Θέματα αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, η διεθνής εμπειρία και η δυνατότητα αξιοποίησής της από την Ελλάδα, τα προβλήματα, οι καθυστερήσεις και οι αγκυλώσεις στο έργο των επιτροπών, με αποτέλεσμα να μην έχουν εισαχθεί στη χώρα μας νέες θεραπείες κ.ά, συζητήθηκαν στη στρογγυλή τράπεζα που έλαβε χώρα στο πλαίσιο Εκπαιδευτικής ημερίδας “Negotiations in Healthcare”, που διοργανώθηκε από το Health Daily σε συνεργασία με τη Scotwork Hellas, την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019.
Κατά τη συζήτηση διατυπώθηκαν ερωτήματα, αλλά και έγιναν επισημάνσεις και προτάσεις για τη διευκόλυνση της διαδικασίας. Τέλος, συζητήθηκαν οι αλλαγές που επιφέρει το υπό ψήφιση νομοσχέδιο στο έργο των επιτροπών αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης.
Oι προτάσεις βελτίωσης που κατατέθηκαν, παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω:
Επισημάνσεις και προτάσεις
- Οι δύο Επιτροπές ΗΤΑ και Διαπραγμάτευσης, με τη μορφή και τη στελέχωση που έχουν σήμερα είναι αδύνατον να ανταποκριθούν στο έργο που έχουν αναλάβει και φυσικά κάθε σκέψη για τήρηση του χρονοδιαγράμματος που έχει τεθεί είναι πλήρως ανέφικτη. Θα πρέπει άμεσα να προχωρήσει η Πολιτεία στη δημιουργία Οργανισμού ΗΤΑ και με ικανά στελέχη που να αμείβονται επαρκώς για τις επιστημονικές υπηρεσίες που προσφέρουν.
- Είναι απαραίτητη η ενεργός συμμετοχή εκπροσώπων ασθενών στην Επιτροπή ΗΤΑ, καθώς μόνο αυτοί μέσα από βιωματικές εμπειρίες μπορούν να αποτυπώσουν την προστιθέμενη αξία των θεραπειών.
- Χρειάζεται καλύτερη οργάνωση και προγραμματισμός διαπραγμάτευσης με προτεραιοποίηση θεραπειών με βάση την ιατρική ανάγκη.
- Πρέπει να υπάρξει διαφάνεια στην πληροφόρηση, δηλαδή δημοσιοποίηση όλων των δεδομένων χρονοδιαγραμμάτων κατάθεσης και πορείας της αξιολόγησης. Η πλήρης διαφάνεια θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως μοχλός πίεσης προς όλες τις πλευρές.
- Δημοσιοποίηση των δεδομένων της ΗΔΙΚΑ και δημιουργία νέων καταγραφών δεδομένων ασθενών για σύναψη συμφωνιών (ιδιαίτερα με βάση την αποτελεσματικότητα/ outcomes based agreements)
- Όλες ανεξαιρέτως οι φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να παραδίδουν φάκελο με επαρκή δεδομένα για την κλινική και φαρμακο-κινητική συμπεριφορά του φαρμάκου.
- Αποτελεί μέγιστη στρέβλωση να λαμβάνονται οριζόντια μέτρα, που έχουν τις ίδιες επιπτώσεις τόσο σε εταιρείες που επενδύουν και προσφέρουν θέσεις εργασίας όσο και σε άλλες που δεν επενδύουν και δεν στηρίζουν την απασχόληση.
- Θα πρέπει να λειτουργήσει κατεπειγόντως και στην Ελλάδα το horizon scanning.
- Θα πρέπει να υπάρχει η νομική πρόβλεψη ότι όσα συμφωνηθούν αναφορικά με αξιολόγηση και διαπραγμάτευση, να ισχύσουν για προβλεπόμενο χρονικό διάστημα, χωρίς μονομερείς αιφνιδιασμούς.
- Θα πρέπει να ισχύσει η αρχή της εμπιστευτικότητας (Confidentiality) αναφορικά με τη συμφωνηθείσα τιμή, ώστε να αποφύγουμε φαινόμενα τύπου «ντόμινο».
