To παρακάτω κείμενο δημοσιεύθηκε στο The Conversation από την Λέκτορα Ανοσολογίας στο University of Birmingham
Επιστήμονες στο Χονγκ Κονγκ ανέφεραν πριν λίγες μέρες την πρώτη επιβεβαιωμένη περίπτωση επαναμόλυνσης από τον κορωνοϊό COV-SARS-2 που προκαλεί τη νόσο COVID-19, σύμφωνα με πληροφορίες που υποστηρίζονται από γενετικές αλληλουχίες δύο επεισοδίων σε άνδρα 33 χρόνων που μολύνθηκε τον Μάρτιο και τον Αύγουστο του 2020.
Φυσικά αυτή η περίπτωση προκάλεσε ανησυχίες για το τι θα μπορούσε να σημαίνει για τις πιθανότητές να επιλυθεί η πανδημία. Υπάρχουν όμως λόγοι για να μην ανησυχούμε.
Σχεδόν εννέα μήνες μετά την πρώτη μόλυνση από τον νέο κορωνοϊό, υπήρξε επαναμόλυνση. Ωστόσο, η επαναμόλυνση με κορωνοϊούς είναι συχνή και οι ανοσολόγοι εργάζονται σκληρά για να προσδιορίσουν πόσο καιρό διαρκούν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της προστατευτικής ανοσίας σε ασθενείς που έχουν αναρρώσει.
Οι σπάνιες αναφορές επαναμόλυνσης μέχρι στιγμής δεν συνοδεύονταν από δεδομένα προσδιορισμού αλληλουχίας ιών, επομένως δεν μπορούσαν να επιβεβαιωθούν, αλλά είναι αρκετά αναμενόμενες και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Το σώμα μας δεν γίνεται αδιαπέραστο από τους ιούς όταν αναρρώνουμε από μια μόλυνση, αλλά, σε πολλές περιπτώσεις, γίνεται αφιλόξενος ξενιστής.
Μετά την ανάρρωση, το σώμα μας συχνά εξακολουθεί να έχει τους ίδιους τύπους κυττάρων -όπως τα κύτταρα της αναπνευστικής οδού- στα οποία οι ιοί κολλάνε ξανά. Αυτά τα στοχευόμενα κύτταρα δεν μεταβάλλονται με ουσιαστικό τρόπο μετά την πρώτη μόλυνση και αφότου έχει γίνει η εκκαθάριση. Ωστόσο, εάν τα αντισώματα και τα κύτταρα μνήμης (κύτταρα Β και Τ) υπάρχουν μετά από μια πρόσφατη λοίμωξη, η νέα επέκταση του ιού είναι μάλλον βραχύβια και η λοίμωξη είναι υποτονική.
Αυτό φαίνεται να συνέβη με τον ασθενή του Χονγκ Κονγκ, ο οποίος δεν παρουσίασε συμπτώματα στη δεύτερη λοίμωξη, και ανακαλύφθηκε μετά από δοκιμή ρουτίνας σε αεροδρόμιο. Πιθανότατα δεν θα ήξερε ποτέ ότι είχε μολυνθεί ξανά αν δεν είχε ταξιδέψει.
Ένα πιο ενδιαφέρον ερώτημα είναι αν ήταν μεταδοτικός κατά τη διάρκεια της ασυμπτωματικής δεύτερης μόλυνσης.
Υπάρχουν τεκμηριωμένες ενδείξεις ότι και τα ασυμπτωματικά άτομα είναι μεταδοτικά και γι’ αυτό η λογική επίσημη συμβουλή είναι να φοράμε καλύμματα προσώπου για να αποφύγουμε τη μόλυνση και να διατηρούμε τις αποστάσεις.
Οι κορωνοϊοί από προηγούμενα κρυολογήματα έχουν προικίσει μερικούς από εμάς με Τ κύτταρα μνήμης που μπορούν επίσης να κινητοποιηθούν ενάντια στον νέο κορωνοϊό, και αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί μερικοί άνθρωποι γλυτώνουν από σοβαρή ασθένεια.
Άρα, πώς πρέπει να λάβουμε τα νέα σχετικά με την επαναμόλυνση ατόμων που έχουν αναρρώσει;
Υπάρχουν τρία πιθανά αποτελέσματα επαναμόλυνσης με παρόμοιο ιό: χειρότερα συμπτώματα που οδηγούν σε πιο σοβαρή ασθένεια, τα ίδια συμπτώματα με την πρώτη λοίμωξη και ηπιότερα ή καθόλου συμπτώματα.
Το πρώτο αποτέλεσμα είναι γνωστό ως ενίσχυση της νόσου και σημειώνεται σε ασθενείς που έχουν μολυνθεί με παρόμοια στελέχη ιών όπως ο δάγκειος πυρετός. Δεν υπάρχουν ενδείξεις γι’ αυτό με τον νέο κορωνοϊό, παρά τα 23 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 παγκοσμίως.
Το δεύτερο αποτέλεσμα, όπου ο ασθενής πάσχει από την ίδια ασθένεια δύο φορές, υποδεικνύει ότι δεν υπάρχει επαρκής ανοσολογική μνήμη για να προστατευθεί από την επανεμφάνιση. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν η πρώτη λοίμωξη δεν απαιτούσε δημιουργία αντισωμάτων ή Τ κυττάρων, ίσως επειδή άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες ανοσολογικές άμυνες ήταν αρκετές για τον έλεγχο της.
Το τρίτο αποτέλεσμα είναι ηπιότερη λοίμωξη χάρη σε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα που δημιούργησε αντισώματα και αποκρίσεις μνήμης Β και Τ κυττάρων τα οποία παρέμειναν αρκετά καιρό για να έχουν αξία κατά τη δεύτερη έκθεση.
Λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλία των αποκρίσεων αντισωμάτων και Τ κυττάρων σε διαφορετικούς ασθενείς με COVID-19, αναμένουμε ότι η ανοσολογική προστασία -εάν είναι αποτελεσματική- μπορεί να διαφέρει σε διαφορετικούς ανθρώπους.
Φυσικά, αυτό έχει συνέπειες για την ισχύ και τη διάρκεια της ανοσίας της αγέλης, την ιδέα πως όταν προσεγγίσουμε έναν μεγάλο αριθμό ασθενών που έχουν αναρρώσει ανοσοποιημένοι, θα υπάρχει προστασία για τους πιο ευάλωτους.
Επομένως, ο εμβολιασμός είναι ζωτικής σημασίας για την πρόκληση και διατήρηση προστατευτικών ανοσολογικών αποκρίσεων μακροπρόθεσμα. Ο εμβολιασμός μπορεί να προκαλέσει πιο ισχυρές και μακροχρόνιες ανοσολογικές αντιδράσεις σε σύγκριση με τη φυσική λοίμωξη και αυτές μπορούν να διατηρηθούν με αναμνηστικούς εμβολιασμούς όταν είναι απαραίτητο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι επιστήμονες δεν εξεπλάγησαν όταν άκουσαν για ενδείξεις επαναμόλυνσης. Η έλλειψη συμπτωμάτων για τον ασθενή του Χονγκ Κονγκ ήταν καλά νέα.
