Η διαλειμματική νηστεία -η οποία περιλαμβάνει τον περιορισμό του χρόνου που τρώτε, συνήθως την κατανάλωση τροφής εντός οκτάωρου και νηστεία για τις υπόλοιπες 16 ώρες- είναι πολύ δημοφιλής στις μέρες μας. Αλλά πόσες ώρες νηστείας πρέπει να στοχεύετε; Και, από την άλλη πλευρά, πότε αρχίζουν οι παρενέργειες;
Oρισμένες αναδυόμενες έρευνες επισημαίνουν τα οφέλη της νηστείας για μια ολόκληρη ημέρα ή και περισσότερο -μια μέθοδος γνωστή ως παρατεταμένη νηστεία. Μελέτες δείχνουν ότι αυτή η ακραία μορφή νηστείας μπορεί να ενισχύσει την ανοσία και την υγεία του εγκεφάλου, μειώνοντας παράλληλα τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και ορισμένων χρόνιων ασθενειών.
Ο Chris Rhodes, κάτοχος διδακτορικού στη διατροφική βιοχημεία και διευθύνων σύμβουλος της Mimio Health, λέει ότι, όσον αφορά τα οφέλη για την υγεία, η πραγματική μαγεία ξεκινά γύρω στις 36 ώρες νηστείας.
«Γύρω στις 36 ώρες, θα έχετε εξαντλήσει εντελώς τα αποθέματα γλυκογόνου [μια μορφή γλυκόζης] και θα εισέλθετε σε κατάσταση νηστείας», λέει ο Rhodes. Αυτό συμβαίνει όταν ο μεταβολισμός σας εισέρχεται σε κέτωση, κατά την οποία το σώμα καίει λίπος για ενέργεια αντί για γλυκόζη -βελτιώνοντας την ευαισθησία σας στην ινσουλίνη, μειώνοντας την αρτηριακή σας πίεση και δίνοντας ώθηση στον εγκέφαλό σας, πρόσθεσε.
Αυτό επίσης ξεκινάει μια βιολογική αλυσιδωτή αντίδραση που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορεί να επιβραδύνει τη γήρανση και να αποτρέψει τις χρόνιες ασθένειες. «Αυτό θα ενεργοποιήσει τη διαδικασία της αυτοφαγίας, που είναι ο μηχανισμός κυτταρικού καθαρισμού και ανακύκλωσης», είπε ο Rhodes. Η διαδικασία θα συνεχίσει να εντείνεται τις επόμενες ώρες, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίσει να υφίσταται μια δραματική επαναφορά. Λέει ότι μπορεί να έχει «βαθιές επιπτώσεις» στη φλεγμονή και την ανοσία. Σύμφωνα με τον Rhodes, οι μικρότερες νηστείες -όπως η παράλειψη του πρωινού ή το φαγητό μία φορά την ημέρα- δείχνουν «βελτίωση σε ορισμένους μεταβολικούς δείκτες», αλλά δεν έχετε πολλά πρόσθετα οφέλη. «Χρειάζονται περίπου 20 έως 24 ώρες για να εξαντλήσει πλήρως το σώμα σας αυτά τα αποθέματα γλυκογόνου. Αυτή είναι περίπου η στιγμή που μόλις αρχίζετε να απολαμβάνετε πολλά από αυτά τα οφέλη».
Παρόλα αυτά, προειδοποιεί κατά της νηστείας μετά το όριο των 72 ωρών -ειδικά χωρίς ιατρική επίβλεψη- καθώς τότε το σώμα κινδυνεύει να μεταβεί σε κατάσταση λιμοκτονίας. «Αυτό είναι το σημείο κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας νηστείας όπου το σώμα μπορεί να αρχίσει να βλάπτεται και να γίνεται λιγότερο λειτουργικό με την πάροδο του χρόνου», είπε ο Rhodes. Μόλις φτάσει η «ημέρα του φαγητού» σας -δηλαδή η ημέρα που θα φάτε ξανά- συνιστά να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε αρκετές πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και θρεπτικά συστατικά για να αναπληρώσετε τις ημέρες που τρέξατε με άδειο φαγητό.
Η παρατεταμένη νηστεία δεν είναι τόσο καλά μελετημένη. Πρότεινε επίσης να αποφεύγετε το επεξεργασμένο κρέας και τα επεξεργασμένα τρόφιμα που θα επιβαρύνουν το συκώτι σας και δεν θα υποστηρίξουν την αποτοξίνωσή σας. Ο Rhodes λέει ότι το σώμα «απαλλάσσεται από όλα τα πράγματα που δεν λειτουργούν για εμάς και τα αντικαθιστά με νέα λειτουργικά πράγματα που είναι πιο μεταβολικά αποτελεσματικά».