- Θα πρέπει να υπάρξει κατάργηση των εξωτερικών κριτηρίων καθώς εισάγουν μόνο εμπόδια και καθυστέρηση στην πρόσβαση
- Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαπραγμάτευση που έρχεται ως συνέχεια μιας θετικής κλινικής αξιολόγησης, είναι η αναγνώριση του οφέλους της καινοτομίας που εισάγεται στο σύστημα υγείας και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελεί παζάρι τιμής. Άρα, είναι απαραίτητο η διαπραγμάτευση να μην αποτελεί μια αυτόνομη διαδικασία με σκοπό την περαιτέρω μείωση της τιμής του φαρμάκου, αλλά να εξασφαλιστεί η σύνδεση της διαπραγμάτευσης με την αξιολόγηση, η υιοθέτηση μιας ολιστικής οπτικής της αξίας που εισέρχεται στο σύστημα υγείας πέρα από τη φαρμακευτική δαπάνη.
- Είναι αναγκαία πλέον η αύξηση του προϋπολογισμού για το φάρμακο και η δημιουργία «ζωτικού χώρου» για την καινοτομία.
Στο τραπέζι του διαλόγου συμμετείχαν οι: Πάνος Καναβός, PhD, Associate Professor, Deputy Director, LSE Health, Department of Social Policy, London School of Economics, σε διαδικτυακή σύνδεση, Ηλίας Γιαννόγλου, Πρόεδρος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, Γιάννης Ποδηματάς, Φαρμακοποιός, Μέλος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Φαρμάκων, πρώην Ειδικός Σύμβουλος Γενικού Γραμματέα Υπ. Υγείας, Δημήτριος Κούβελας, Πρόεδρος Επιτροπής ΗΤΑ, Καθηγητής και Διευθυντής του Τμήματος Ιατρικής Σχολής Κλινικής Φαρμακολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ζαχαρίας Ραγκούσης, Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ, Πρόεδρος Επιτροπής Αποζημίωσης, ΗΤΑ, ΣΦΕΕ, Μάκης Παπαταξιάρχης, Πρόεδρος, Pharma Innovation Forum (PIF), Μάρκος Ολλανδέζος, Επιστημονικός Διευθυντής, Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Γιώργος Kαλαμίτσης, Πρόεδρος Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας», Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας.
Η. Γιαννόγλου: «Το υπουργείο δεν μας ζήτησε να καταθέσουμε την εμπειρία μας από την επιτροπή»
Την απουσία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου σε μια τόσο σημαντική συζήτηση επεσήμανε στην αρχή της παρέμβασής του ο πρόεδρος της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης και πρώην αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, Ηλίας Γιαννόγλου. Ανέφερε ότι δεν ζητήθηκε από την παρούσα πολιτική ηγεσία η κατάθεση της εμπειρίας της Επιτροπής, καθώς και η καταγραφή των προβλημάτων που αυτή αντιμετώπισε.
Αναφερόμενος στη διαπραγμάτευση για την Ηπατιτίδα C, ο κ. Γιαννόγλου υπογράμμισε ότι ενώ έχει ολοκληρωθεί το έργο της Επιτροπής, 3,5 μήνες τώρα το Υπουργείο δεν προχωρά στην υπογραφή της, δημιουργώντας πρόβλημα στους ασθενείς και παράλληλα επιβαρύνοντας τις εταιρείες με ένα τεράστιο clawback. Τόνισε ότι η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης μέχρι τις εκλογές παρέλαβε 45 φάρμακα από την Επιτροπή ΗΤΑ. Μετά τις εκλογές, έλαβε άλλα 32, μέχρι τις 17 Σεπτεμβρίου. Τα 23 από τα 45 φάρμακα που παρέλαβε μέχρι τις εκλογές, έχουν ολοκληρωθεί ως διαπραγμάτευση, ένας φάκελος επεστράφη στην Επιτροπή, επτά είναι ήδη υπό διαπραγμάτευση, 15 υποθέσεις έχουν ήδη ελεγχθεί αρχικά από την επιτροπή και είναι έτοιμες να μπουν σε διαπραγμάτευση.
