Η δίαιτα της “μεταβολικής σύγχυσης” είναι μια από τις πιο πρόσφατες δίαιτες της μόδας που αναφέρονται στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Όπως πολλές δίαιτες της μόδας, υπόσχεται ότι μπορείτε να χάσετε βάρος ενώ τρώτε αυτά που θέλετε. Οι οπαδοί της ισχυρίζονται ότι με εναλλαγή μεταξύ ημερών πολύ χαμηλών θερμίδων και ημερών υψηλών θερμίδων, μπορείτε να χάσετε βάρος ενώ ταυτόχρονα επιταχύνετε το μεταβολισμό σας. Μπορεί να ακούγεται πολλά υποσχόμενο, αλλά δεν υπάρχει έρευνα για την υποστήριξη αυτών των ισχυρισμών.
Η δίαιτα της μεταβολικής σύγχυσης είναι παρόμοια με τη διαλείπουσα νηστεία, αλλά χωρίς τον περιορισμό των θερμίδων. Ένα άτομο στη δίαιτα μπορεί, για παράδειγμα, να φάει μόνο 1.200 θερμίδες την ημέρα και μετά να φάει 2.000 θερμίδες την επόμενη. Αν και δεν έχει υπάρξει καμία έρευνα που να εξετάζει τη δίαιτα της μεταβολικής σύγχυσης, θα μπορούσαμε να τη συγκρίνουμε με μια δημοφιλή μορφή της διαλείπουσας νηστείας: τη δίαιτα 5: 2 κατά την οποία τρώτε ως συνήθως για πέντε ημέρες και στη συνέχεια κάνετε νηστεία για δύο ημέρες ή τρώτε περίπου 500 θερμίδες.
Η διαλειμμαιτική νηστεία μπορεί να οδηγήσει σε συγκρίσιμη απώλεια βάρους με τις συμβατικές δίαιτες, οι οποίες περιορίζουν τις θερμίδες καθημερινά. Νηστεύετε δύο μέρες την εβδομάδα και παρά το γεγονός ότι μπορείτε να τρώτε όσο θέλετε τις «ημέρες τροφοδοσίας», ίσως δεν αισθάνεστε πιο πεινασμένοι και τελικά καταλήγετε να τρώτε λιγότερο συνολικά.
Ωστόσο, παρόλο που αυτές οι δίαιτες μπορεί να είναι επιτυχείς και να σας κάνουν να τρώτε λιγότερο, μπορούν στην πραγματικότητα να ενισχύσουν τις κακές διατροφικές συνήθειες (όπως η κατανάλωση τροφών και ποτών πολλών θερμίδων), καθώς μπορεί να πιστεύετε ότι αυτό θα το «θεραπεύσετε» μετά, τις ημέρες των χαμηλών θερμίδων. Πράγματι, η έρευνα έδειξε ότι τα άτομα που ακολουθούν αυτές τις δίαιτες έχουν μια λιγότερο θρεπτική δίαιτα από εκείνα που ακολουθούν τις παραδοσιακές δίαιτες περιορισμού των θερμίδων.
Άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που ακολουθούν τη δίαιτα 5: 2 καταναλώνουν ασυνείδητα περισσότερες θερμίδες πριν από τις μέρες της νηστείας -κάτι που θα μπορούσε επίσης να συμβεί και στη δίαιτα της μεταβολικής σύγχυσης.
Ένας λόγος για τη δημοτικότητα της μεταβολικής σύγχυσης είναι επειδή οι οπαδοί της ισχυρίζονται ότι η εναλλαγή μεταξύ ημερών χαμηλών και υψηλών θερμίδων διατηρεί το μεταβολισμό σας υψηλό, προκαλώντας σας να κάψετε περισσότερες θερμίδες ως αποτέλεσμα. Πιστεύεται ότι αυτή η “σύγχυση” σταματά τη βιολογική αντίσταση -μη συνέπεια την αύξηση της όρεξης- που μπορεί να εκτροχιάσει την απώλεια βάρους ή να σας κάνει να ανακτήσετε το βάρος που έχετε χάσει.
Αλλά όταν χάνουμε βάρος, το σώμα μας χρειάζεται λιγότερες θερμίδες. Η αλλαγή στο βασικό μεταβολισμό (η ποσότητα θερμίδων που χρειάζεται το σώμα μας να λειτουργεί σε ανάπαυση) μπορεί να παρατηρηθεί ακόμη και αρκετά χρόνια μετά την απώλεια βάρους. Αυτό πιστεύεται ότι είναι το αποτέλεσμα των μηχανισμών του σώματος που ρυθμίζουν το μεταβολικό ρυθμό μέσω μιας ειδικής διαδικασίας (ονομάζεται προσαρμοστική θερμογένεση). Η διαδικασία στοχεύει να σταματήσει τη σπατάλη ενέργειας. Η αυξημένη όρεξη είναι ένας άλλος τρόπος με τον οποίο το σώμα προσπαθεί να αποκαταστήσει το χαμένο βάρος.
