Οι ηλικιωμένοι αρουραίοι που έλαβαν θεραπεία με το φάρμακο ραπαμυκίνη, διατήρησαν καλύτερη ροή αίματος στον εγκέφαλο σε σύγκριση με νεότερα τρωκτικά που δεν πήραν αυτή τη θεραπεία. Εμφάνισαν επίσης βελτιωμένη μνήμη. Η μελέτη έγινε από το University of Texas Health Science Center στο Σαν Αντόνιο και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Aging Cell.
Το εύρημα, έχει συνέπειες για τη γήρανση και ίσως προσφέρει μια οδό για την πρόληψη της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ σε μερικούς ανθρώπους, δήλωσε η ερευνήτρια Candice Van Skike.
Οι ερευνητές έβαλαν αρουραίους σε δίαιτα που περιελάμβανε μια χαμηλή δόση ραπαμυκίνης στην ηλικία των 19 μηνών (μέση ηλικία για τους αρουραίους). Η θεραπεία με ραπαμυκίνη στις καθημερινές τροφές συνεχίστηκε έως ότου τα τρωκτικά έφτασαν στην προχωρημένη ηλικία των 34 μηνών.
“Τα ζώα αυτά ήταν πολύ ηλικιωμένα, αλλά η κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο ήταν ακριβώς η ίδια με τη στιγμή που άρχισε η θεραπεία”, δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Veronica Galvan, καθηγήτρια φυσιολογίας.
Οι ερευνητές είπαν ότι οι ηλικιωμένοι αρουραίοι της μελέτης, που δεν πήραν το φάρμακο, αντικατόπτριζαν αυτό που παρατηρείται στους ηλικιωμένους ανθρώπους όσον αφορά την απώλεια ροής αίματος στον εγκέφαλο και την απώλεια μνήμης. Αντίθετα, οι ηλικιωμένοι αρουραίοι που έλαβαν ραπαμυκίνη έμοιζαν με αρουραίους μέσης ηλικίας.
“Η γήρανση είναι ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για άνοια, επομένως είναι συναρπαστικό το γεγονός ότι η ραπαμυκίνη, ένα φάρμακο που είναι γνωστό ότι προάγει τη μακροζωία, μπορεί επίσης να συμβάλει στη διατήρηση της ακεραιότητας της κυκλοφορίας του εγκεφάλου και της απόδοσης μνήμης σε ηλικιωμένους”, δήλωσε η Sudha Seshadri, καθηγήτρια νευρολογίας. “Μελετάμε ήδη την ασφάλεια του φαρμάκου σε άτομα με ήπια γνωστική δυσλειτουργία, που αποτελεί πρόδρομο της άνοιας”.
Η ερευνητική ομάδα θέλησε να εξετάσει τα ηλικιωμένα ζώα που δεν είχαν προκλητή ασθένεια. “Εξετάσαμε την φυσιολογική γήρανση”, δήλωσε η Van Skike. “Αυτοί οι αρουραίοι είχαν φυσική γνωστική πτώση που δεν προκλήθηκε από κάποια αναγκαστική διαδικασία”.
Αναστολείς της mTOR
Η πρωτεΐνη mTOR (mammalian/mechanistic target of rapamycin) ελέγχει την κυτταρική ανάπτυξη και τη γήρανση στα θηλαστικά. Εκφράζεται επίσης σε ολόκληρο τον εγκέφαλο, όπου συνδέεται με τη συναπτική πλαστικότητα, τη μάθηση και τη μνήμη.
Τα ευρήματα της μελέτης παρέχουν “πολύ καλά στοιχεία” ότι η mTOR οδηγεί την απώλεια των συνάψεων και της εγκεφαλικής ροής αίματος κατά τη διάρκεια της γήρανσης – σύναψη είναι η σύνδεση μεταξύ των νευρώνων μέσω των οποίων ο εγκέφαλος στέλνει και λαμβάνει σήματα. Το συμπέρασμα αυτό βγήκε από το γεγονός ότι η ραπαμυκίνη τροποποίησε αυτές τις διαδικασίες. Έτσι, οι αναστολείς της mTOR μπορεί να έχουν τη δυνατότητα να θεραπεύσουν την εγκεφαλική αγγειακή δυσλειτουργία που σχετίζεται με την ηλικία και τη γνωστική παρακμή.
Ο εγκέφαλος καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ενέργειας αλλά δεν έχει μεταβολικούς πόρους για να τις αναπληρώσει. Οι νευρώνες απαιτούν γλυκόζη και οξυγόνο μέσω των αιμοφόρων αγγείων. Πρόσφατη έρευνα ενός μεγάλου πληθυσμού συμμετεχόντων στην Framingham Heart Study, με επικεφαλής την Seshadri, χαρτογράφησε του πρώιμους παράγοντες κινδύνου για νόσο Αλτσχάιμερ και έδειξε ότι ο πρώτος παράγοντας είναι η εξασθένιση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο.
Πηγή: mTOR drives cerebrovascular, synaptic, and cognitive dysfunction in normative aging. Aging Cel.