Τόνισε ότι η διαπραγμάτευση με καθεστώς κλειστού προϋπολογισμού που ισχύει σήμερα οδηγεί σε ελάφρυνση του clawback των εταιρειών, ενώ δήλωσε αντίθετος στην ανάθεση της αξιολόγησης των φαρμάκων από ιδιωτική εταιρεία. Υπογράμμισε ότι οι 11μελείς επιτροπές δεν αρκούν, καθώς ο όγκος δουλειάς που έχει συσσωρευτεί είναι τεράστιος.
Γ. Ποδηματάς: «Ανάγκη να υπάρχει πλήρης διαφάνεια στην πληροφορία»
Ο προϋπολογισμός για το φάρμακο είναι περιορισμένος και θα τον αισθανόμαστε ακόμα πιο περιορισμένο στα χρόνια που θα έλθουν, λόγω των νέων φαρμάκων που θα μπουν στο σύστημα, τόνισε ο Γιάννης Ποδηματάς, Φαρμακοποιός και Μέλος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Φαρμάκων. Μοναδική λύση είναι να γίνει μια καλή κατανομή του υπάρχοντος προϋπολογισμού και μια δομημένη διαπραγμάτευση, η οποία δεν μπορεί σήμερα να υπάρξει, διότι λείπουν τα μητρώα, τα στοιχεία από τον ΕΟΠΥΥ κ.ά. Επομένως η διαπραγμάτευση, έτσι όπως διεξάγεται μέχρι σήμερα, καταλήγει υπέρ εκείνου που έχει τη μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη.
Ο κ. Ποδηματάς επεσήμανε την απουσία διαφάνειας στην πληροφόρηση και πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να είναι κρυφές οι ημερομηνίες κατάθεσης, επεξεργασίας και τελικής απόφασης σχετικά με την πορεία των φακέλων υπό αξιολόγηση. Οι επιτροπές, εάν είχαν τα στοιχεία, θα μπορούσαν να δουλέψουν αποδοτικά και σε πλήρη ανεξαρτησία, χωρίς την καθοδήγηση από το υπουργείο. Η διαφάνεια, όπως τόνισε χαρακτηριστικά, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένας μοχλός πίεσης, προς όλες τις κατευθύνσεις. Ο κ. Ποδηματάς επεσήμανε ότι οι δομικές αλλαγές στον χώρο του φαρμάκου θα καθυστερήσουν και η μόνη λύση είναι οι πληροφορίες να είναι δημόσιες.
Δ. Κούβελας: «Απλήρωτα δουλεύουν τα μέλη των επιτροπών»
Κανένας που έχει σχέση με την αξιολόγηση δεν ρωτήθηκε από το υπουργείο Υγείας για το νομοσχέδιο που αφορά την αξιολόγηση, τόνισε ο Δημήτρης Κούβελας, Πρόεδρος Επιτροπής ΗΤΑ. Ως αποτέλεσμα, έγινε σωρεία παρεμβάσεων που οδηγούν σε στρεβλώσεις. Αναφορικά με τη διαδικασία της αξιολόγησης, τόνισε ότι εάν δεν μπορεί να αξιολογηθεί το προϊόν σε όλα τα επίπεδα, πχ. με κλινικές μελέτες, τότε δεν τεκμηριώνεται η αξιολόγηση επιστημονικά. Επεσήμανε ότι πολλές φαρμακευτικές εταιρείες δεν προσκομίζουν στην επιτροπή ΗΤΑ τα στοιχεία που περιγράφονται στον νόμο.