Το άλλο βασικό σημείο της δίαιτας της μεταβολικής σύγχυσης είναι ότι αποτρέπει την επιβράδυνση του μεταβολισμού σας καθώς χάνετε βάρος. Ωστόσο, όταν οι μελέτες εξέτασαν τη διαλειμματική νηστεία, βρήκαν ότι η μείωση του βασικού μεταβολισμού ήταν ίδια με αυτή που προκαλείται στις παραδοσιακές δίαιτες με περιορισμένες θερμίδες.
Μια μελέτη ωστόσο βρήκε ότι η διαλείπουσα νηστεία αυξάνει το μεταβολικό ρυθμό. Η νηστεία προκαλεί οξεία μεταβολική απόκριση λιμοκτονίας, οδηγώντας το σώμα να κάψει περισσότερα καύσιμα για περίπου 24-48 ώρες μετά τη νηστεία. Όλα αυτά είναι βραχυπρόθεσμα μέτρα διαχείρισης των καυσίμων ώστε να διασφαλιστεί η έκτακτη παροχή ανάγκης της γλυκόζης στον εγκέφαλο. Αλλά ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, οποιαδήποτε προσωρινή αύξηση του μεταβολισμού μπορεί να είναι σχεδόν μη ανιχνεύσιμη. Επίσης, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει στην πραγματικότητα μεγαλύτερες μειώσεις του μεταβολικού ρυθμού με τη διαλείπουσα νηστεία.
Η αλήθεια είναι ότι ανεξάρτητα από το πώς χάνετε βάρος, ο μεταβολικός σας ρυθμός θα μειωθεί όταν χάσετε βάρος. Ακόμη και ορισμένοι τύποι άσκησης, μπορεί να μην αυξάνουν απαραίτητα το μεταβολισμό. Μελέτες σχετικά με την προπόνηση αντοχής (όπως το τρέξιμο σε μεγάλες αποστάσεις) δείχνουν ότι ο μεταβολικός ρυθμός επιβραδύνεται προκειμένου να χρησιμοποιηθεί η ενέργεια πιο αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια της άσκησης. Ωστόσο, το σώμα καίει περισσότερες θερμίδες αμέσως μετά την άσκηση για να βοηθήσει τους μυς να ανακάμψουν, ειδικά μετά από άσκηση υψηλότερης έντασης. Η τακτική προπόνηση με βάρη μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε υψηλότερο μεταβολικό ρυθμό.
Πιθανά οφέλη
Αλλά εάν η δίαιτα μεταβολικής σύγχυσης λειτουργεί παρόμοια με τη διαλείπουσα νηστεία, μπορεί να έχει και άλλα οφέλη πέρα από την απλή απώλεια βάρους.
Οι διαλείπουσες περίοδοι περιορισμού των θερμίδων έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνουν το μεταβολισμό της γλυκόζης (σακχάρου στο αίμα) και του λίπους. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα είναι καλύτερα σε θέση να αντιμετωπίσει τους υδατάνθρακες και λίπη μετά από τα γεύματα. Με αυτόν τον τρόπο, η διαλειμματική νηστεία μπορεί να βελτιώσει την ικανότητά σας να διαχειρίζεστε τα αποθηκευμένα καύσιμα -κάτι που είναι γνωστό ως μεταβολική ευελιξία.
Η μεταβολική ευελιξία σημαίνει ότι είστε καλύτεροι στο κάψιμο και την αποθήκευση των υδατανθράκων όταν χρειάζεται και καλύτεροι στη διαχείριση της αποθήκευσης και της απελευθέρωσης του λίπους από τον λιπώδη ιστό. Αυτό βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, η οποία μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών, όπως η καρδιαγγειακή νόσος και ο διαβήτης. Αυτά είναι ανεξάρτητα από το βάρος ή την απώλεια βάρους και ένα πλεονέκτημα που προσφέρει η διαλειμματική νηστεία σε σχέση με τις παραδοσιακές δίαιτες.
Παρόλο που η δίαιτα της μεταβολικής σύγχυσης μπορεί να είναι απλώς μια άλλη δίαιτα της μόδας, μπορεί να έχει οφέλη πέραν της απώλειας βάρους, δεδομένου ότι μοιάζει με τη διαλείπουσα νηστεία. Αν και δεν μπορεί να «επιταχύνει» το μεταβολισμό σας, οι δίαιτες που μας επιτρέπουν να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο που τρώμε είναι βιώσιμες και πιο εύκολο να ακολουθηθούν μακροπρόθεσμα.
