Η σωματική καταπόνιση και το στρες δίνουν συχνά την αφορμή για έμφραγμα
Μια μετα-ανάλυση που έλαβε υπόψη της 36 προγενέστερες μελέτες ασχολήθηκε με το τι είναι αυτό που δίνει αφορμή για έμφραγμα (καρδιακή προσβλή) και όχι με τις αιτίες του που είναι ήδη γνωστές (υπέρταση, υψηλή κακή χοληστερίνη, καθιστική ζωή, σάκχαρο, παχυσαρκία, κάπνισμα). Όπως αναφέρει το «The Lancet», ευρωπαίοι επιστήμονες υπολόγισαν τι ποσοστό των εμφραγμάτων ενεργοποιείται από κάθε είδους καθημερινές συνήθειές μας, όταν βεβαίως συνυπάρχει το παθολογικό υπόβαθρο.
Η έκθεση στους ρύπους του μποτιλιαρίσματος προκαλεί το 7,4% των εμφραγμάτων, η σωματική καταπόνηση το 6,2%, ο καφές το 5%, το αλκοόλ άλλο ένα 5%, η κατανάλωση ενός μεγάλου γεύματος το 2,7%, το σεξ το 2,2%,το κάπνισμα μαριχουάνας κάτι λιγότερο από 1% και η κοκαϊνη το 0,9%. Όσον αφορά το ρόλο που παίζουν το στρες και τα συναισθήματα στις καρδιακές προσβολές, τα έντονα αρνητικά συναισθήματα προκαλούν το 3,9% των εμφραγμάτων, ο θυμός το 3,1%, και τα έντονα θετικά συναισθήματα το 2,4%.
Πως γίνεται όμως τα ναρκωτικά να ευθύνονται για λιγότερα εμφράγματα απ’ ό,τι η ρύπανση ή το σεξ; Η απάντηση είναι ότι μικρό ποσοστό του πληθυσμού κάνει χρήση ναρκωτικών, οπότε σε απόλυτους αριθμούς τα εμφράγματα που ενεργοποιούνται εξαιτίας τους είναι λίγα. «Οι μικροί κίνδυνοι μπορούν να είναι ιδιαίτερα καταστροφικοί όταν αφορούν ολόκληρο τον πληθυσμό», λέει ο επικεφαλής ερευνητής δρ Τιμ Νάουροτ, επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας στο Κέντρο Περιβαλλοντικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Hasselt, στο Βέλγιο. «Και το αντίθετο μπορεί να ισχύει για τις μεγάλες απειλές». Πάντως, η μελέτη έδειξε πως η χρήση κοκαϊνης είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για έμφραγμα σε ατομικό επίπεδο. Όποιος κάνει χρήση 23πλασιάζει τον κίνδυνο που διατρέχει να πάθει έμφραγμα, γράφουν οι ερευνητές.
Η ρύπανση αυξάνει τον ατομικό κίνδυνο κατά μόλις 5%, αλλά επειδή είναι εκατομμύρια όσοι εκτίθενται στους ρύπους των οχημάτων και των εργοστασίων, τελικά είναι ο εκλυτικός παράγοντας για το 7,4% όλων των εμφραγμάτων. Αντίστοιχα, ο καφές αυξάνει τον ατομικό κίνδυνο κατά 1,5 φορά και το αλκοόλ τον τριπλασιάζει, αλλά και πάλι επειδή είναι πάρα πολλοί όσοι πίνουν το ένα ή το άλλο, καταλήγουν να είναι οι εκλυτικοί παράγοντες για πάρα πολλά εμφράγματα.
Όπως διευκρινίζουν οι ειδικοί, η νέα μελέτη δεν αναιρεί τα όσα είναι έως σήμερα γνωστά για το έμφραγμα – ότι δηλαδή οι βάσεις για την ανάπτυξή του τίθενται σταδιακά, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, καθώς αναλόγως με τις συνήθειες και την ηλικία μας φθείρονται προοδευτικά οι στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς μας. Αυτό που κάνει, είναι να αποδεικνύει πόσο σημαντικοί μπορεί να αποδειχθούν οι μικροί κίνδυνοι όταν αφορούν ολόκληρο τον πληθυσμό.
«Από την μια έχουμε πανίσχυρους εκλυτικούς παράγοντες, όπως η κοκαϊνη, που όμως προκαλούν σχετικά μικρό αριθμό εμφραγμάτων επειδή είναι σπάνιοι, και από την άλλη έχουμε ευρύτατα διαδεδομένους, αλλά ήπιας σοβαρότητας, παράγοντες που πλήττουν πάρα πολλούς», είπε ο δρ Αντρέα Μπακαρέλι, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικής Επιγενετικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.
«Ξέρουμε πολλά για τους παράγοντες κινδύνου για έμφραγμα (λ.χ. για το κάπνισμα, την χοληστερίνη, την παχυσαρκία), αλλά όχι γιατί συμβαίνει τη δεδομένη μέρα και στιγμή», πρόσθεσε από την πλευρά του ο δρ Τιμ Κίκο, καρδιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ. «Και αυτό το κενό καλύπτει η νέα μελέτη». Σε κάθε περίπτωση, όμως, «για να αποφύγει κανείς το έμφραγμα, πρέπει να αποφεύγει ό,τι βλάπτει την καρδιά, όπως το τσιγάρο και τα πολλά λίπη, και όχι να αφεθεί να πάθει τις βλάβες και μετά να αποφεύγει τους εκλυτικούς παράγοντες, όπως η ποδηλασία ή το σεξ».