Αυτό αφορά το 90% των φακέλων, που χαρακτηρίζονται ελλιπείς. Αναφορικά με τα γενόσημα, ανέφερε ότι οι σοβαρές μελέτες βιοϊσοδυναμίας αναφέρουν και τις ανεπιθύμητες ενέργειες. Εάν επομένως έχουμε γενόσημα με τριπλάσιες ανεπιθύμητες ενέργειες σε σχέση με το πρωτότυπο, αυτά δεν θα έπρεπε να αποζημιώνονται. Οπότε η έννοια την αυτόματης αποζημίωσης δεν θα πρέπει να ισχύει κατά τον κ. Κούβελα. Πρόβλημα επίσης αφορούν οι σταθεροί συνδυασμοί που ξεφεύγουν πάρα πολύ από την κοινή αντίληψη με βάση τη φαρμακολογία, ωστόσο περνούν «αυτόματα», με βάση την ισχύουσα νομοθεσία. Επεσήμανε ότι υπάρχουν καθυστερήσεις, διότι λείπουν οι εξειδικευμένοι αξιολογητές. Από τη στιγμή που δεν βγήκαν οι ΚΥΑ για την αποζημίωση των επιτροπών, οι επιτροπές αυτές δουλεύουν δωρεάν. Έθεσε τέλος θέμα ποιότητας γενοσήμων και ανάγκη αξιολόγησής τους, προκαλώντας την απάντηση του κ. Ολλανδέζου που ανέφερε ότι υπάρχει διεθνής εμπειρία και πρακτική στην αξιολόγηση γενοσήμων και πρέπει να συνυπολογιστεί.
Ζ. Ραγκούσης: «Για πάνω από έναν χρόνο δεν έχει κυκλοφορήσει νέο φάρμακο στην Ελλάδα ενώ για 79 από τους φακέλους που εκκρεμούν έχουν παρέλθει και οι 180 ημέρες»
H αξιολόγηση της καινοτομίας μέσα από τη διαδικασία του ΗΤΑ και της διαπραγμάτευσης μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στον κοινό στόχο που είναι ένα βιώσιμο και αποδοτικό Σύστημα Υγείας, τόνισε ο Ζαχαρίας Ραγκούσης, Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ, Πρόεδρος Επιτροπής Αποζημίωσης, ΗΤΑ, ΣΦΕΕ. Όπως ανέφερε, η χώρα μας, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, εισήγαγε αυτή τη διαδικασία, αλλά δυστυχώς τα ως τώρα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά και ο τελικός χαμένος είναι ο ασθενής καθώς έχει μειωμένη πρόσβαση σε νέες θεραπείες. Για πάνω από έναν χρόνο δεν έχει κυκλοφορήσει νέο φάρμακο στην Ελλάδα ενώ για 79 από τους φακέλους που εκκρεμούν έχουν παρέλθει και οι 180 ημέρες, δηλαδή το χρονικό περιθώριο που ορίζει ο Νόμος. Η μη επαρκής στελέχωση των επιτροπών αλλά και η μη κατάλληλη προτεραιοποίηση, θεωρούνται μερικά από τα αίτια των υφιστάμενων δυσλειτουργιών.
Το νέο νομοσχέδιο έχει κάποια θετικά στοιχεία αλλά και κάποια τα οποία αποτελούν πεδία προβληματισμού. Ως θετικά αναγνωρίζουμε ότι η επιτροπή: Εστιάζεται στην αξιολόγηση των νέων φαρμάκων καθώς εξαιρούνται από τη διαδικασία αξιολόγησης γενόσημα και νέες συσκευασίες ενώ απλοποιήθηκε η διαδικασία για biosimilars και εμβόλια. Δίνεται η δυνατότητα για αποζημίωση με βάση την αξία που εισάγει η θεραπεία: Ορίζονται οι τύποι συμφωνιών και εκτός από τις εκπτώσεις, δίνεται η δυνατότητα συμφωνιών με βάση τα αποτελέσματα (outcomes based) ή βάσει επιμερισμού κινδύνου (risk sharing).
Υπάρχει ενίσχυση διαφάνειας κατά τη διαπραγμάτευση: προβλέπεται ο αιτών ΚΑΚ να έχει πρόσβαση στα στοιχεία του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφισης. Επίσης ενδυναμώνεται η επιτροπή διαπραγμάτευσης. Aπό την άλλη όμως δεν είναι κατανοητός ο σκοπός του εξωτερικού κριτήριου. Σύμφωνα με το μέτρο αυτό ένα νέο φάρμακο μπορεί να υποβληθεί προς αξιολόγηση μόνο εφόσον αποζημιώνεται σε 5 από 8 αναφερόμενα κράτη και ειδικότερα Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σουηδία, και Φιλανδία. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα περνάει τουλάχιστον ένας χρόνος πριν καν ξεκινήσει η διαδικασία αξιολόγησης στην Ελλάδα.
