Μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις των τελευταίων ετών, η οποία ξαναγράφει την προϊστορία της ανθρώπινης εξέλιξης, ανακοινώθηκε από επιστήμονες, που βρήκαν τον παλαιότερο, σχεδόν πλήρη, σκελετό ανθρωποειδούς. Πρόκειται για ένα θηλυκό πλάσμα, ηλικίας 4,4 εκατ. ετών, που ονομάστηκε “Άρδι” και έρχεται πλέον να υποσκελίσει στη δεύτερη θέση την πασίγνωστη “Λούσι”, ηλικίας 3,2 εκατ. ετών, και να πάρει την θέση της τελευταίας ως το “απολίθωμα του αιώνα”.
Η ανακάλυψη, που έγινε στην Αιθιοπία, στην έρημο Αφάρ, 230 χλμ. βορειοανατολικά της πρωτεύουσας Αντίς Αμπέμπα, σύμφωνα με το BBC, όλα τα ξένα πρακτορεία και το περιοδικό Nature, έχει μεγάλη σημασία, επειδή, δείχνει, μεταξύ άλλων, ότι οι άνθρωποι δεν εξελίχτηκαν από αρχαίους χιμπατζήδες (πρωτοχιμπατζήδες), όπως πιστευόταν από την εποχή του Δαρβίνου. Αντίθετα, οι πρόγονοι του ανθρώπου φαίνεται πως ακολούθησαν μια ξεχωριστή εξελικτική γραμμή, διαχωριζόμενοι από τον τελευταίο κοινό πρόγονο, τον οποίο μοιράζονταν πριν εκατομμύρια χρόνια (οι εκτιμήσεις διαφέρουν από έξι έως δέκα εκατ.) τόσο οι πρώτοι ανθρωπίδες (ανθρωποειδείς), όσο και οι εξαφανισμένοι σήμερα πρόγονοι των μεγάλων πιθήκων.
Τα νέα απολιθώματα του Αρδιπίθηκου (Ardipithecus ramidus), η οποία για συντομία βαφτίστηκε “Άρδι”, προσφέρουν την πρώτη ουσιαστική εικόνα για τη βιολογία εκείνου του προανθρώπινου είδους, που είχε ύψος 1,20 εκατοστά και ζύγιζε περίπου 50 κιλά (δηλαδή έμοιαζε σε διαστάσεις με τον χιμπατζή), περπατούσε όμως όρθιο στα δύο πόδια του όπως οι σύγχρονοι άνθρωποι και όχι σκυφτό με τη βοήθεια των χεριών του, όπως οι σημερινοί χιμπατζήδες. Παράλληλα, διέθετε ένα μεγάλο δάχτυλο στο πόδι, με το οποίο μπορούσε να πιαστεί από ένα δέντρο για να φάει καρπούς και να ξεφύγει από τα αρπακτικά, όπως κάνουν οι πίθηκοι, ενώ λόγω αυτής της δομής του πέλματός του δεν θα μπορούσε να τρέξει μεγάλες αποστάσεις και θα προτιμούσε ως σπίτι μάλλον τα κλαδιά των δέντρων.
Μέχρι τώρα, το αρχαιότερο σχεδόν πλήρες απολίθωμα μακρινού συγγενούς μας ήταν του Αυστραλοπίθηκου (Australopithecus afarensis), που αποκλήθηκε “Λούσι”, το οποίο βρέθηκε το 1974 επίσης στην Αιθιοπία και παρείχε την πρώτη απόδειξη ότι οι πρόγονοι του ανθρώπου περπάτησαν όρθιοι πριν καν αναπτύξουν μεγάλους εγκεφάλους. Επειδή όμως η “Λούσι” έμοιαζε περισσότερο με τους σύγχρονους ανθρώπους, δεν παρείχε μια πιο αποκαλυπτική εικόνα για το πώς ήσαν οι μακρινοί πρόγονοι του ανθρώπου, οι οποίοι βρίσκονταν κοντύτερα στον κοινό πρόγονο με τους πιθήκους, κάτι που κάνει πλέον η “Άρδι”.
Η ανακάλυψη παρουσιάζεται σε 11 επιστημονικές εργασίες στο περιοδικό “Science”, οι οποίες συνοψίζουν μια επίπονη εργασία 17 ετών (τα πρώτα τμήματα της “Άρδι” ανακαλύφθηκαν το 1992) από 50 συνεργαζόμενους ερευνητές από δέκα χώρες του κόσμου. Επρόκειτο για μια από τις πιο φιλόδοξες και μακρόχρονες ανθρωπολογικές έρευνες που έχουν ποτέ διεξαχθεί παγκοσμίως, μέσα σε συνθήκες απόλυτης μυστικότητας, σε σημείο που η έρευνα χαρακτηρίστηκε “το Σχέδιο Μανχάταν της Ανθρωπολογίας” (αναφορά στην κατασκευή της ατομικής βόμβας στο Β’ Παγκόσμιο πόλεμο).
“Τα νέα απολιθώματα φωτίζουν μια μαύρη τρύπα στην εξέλιξη πριν 4,5 εκατ. χρόνια. Δεν είναι χιμπατζής, δεν είναι άνθρωπος. Δείχνουν πώς ήμασταν κάποτε”, δήλωσε ο παλαιοανθρωπολόγος Τιμ Γουάιτ του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, ένας από τους υπεύθυνους για την ανακάλυψη και μελέτη της “Άρδι”.
Η “Άρδι” δεν είναι το αρχαιότερο απολίθωμα πρώιμου ανθρωπίδη, αλλά είναι σίγουρα το πιο πλήρες, καθώς έχουν βρεθεί και αποκατασταθεί το μεγαλύτερο μέρος του κρανίου, το σαγόνι, η λεκάνη, τα πόδια και τα χέρια της. Ο αρχαιότερος γνωστός Αρδιπίθηκος έζησε πριν από περίπου 5,8 εκατ. χρόνια στην Αιθιοπία. Οι άλλοι αρχαιότεροι γνωστοί ανθρωπίδες είναι ο Orrorin tugenensis που ζούσε στην Κένυα πριν από 6 εκατ. χρόνια και ο Σαχελάνθρωπος του Τσαντ (Sahelanthropus tchadensis) που έζησε επίσης πριν από 6 εκατ. χρόνια.
Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι θα χρειαστούν και άλλα απολιθώματα για να βεβαιωθούν ότι η “Άρδι” ήταν ο άμεσος πρόγονος του ανθρώπου, αλλά σε κάθε περίπτωση δήλωσαν σίγουροι ότι ο άμεσος πρόγονός μας θα ήταν ένα στενά συγγενικά είδος, παρόμοιο σε εμφάνιση και εξελικτικές προσαρμογές.
