Ο σακχαρώδης διαβήτης ακούγεται ως καλοκάγαθος όρος αλλά προκαλεί το 10% των θανάτων στις αναπτυγμένες χώρες.
Στην Ευρώπη, το 8,5% των ενηλίκων πάσχει από διαβήτη και το ίδιο ποσοστό εκτιμάται για την Ελλάδα, γύρω στα 800.000 – 900.000 άτομα. Ο αριθμός των Ελλήνων διαβητικών τετραπλασιάστηκε τα τελευταία 30 χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Mελέτης Νοσηρότητας (ΕΜΕΝΟ) η οποία περιέλαβε ένα τυχαίο δείγμα 5.967 ενηλίκων ηλικίας 48 ετών στην απογραφή του 2011. Ο διαβήτης τύπου 1 αυξάνεται 3% κάθε χρόνο στα παιδιά και στους εφήβους ενώ ο διαβήτης τύπου 2 προσβάλλει ολοένα και μικρότερες ηλικίες.
Η πάθηση οφείλεται στο ότι ο οργανισμός είτε δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη είτε δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει σωστά την ινσουλίνη. Χωρίς τη δράση της ινσουλίνης, η γλυκόζη (λέγεται και σάκχαρο του αίματος) δεν μπορεί να εισέλθει μέσα στα μυικά ή τα ηπατικά κύτταρα και παραμένει σε υψηλή συγκέντρωση στο αίμα. Ύστερα από ένα συνηθισμένο γεύμα, η γλυκόζη αυξάνεται απότομα στο αίμα και μετά από δύο ώρες πέφτει στα 120-140 mg/dl αλλά στους διαβητικούς μπορεί να παραμένει δύο φορές πιο πάνω από το φυσιολογικό ή ακόμα παραπάνω.
Η καμπύλης γλυκόζης στο αίμα διαβητικών και υγιών ατόμων που καταναλώνουν την ίδια αρχική ποσότητα γλυκόζης.
Τα φυσιολογικά επίπεδα της γλυκόζης το πρωί, πριν φάμε, είναι μεταξύ 60-100 mg/dl. Αν το “ζάχαρο” το πρωί πριν φάτε είναι σταθερά πάνω από 126 mg/dl, τότε έχετε διαβήτη – η τιμή των 126 mg/dl είναι λίγο περίεργη αλλά αντιστοιχεί στα 7 mmol/L. Είστε επίσης διαβητικός αν έχετε πάνω από 200 mg/dl σε τυχαίες μετρήσεις οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Αν το “ζάχαρο” είναι μεταξύ 111 και 125 mg/dl, έχετε διαταραγμένο σάκχαρο νηστείας ή με πιο απλά λόγια έχετε προδιαβήτη.
Η υψηλή συγκέντρωση της γλυκόζης στο αίμα φθείρει τα αιμοφόρα αγγεία και προκαλεί μεγαλύτερη αθηροσκλήρωση, αν και δεν είναι απολύτως σαφές γιατί συμβαίνει αυτό. Οι χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη οφείλονται σε βλάβες που προκαλεί η αυξημένη γλυκόζη είτε στα μεγάλα αιμοφόρα αγγεία (καρδιά, πόδια) είτε στα μικρά αιμοφόρα αγγεία (νεφρά, μάτια), κάτι που οδηγεί σε μία ποικιλία προβλημάτων υγείας.
Η σημαντικότερη μακροχρόνια επίπτωση είναι ο αυξημένος κίνδυνος για καρδιακή νόσο και εγκεφαλικό – οι διαβητικοί παρουσιάζουν τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου που έχουν τα κατά 15 χρόνια μεγαλύτερα υγιή άτομα. Άλλες επιπλοκές είναι η νευροπάθεια, η στυτική δυσλειτουργία, τα προβλήματα στα νεφρά και στην όραση καθώς και η δυσκολότερη αντιμετώπιση των λοιμώξεων λόγω κακής κυκλοφορίας του αίματος.
Λόγω των σημαντικών επιπτώσεων του διαβήτη, το σάκχαρο του αίματος είναι μία εξέταση που πρέπει να κάνετε συχνά για να αξιολογείτε τον κίνδυνο που έχετε για διαβήτη ή για να ελέγχετε την ασθένειά σας. Ένα σημαντικό φάρμακο για την αντιμετώπιση της ασθένειας είναι η μετφορμίνη, ωστόσο η διατροφή και η άσκηση παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο. Ρυθμίζοντας το “ζάχαρο” με τη διατροφή και την άσκηση θα μειώσετε την εξάρτησή σας από τα φάρμακα. Επιπλέον, τελευταίες μελέτες έδειξαν ότι η απώλεια βάρους, και ειδικότερα η απώλεια σπλαχνικού λίπους, μπορεί να προκαλέσει ακόμα και “αντιστροφή” της πάθησης.