Μ. Ολλανδέζος: «Βιώνουμε την απόλυτη στρέβλωση»
Με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο κάποια από τα θεσμικά αιτήματα που έχει θέσει η ΠΕΦ φαίνεται ότι ικανοποιούνται, ωστόσο θα πρέπει να επιλυθούν πολλά θέματα που είναι εκκρεμή, τόνισε ο Μάρκος Ολλανδέζος, Επιστημονικός Διευθυντής της ΠΕΦ. Τόνισε ότι ο κλάδος βιώνει την «απόλυτη στρέβλωση», με έναν ανεπαρκή προϋπολογισμό, μια διαπραγμάτευση όπου το σημείο εκκίνησης για μια εταιρεία είναι ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών των χωρών του «καλαθιού», επιβαρυνόμενο με 40% των rebate και clawback, και 25% entry fee για τα νέα φάρμακα. Κάνουμε μια διαπραγμάτευση χωρίς registries στην οποία καλούνται να συμμετάσχουν οι εταιρείες, χωρίς όμως να τούς δίνεται πρόσβαση στα δεδομένα, για να μπορέσουν να διαμορφώσουν μια τεκμηριωμένη πρόταση.
Επιπλέον, ενδέχεται η διαπραγμάτευση αυτή να καταλήξει σε μια συμφωνία, ωστόσο ανά πάσα στιγμή αυτή συμφωνία μπορεί να ανατραπεί μονομερώς από την πλευρά της Πολιτείας. Έκανε λόγο για προτεραιοποίηση, για ανάγκη αύξησης προϋπολογισμού, ενώ επεσήμανε ότι τα γενόσημα είναι οι μεγαλύτεροι «πριμοδότες» της καινοτομίας.
Γ. Καλαμίτσης: «Έλλειψη δημοκρατίας στη λήψη αποφάσεων για την υγεία»
Την έλλειψη δημοκρατίας στη λήψη αποφάσεων για την υγεία επεσήμανε ο Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας», Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας. Ανέφερε ότι οι επιστήμονες παρά τη γνώση τους δεν έχουν ολοκληρωμένη εικόνα του θέματος και δεν γνωρίζουν τη σκοπιά των ασθενών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρώτη απόφαση που έλαβε η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης για την Ηπατίτιδα C, οδήγησε σε τόσους περιορισμούς λόγω ελλιπούς ενημέρωσης, που κατέληξε να περιορίσει την πρόσβαση των ασθενών στο φάρμακο. Τόνισε ότι το γεγονός ότι δεν έχει υπογραφεί ακόμα η συμφωνία για την Ηπατίτιδα, είναι ένα σοβαρό θέμα, το οποίο αφορά και τους ασθενείς, αλλά και την κοινωνία των πολιτών.
Π. Καναβός: «Εάν θέλουμε να διαπραγματευτούμε πρέπει να ξέρουμε με σαφήνεια την κλινική αποτελεσματικότητα, την οικονομική αποτελεσματικότητα και την επίπτωση στον προϋπολογισμό»
Η επιτροπή διαπραγμάτευσης έχει σημαντικό ρόλο να παίξει, αλλά σήμερα είναι απολύτως ανενεργή, τόνισε ο Πάνος Καναβός, Associate Professor, Deputy Director, LSE Health, στη διαδικτυακή του ζωντανή παρέμβαση στο τραπέζι διαλόγου. Ανέφερε ότι γύρω στο 15% όλων των τεχνολογιών που μπαίνουν για αξιολόγηση απορρίπτονται, 15% γίνονται δεκτές και το υπόλοιπο 70% γίνονται δεκτές με προϋποθέσεις, είτε κλινικές είτε οικονομικές.
