Οι μελέτες δείχνουν ότι όποιος κάθεται σε μια καρέκλα επί ώρες στο γραφείο μπορεί έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία του: καρδιοπάθεια, διαβήτη τύπου 2, καρκίνο και άλλες ασθένειες. Ακόμα, και αν μετά τη δουλειά πηγαίνει στο γυμναστήριο, αυτό δεν φαίνεται να αντισταθμίζει την βλάβη που υφίσταται οργανισμός από την από την πολύωρη ακινησία πάνω σε μια καρέκλα.
Για να προστατευθεί κάποιος από τις συνέπειες της καθιστικής ζωής στο γραφείο, οι ειδικοί προτείνουν να σηκώνεται κάθε μισή ώρα από την καρέκλα και να περνά λίγα λεπτά περπατώντας.
Οι κίνδυνοι από την ακινησία στην καρέκλα
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας (JAMA), πριν δύο χρόνια βρήκε ότι 2 παραπάνω ώρες ακινησίας στο γραφείο ή μπροστά στην τηλεόραση αυξάνεται κατά 20% ο κίνδυνος διαβήτη και κατά 15% ο κίνδυνος καρδιοπάθειας.
Tον προηγούμενο μήνα μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Physical Activity & Health από το Πανεπιστήμιο Northwestern έδειξε πως 1 επιπλέον ώρα καθισιό την ημέρα στην ηλικία των 60 ετών και άνω, σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου αναπηρίας κατά 50% τα επόμενα χρόνια.
«Ο μέσος άνθρωπος περνάει σήμερα όρθιος μόλις το 35% της μέρας του, όταν κάποτε ήταν όρθιος το 90% κι αυτό δεν είναι άμοιρο συνεπειών», λέει ο επιδημιολόγος Ανάπ Κανόντια, από το Κέντρο Εξατομικευμένης Φροντίδας Υγείας του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Οχάιο, ο οποίος μελετά τις συνέπειες της ακινησίας στο γραφείο.
Αντίσταση στην ινσουλίνη
Μία εξήγηση για τις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η έλλειψη κίνησης στην υγεία έδωσε το 2012 μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Circulation: οι δείκτες της φλεγμονής είναι αυξημένοι σε όσους κάνουν καθιστική ζωή.
Επιπλέον, η υπερβολική ακινησία μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση στην ινσουλίνη – μία διαταραχή που μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2, αλλά και χωρίς αυτό έχει από μόνης αρνητικές συνέπειες για την υγεία καθώς ανεβάζει την παραγωγή ινσουλίνης στο σώμα (υπερινσουλιναιμία). Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που αποθηκεύει την γλυκόζη στους μυς και το συκώτι.
Λόγω της ακινησίας, οι μυς του σώματος γίνονται λιγότερο ικανοί να αποθηκεύουν το “ζάχαρο” του αίματος κι έτσι αναπτύσσουν ολοένα και μεγαλύτερη αντίσταση στην ινσουλίνη. Ακόμα και μία μέρα παρατεταμένης ακινησίας είναι αρκετή για να φανεί η διαφορά, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης στο Amherst.
Η υπερβολική όμως έκκριση ινσουλίνης από το σώμα μπορεί να είναι η βάση αρκετών ασθενειών.
Προβλήματα στα πόδια
Οι συνέπειες της καθιστικής ζωής δεν τελειώνουν εδώ. Σύμφωνα με τον Μαρκ Ουάιτλι, καθηγητή Αγγειοχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ και ιδρυτής της Κλινικής Whiteley, η πολύωρη, συνεχής ακινησία σε μία καρέκλα πιέζει τις φλέβες των ποδιών, με συνέπεια να «διαρρέουν» πρωτεΐνες και υγρά στους γύρω ιστούς και να προκαλούνται φλεγμονές.
Αυτό οδηγεί σε βραχυπρόθεσμο πρήξιμο των αστραγάλων που παύουν να ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο πόδι, ενώ μπορεί μακροπρόθεσμα να εμφανιστούν καφέ κηλίδες και σκλήρυνση του δέρματος, ακόμη και τελικά πληγές στα πόδια. Η πολύωρη ακινησία θεωρείται παράγοντας κινδύνου για εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση. Επίσης, η ακινησία επιβαρύνει τα γόνατα λόγω της εξασθένησης των μυών των ποδιών.
Τέλος, η σπονδυλική στήλη χάνει την ευλυγισία της και γίνεται επιρρεπής στην εμφάνιση βλαβών με την παραμικρή κίνηση. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι συμπιέζονται όταν καθόμαστε και η συνεχής συμπίεση μπορεί να εκτοπίσει προσωρινά το ζελατινοειδές κέντρο τους. Έτσι, με μία απότομη κίνηση μπορεί να δημιουργηθεί μία κήλη ή άλλη βλάβη.