Φυσικά, για τους αρχάριους της παρατεταμένης νηστείας, το πιο δύσκολο κομμάτι είναι η καταπολέμηση της πείνας και η πειθαρχία. Πώς λοιπόν καταστέλλετε την όρεξή σας για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα;
Γι’ αυτό το λόγο ο Rhodes λάνσαρε το Mimeo Health, που προσφέρει συμπληρώματα τα οποία -εκτός από την ενίσχυση της διάθεσης, της απόδοσης και της μακροζωίας- μπορούν να βοηθήσουν στην καταστολή της όρεξης. Πρόσφατα μια διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή έδειξε ότι η λήψη των συμπληρωμάτων για οκτώ εβδομάδες βοήθησε τους συμμετέχοντες να ελέγξουν την όρεξή τους, μείωσε τις λιγούρες τους και αύξησε την ικανοποίησή τους από τα γεύματα όταν έτρωγαν. Οι άλλες προτάσεις περιλαμβάνουν την κατανάλωση τσαγιού και νερού, το μάσημα τσίχλας, τη μυρωδιά από ξυλαράκια κανέλας και γενικά την απασχόλησή σας. Λίγος ζωμός από κόκαλα είναι επίσης εντάξει, εφόσον δεν υπερβαίνετε τις 200 θερμίδες την ημέρα.
Ο Rhodes συνιστά επίσης στους αρχάριους να το κάνουν αργά. «Ξεκινήστε παραλείποντας το πρωινό και στη συνέχεια φτάστε σε νηστεία 16 ωρών», είπε. Αν θέλετε να προχωρήσετε περισσότερο από αυτό, φτάστε σε ένα γεύμα την ημέρα, μετά κάθε δεύτερη μέρα και ούτω καθεξής. «Βεβαιωθείτε ότι είναι κάτι που μπορείτε να κάνετε με ασφάλεια», πρόσθεσε.
Ο ειδικός στην παχυσαρκία, Δρ. Christopher Choi, δήλωσε ότι «τόσο η εναλλακτική ημερήσια νηστεία (ADF) όσο και η παρατεταμένη νηστεία άνω των 36 ωρών θεωρούνται γενικά υγιείς». Η ADF, ειδικότερα, «έχει πολλά στοιχεία που υποστηρίζουν τα οφέλη της, όπως η απώλεια βάρους, η χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, η βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη, η βελτίωση της χοληστερόλης και των μεταβολικών παραμέτρων», καθώς και η αυξημένη διάρκεια ζωής, είπε.
«Η παρατεταμένη νηστεία δεν έχει μελετηθεί τόσο καλά, αλλά φαίνεται να έχει παρόμοια οφέλη με την ADF. Ωστόσο, είναι πιο επικίνδυνη και δεν πρέπει να γίνεται χωρίς ιατρική παρακολούθηση». Όσον αφορά τα μειονεκτήματα, σημείωσε ότι μπορεί να είναι δύσκολο να διατηρηθεί σε μακροπρόθεσμη βάση και μπορεί να προκαλέσει ευερεθιστότητα, αδυναμία και κόπωση. «Η παρατεταμένη νηστεία μπορεί ακόμη να προκαλέσει υπογλυκαιμία και υπόταση», είπε ο Choi. «Άτομα που έχουν διαβήτη, υπέρταση ή είναι έγκυες γυναίκες μπορεί να μην μπορούν να συμμετάσχουν στη νηστεία».
Υπάρχουν επίσης ψυχολογικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη. «Τα άτομα που έχουν ιστορικό διατροφικών διαταραχών δεν είναι κατάλληλα», για κανένα είδος νηστείας, είπε η κλινική ψυχολόγος Renee Solomon. «Αυτό τα κάνει ακόμα πιο εμμονικά με τη διατροφή τους. Είναι πολύ αυστηρή δίαιτα με τρόπο που δεν είναι ισορροπημένος, πρόσθεσε. Η Solomon σημείωσε ότι οι γυναίκες με ορμονικά προβλήματα δεν είναι επίσης καλές υποψήφιες για νηστεία, καθώς «μπορεί να επηρεάσει την περίοδο, την ωορρηξία και πιθανώς να οδηγήσει σε υπογονιμότητα». Τέλος, προειδοποίησε ότι «τα άτομα με παθήσεις του θυρεοειδούς δεν πρέπει να κάνουν νηστεία κανενός είδους, καθώς μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά η πάθηση του θυρεοειδούς τους, ούτε τα παιδιά ή οι έφηβοι, καθώς μπορεί να καθυστερήσει την ανάπτυξη, την εφηβεία και την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους».
Ο Rhodes πιστεύει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να επωφεληθούν από τη νηστεία τουλάχιστον μία φορά, ακόμα κι αν είναι σύντομη. «Νομίζω ότι πραγματικά σε βοηθά να ξεφύγεις από αυτή τη νοοτροπία που μας έχει δοθεί στην αμερικανική κοινωνία από τότε που ήμασταν παιδιά: πρέπει να τρως συνέχεια, δεν πρέπει ποτέ να νιώθεις κανενός είδους πείνα, η πείνα είναι κακή».
Πηγή: New York Post.