Επομένως, για να πάμε σε μια πραγματική λειτουργία της επιτροπής διαπραγμάτευσης, θα πρέπει να επιλυθούν σύνθετα ζητήματα. Το υπουργείο Υγείας πρέπει να λάβει άμεσα αποφάσεις για τη λειτουργία του οργανισμού ΗΤΑ, γιατί μιλάμε από το 2004 για το ΗΤΑ και ακόμα δεν έχουμε αυτό τον ανεξάρτητο οργανισμό, με 30-40 άτομα που να κάνουν ουσιαστική δουλειά. Τόνισε ότι εάν θέλουμε να διαπραγματευτούμε σωστά, πρέπει να ξέρουμε με αρκετή σαφήνεια την κλινική αποτελεσματικότητα, την οικονομική αποτελεσματικότητα και την επίπτωση στον προϋπολογισμό. Αναφερόμενος στη διεθνή εμπειρία, ο κ. Καναβός ανέφερε ότι οποιοδήποτε report του NICE ή άλλων οργανισμών, έχει αναφορά στις ανωτέρω προϋποθέσεις, καθώς και στις αβεβαιότητες που υπάρχουν σχετικά με αυτές.
Οι ανωτέρω προϋποθέσεις είναι προϋποθέσεις για διαπραγμάτευση και ακολουθούν συμφωνίες επιμερισμού κινδύνου, όπως επίσης οικονομικές και μη οικονομικές συμφωνίες (financial και non-financial agreements). Οι περισσότερες κυβερνήσεις υλοποιούν οικονομικού τύπου συμφωνίες, ωστόσο θα πρέπει να δούμε και μια σειρά από προϋποθέσεις (μητρώα ασθενών κλπ.) για μη οικονομικές συμφωνίες.
Σε σχέση με τα non-financial agreements, υπάρχουν και άλλα σημαντικά ζητήματα, όπως τα predictive outcomes, δηλαδή τη δυνατότητά μας να προβλέπουμε στατιστικά την εξέλιξη της νόσου σε ένα σύνολο ασθενών, και να μας δίνεται η δυνατότητα να επέμβουμε νωρίτερα, αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την εν λόγω ασθένεια και βεβαίως το κόστος και την αποτελεσματικότητα της παρέμβασης. Εκτός από τις παραπάνω συμφωνίες, υπάρχουν και άλλες επιμέρους συμφωνίες, όπως special funding arrangements και άλλα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Ένα άλλο θέμα που έθιξε ο κ. Καναβός ήταν η τιμολόγηση ανά ένδειξη (indication pricing), όπου εφαρμόζεται όταν ένα συγκεκριμένο φάρμακο χρησιμοποιείται για διαφορετικές ενδείξεις, με διαφορετική δραστικότητα και αποτελεσματικότητα και θέλουμε να γνωρίζουμε πώς θα αποζημιωθεί. Τόνισε ότι η προτεραιοποίηση κρίνεται θετική, γιατί ακόμα δεν έχουμε δυνατότητα να αξιολογούμε όλα τα φαρμακευτικά σκευάσματα και να επαναξιολογούμε τα παλαιότερα, ακόμα και αν έχουμε τα απαιτούμενα άτομα. Κάποια στιγμή πρέπει να αξιολογήσουμε τις νέες θεραπείες, διότι είναι ακριβές και έχουν επίδραση στον προϋπολογισμό.
Μ. Παπαταξιάρχης: «Η καινοτομία στη χώρα μας εισάγεται με αγοραίους όρους»
Η καινοτομία στη χώρα μας εισάγεται με αγοραίους όρους, επεσήμανε εμφατικά ο Μάκης Παπαταξιάρχης, Πρόεδρος, Pharma Innovation Forum (PIF). Τόνισε ότι στα χρόνια της κρίσης, η Ελλάδα δεν είχε πρόσβαση στην καινοτομία, ωστόσο και σήμερα είμαστε 18 μήνες άπρακτοι και αδρανείς, με ολέθριες συνέπειες για τους ασθενείς. Συζητάμε για το ΗΤΑ από το 2005, σχετική νομοθεσία έχουμε από το 2012, η πρώτη διαπραγμάτευση έγινε το 2017 και σήμερα, δύο χρόνια μετά, έχουμε ολοκληρώσει μόνο δύο συμφωνίες. Αυτό θα μπορούσε να κάλλιστα να αποτελέσει τον ορισμό της αποτυχίας ή για άλλους ένα ξεκίνημα, εξαρτάται από το πώς το αξιολογούμε, τόνισε. Ανέφερε ότι οι στρεβλώσεις υπάρχουν και είναι σχεδόν αδύνατο να δημιουργηθούν «γέφυρες» συνεννόησης. Δεν υπάρχει ανεξαρτησία της επιτροπής ΗΤΑ. Συγκροτούνται επιτροπές που αμφισβητείται η αποτελεσματικότητά τους, λειτουργούν σε καθεστώς ημιδιαφάνειας και χωρίς στοιχεία.
