Τα μικροπλαστικά έχουν βρει τον δρόμο τους βαθιά μέσα στα οστά, τους εγκεφάλους μας, ακόμη και στα μωρά. Μια μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι το 100% και των 155 δειγμάτων ζεστών και κρύων ροφημάτων που εξετάστηκαν περιείχαν σωματίδια συνθετικού πλαστικού.
Οι ερευνητές εξέτασαν προϊόντα από δημοφιλείς μάρκες του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως καφέ, τσάι, χυμούς, ενεργειακά ποτά, αναψυκτικά, ακόμη και νερό βρύσης και εμφιαλωμένο νερό. Κανένα ρόφημα δεν ήταν απαλλαγμένο από μικροπλαστικά. Παραδόξως, η πιο ακριβή μάρκα φακέλων τσαγιού έδειξε υψηλότερη συγκέντρωση μικροπλαστικών σε σύγκριση με τα φθηνότερα.
Ίχνη πλαστικών, όπως πολυπροπυλένιο, πολυστυρένιο, τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο και πολυαιθυλένιο -που χρησιμοποιούνται συνήθως για συσκευασίες τροφίμων και δοχεία μιας χρήσης- βρέθηκαν στα ποτά. Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science of the Total Environment.
Τα μικροπλαστικά είναι μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που κυμαίνονται σε μέγεθος από 1 μm έως 5 mm. Είναι ευρέως διαδεδομένα σε υδάτινα, χερσαία, ακόμη και αερομεταφερόμενα περιβάλλοντα. Έχουν γίνει μια αυξανόμενη ανησυχία για την υγεία των ζωντανών όντων σε όλα τα είδη λόγω της ικανότητάς τους να συσσωρεύουν και να μεταφέρουν τοξικές χημικές ουσίες μέσω των τροφικών αλυσίδων.
Οι άνθρωποι έρχονται σε επαφή με τα μικροπλαστικά κάθε μέρα μέσω τροφίμων, νερού, καταναλωτικών αγαθών, ακόμη και αέρα.
Τα παραδοσιακά συστήματα επεξεργασίας λυμάτων αποτυγχάνουν να απομακρύνουν τα μικροπλαστικά και, ως εκ τούτου, συνεχίζουν να κυκλοφορούν στα συστήματα ύδρευσης. Καθώς το πόσιμο νερό δεν είναι διαπραγματεύσιμο για τη ζωή, πολλές μελέτες έχουν επικεντρωθεί στη διερεύνηση των επιπέδων των μικροπλαστικών σε αυτό, με αναφορές που κυμαίνονται από αμελητέες ποσότητες έως και 1.400 σωματίδια ανά λίτρο σε εμφιαλωμένο νερό στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, οι άνθρωποι απολαμβάνουν επίσης μια ποικιλία από άλλα ποτά, είτε πρόκειται για τσάι, καφέ ή αναψυκτικό που συνοδεύει ένα γεύμα, και όλα αυτά συμβάλλουν στην ημερήσια πρόσληψη υγρών. Παρά ταύτα, λίγα είναι γνωστά για τη συνολική έκθεση σε μικροσωματίδια από τη συνολική κατανάλωση ποτών.
Για αυτήν τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν τα επίπεδα των μικροσωματιδίων σε ζεστά και κρύα ροφήματα που πωλούνται συνήθως στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου. Συνέλεξαν 31 ξεχωριστά προϊόντα και 5 ξεχωριστά δείγματα από κάθε προϊόν που στάλθηκαν σε εργαστήριο για να ποσοτικοποιηθεί η συγκέντρωση συνθετικών μικροσωματιδίων.
Τα μικροσωματίδια απομονώθηκαν από το ρόφημα μέσω διήθησης κενού, ακολουθούμενη από πέψη οργανικής ύλης με υπεροξείδιο του υδρογόνου στους 60 °C για 24 ώρες. Η ταυτοποίηση πολυμερών και ο χαρακτηρισμός σωματιδίων πραγματοποιήθηκαν χρησιμοποιώντας φασματοσκοπία, ενώ η μικροσκοπική απεικόνιση αξιολόγησε τα σχήματα, τα μεγέθη και τις ποσότητες των μικροσωματιδίων. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι τα περισσότερα σωματίδια ήταν θραύσματα (72–93%) που κυμαίνονταν από 10 έως 157 μm, με το πολυπροπυλένιο να είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος πολυμερούς.
Η σύγκριση των συγκεντρώσεων σε όλα τα ποτά έδειξε ότι όσο υψηλότερη είναι η θερμοκρασία του ποτού, τόσο υψηλότερη είναι η μόλυνση από μικροσωματίδια. Για παράδειγμα, το ζεστό τσάι είχε την υψηλότερη συγκέντρωση, με μέσο όρο 60 μικροπλαστικά ανά λίτρο, σε σύγκριση με τον μέσο όρο 31 μικροπλαστικών ανά λίτρο του παγωμένου τσαγιού και τον μέσο όρο 17 μικροπλαστικών ανά λίτρο των αναψυκτικών. Η αυξημένη έκπλυση μικροπλαστικών από το δοχείο ή το φακελάκι του τσαγιού στο ρόφημα θα μπορούσε να προκύψει από θερμική υποβάθμιση και διάχυση.
Με βάση μια διαδικτυακή έρευνα σε 201 Βρετανούς και εργαστηριακά ευρήματα, η εκτιμώμενη μέση έκθεση από όλα τα ποτά έφτασε τα 1,7 μικροπλαστικά ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα για τις γυναίκες και τα 1,6 για τους άνδρες, τιμές που είναι σημαντικά υψηλότερες από αυτές που εκτιμώνται στο πόσιμο νερό.
Περισσότερες πληροφορίες: Muneera Al-Mansoori et al, Synthetic microplastics in hot and cold beverages from the UK market: Comprehensive assessment of human exposure via total beverage intake, Science of The Total Environment (2025). DOI: 10.1016/j.scitotenv.2025.180188.
