουν διαρκώς ότι η ρύπανση του αέρα οδηγεί σε προβλήματα υγείας πολύ πέρα από τους πνεύμονες. Το 2016 ανακαλύφθηκαν τοξικά νανοσωματίδια από την ατμοσφαιρική ρύπανση στον ανθρώπινο εγκέφαλο και τον περασμένο Αύγουστο η έρευνα αποκάλυψε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί μείωση της νοημοσύνης,
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της μητρικής έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση και του πρόωρου τοκετού, του χαμηλού βάρους γέννησης, της νεογνικής θνησιμότητας και των παιδικών αναπνευστικών προβλημάτων. Μια μεγάλη μελέτη που περιέλαβε πάνω από 500,000 γεννήσεις στο Λονδίνο, και δημοσιεύθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, επιβεβαίωσε τη σύνδεση και οδήγησε τους γιατρούς να δηλώσουν ότι οι συνέπειες για πολλά εκατομμύρια γυναίκες σε μολυσμένες πόλεις σε όλο τον κόσμο είναι “κάτι που προσεγγίζει μια καταστροφή της δημόσιας υγείας”.
Τώρα, μια μελέτη που παρουσιάστηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας, στο Παρίσι, παρέχει ενδείξεις ότι τα μικροσκοπικά σωματίδια του διοξειδίου του άνθρακα που βρίσκονται στο αέρα φτάνουν στον πλακούντα των εγκύων γυναικών. Η μελέτη παρουσιάστηκε από τον παιδίατρο Norrice Liu και την μεταδιδακτορική ερευνήτρια Lisa Miyashita.
Η νέα έρευνα έρχεται να ενισχύσει τις αποδείξεις για τους κινδύνους που συνεπάγεται η ατμοσφαιρική ρύπανση για τα έμβρυα και δείχνει πως όταν οι έγκυες γυναίκες αναπνέουν μολυσμένο αέρα, τα μικροσωματίδια αιθάλης φτάνουν στον πλακούντα μέσω της αιματικής κυκλοφορίας.
Οι ερευνητές εστίασαν σε πέντε έγκυες γυναίκες που ήταν προγραμματισμένο να υποβληθούν σε καισαρική τομή για να γεννήσουν στο Βασιλικό Νοσοκομείο του Λονδίνου. Καμιά δεν κάπνιζε και δεν είχε επιπλοκές κατά την κύηση, ενώ όλες γέννησαν υγιή βρέφη. Είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους για να αναλυθούν οι πλακούντες τους μετά τον τοκετό.
Οι ερευνητές εντόπισαν τα μακροφάγα στον πλακούντα, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που «καταβροχθίζουν» τα επιβλαβή σωματίδια, όπως είναι τα βακτήρια και τα ρυπογόνα σωματίδια. Στον πλακούντα, τα μακροφάγα συμβάλλουν στην προστασία του εμβρύου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι ειδικοί ανέλυσαν περίπου 3.500 μακροφάγα κύτταρα από τους πέντε πλακούντες και εντόπισαν 60 από αυτά που περιείχαν 72 μικρές μαύρες περιοχές από σωματίδια του διοξειδίου του άνθρακα. Κατά μέσο όρο, κάθε πλακούντας περιείχε 5 τετραγωνικά μικρόμετρα αυτής της μαύρης ουσίας. Μελετώντας περαιτέρω τα μακροφάγα από δύο πλακούντες εντόπισαν και πάλι υλικό το οποίοι πιστεύουν ότι απαρτίζεται από μικροσκοπικά σωματίδια διοξειδίου του άνθρακα.
Ενώ χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση για την τελική επιβεβαίωση, η Miyashita είπε: “Δεν μπορούμε να σκεφτούμε τίποτα άλλο που θα μπορούσε να είναι. Είναι πολύ προφανές για εμάς ότι είναι μαύρα σωματίδια από καπνό. Παλαιότερα πειράματα έδειξαν ότι τα σωματίδια που εισπνέονται από έγκυα ζώα περνούν από την κυκλοφορία του αίματος σε πλακούντες”.
Οι ερευνητές είπαν ότι η μελέτη παρέχει τις πρώτες αποδείξεις ότι η εισπνοή μολυσμένου αέρα μπορεί να ωθήσει τα μικροσωματίδια να φτάσουν από τους πνεύμονες στην αιματική κυκλοφορία και να καταλήξουν στον πλακούντα. Και πρόσθεσαν ότι προς το παρόν δεν γνωρίζουν αν τα σωματίδια που εντόπισαν μπορούν να φτάσουν στο ίδιο το έμβρυο, αλλά βάσει των στοιχείων τους είναι πιθανό να συμβαίνει. “Ξέρουμε”, είπαν “ότι τα σωματίδια δεν χρειάζεται να φτάσουν στο σώμα του εμβρύου για να έχουν παρενέργειες, διότι αν έχουν επίδραση στον πλακούντα, αυτό θα επηρεάσει άμεσα και το έμβρυο”.
Η Ελληνίδα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας και καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Μίνα Γκάγκα, σχολίασε λέγοντας ότι “και προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι έγκυες γυναίκες που ζουν σε περιβαλλοντικά επιβαρυμένες πόλεις είναι ευάλωτες σε επιπλοκές της εγκυμοσύνης, όπως ο πρόωρος τοκετός, το χαμηλό σωματικό βάρος των βρεφών και η περιορισμένη εμβρυϊκή ανάπτυξη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο αυξημένος κίνδυνος χαμηλού σωματικού βάρους γέννησης μπορεί να συμβεί ακόμα και σε επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης χαμηλότερα από αυτά που έχει θέσει ως ασφαλή η Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία”.
Η κυρία Γκάγκα είπε ότι “η νέα μελέτη αναδεικνύει έναν πιθανό μηχανισμό για το πως τα αγέννητα βρέφη επηρεάζονται από την ατμοσφαιρική ρύπανση, παρά το γεγονός ότι είναι προστατευμένα μέσα στον αμνιακό σάκο. Αυτό θα πρέπει να μας επιστήσει την προσοχή ώστε να σχεδιάσουμε πολιτικές δημόσιας υγείας που να προστατεύουν τις εγκύους από την ατμοσφαιρική ρύπανση”.