Αναφορικά με το νομοσχέδιο, τόνισε ότι όλοι θα πρέπει να το δούμε θετικά και να παλέψουμε να διορθωθούν οι όποιες στρεβλώσεις. Μίλησε για καθεστώς ρύθμισης και αποτύπωσης, και επεσήμανε το παράδοξο που ζούμε στην Ελλάδα με τη βάση των τριών χωρών, το clawback και τη διαπραγμάτευση επί όλων αυτών. Ανέφερε ότι για τα γενόσημα δίνονται κίνητρα στα φαρμακεία για τα οποία κίνητρα πληρώνει όλη η βιομηχανία, ενώ για τα βιο-ομοειδή ανέφερε ότι πρέπει και αυτά να περνούν από διαπραγμάτευση, γιατί η τιμή τους είναι στο 70%-80% της αξίας των βιολογικών και η χώρα μας θα έπρεπε να έχει τη δυνατότητα να επιτύχει χαμηλότερη τιμή. Τόνισε ότι πρέπει να δημιουργηθεί χώρος για την καινοτομία πάση θυσία και να λειτουργήσει κατεπειγόντως το horizon scanning.
ΕΡΩΤHΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚH ΗΓΕΣIΑ
1. Γιατί δεν έχει υπογραφεί η συμφωνία για την Ηπατίτιδα C, εφ’ όσον έχει ολοκληρωθεί εδώ και 3,5 μήνες το έργο της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης;
2. Γιατί η νέα κυβέρνηση νομοθετεί για μια νέα προσωρινή επιτροπή ΗΤΑ, αντί να λειτουργήσει ο οργανισμός ΗΤΑ, κάτι που αποτελεί και μνημονιακή μας υποχρέωση;
3. Γιατί η ηγεσία του Υπουργείου δεν ζήτησε από τα μέλη των Επιτροπών ΗΤΑ και Διαπραγμάτευσης Τιμών να καταθέσουν την εμπειρία τους, να επισημάνουν τα προβλήματα και να προτείνουν ενδεχομένως λύσεις, πριν προχωρήσει μονομερώς στη διαμόρφωση αλλαγών μέσω του υπό ψήφιση Νομοσχεδίου;
4. Θα πρέπει τελικά η Επιτροπή ΗΤΑ και η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης να λειτουργούν ανεξάρτητα ή σε διασύνδεση μεταξύ τους;
5. Γιατί τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ και της ΗΔΙΚΑ δεν ενοποιούνται ή τουλάχιστον γιατί δεν επικοινωνούν οι δύο οργανισμοί; Γιατί οι ασθενείς θα πρέπει να έχουν δύο μητρώα;
6. Τι θα ισχύσει για τα φάρμακα που έχουν ξεπεράσει το όριο των 180 ημερών; Θα απορριφθούν σιωπηρώς, θα επανακατατεθούν οι φάκελοι ή προβλέπεται κάτι άλλο;
7. Τι θα γίνει τελικά με την αξιολόγηση και την εισαγωγή στη διαπραγμάτευση των γενοσήμων και των βιο-ομοειδών; Το νομοσχέδιο ξεκαθαρίζει με σαφήνεια το θέμα και προς ποια κατεύθυνση;
8. Για ποιο λόγο συμμετέχουν στην Eπιτροπή Aξιολόγησης υπάλληλοι του ΕΟΠΥΥ; Εάν η λογική είναι να συμμετέχει ο ΕΟΠΥΥ ως αποζημιωτικός οργανισμός, τότε δεν θα έπρεπε να συμμετέχουν και οι άλλοι αποζημιωτικοί οργανισμοί;
9. Μήπως η ανάγκη για ταχύτητα στην αξιολόγηση και διαπραγμάτευση επηρεάσει τελικώς εκτός από το κόστος και την ποιότητα του παραγόμενου έργου;
