Η σκωληκοειδής απόφυση είναι μια κατασκευή σε σχήμα σκουληκιού που είναι ενωμένη με το αρχικό τμήμα του παχέος εντέρου (τυφλό έντερο) και προεκβάλλει έξω από το παχύ έντερο στο χαμηλότερο δεξιό σημείο της κοιλιάς.
Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το σκοπό της θεωρώντας όμως ότι μπορεί να παίζει ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα του εντέρου.
Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι χωρίς σκωληκοειδή απόφυση έχουν ελαφρώς υψηλότερα ποσοστά λοίμωξης από εκείνους που διατηρούν το όργανο.
Η ύπαρξη της σκωληκοειδούς απόφυσης αποτελούσε μυστήριο μέχρι τώρα. Θεωρούνταν ένα άσκοπο, επιφανειακό όργανο, με μέσο μήκος 9 εκατοστά (σε μερικούς ανθρώπους φτάνει ακόμα και τα 20 εκατοστά) και διάμετρο 6-8 χιλιοστά, επιρρεπή στην ανάπτυξη επώδυνης φλεγμονής, γνωστή ως σκωληκοειδίτιδα, η οποία προκαλείται από την απόφραξη του αυλού της είτε από κόπρανα/στερεά τροφικά κατάλοιπα είτε από ιογενείς λοιμώξεις, εντεροκολίτιδα κ.λπ.
Πρόσφατα, φως στο ρόλο της σκωληκοειδούς απόφυσης έριξαν Aμερικανοί επιστήμονες, οι οποίοι βρήκαν πως είναι πολύ σημαντικός. Κατέδειξαν ότι αυτός ο μικρός, λεπτός σωλήνας χρησιμεύει ως δεξαμενή ευεργετικών βακτηρίων του εντέρου.
Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ανατομίας Heather Smith του Κολλεγίου Οστεοπαθητικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Midwestern της Αριζόνα, μελέτησε τo έντερο και τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά 533 διαφορετικών θηλαστικών ως μέρος της έρευνάς της για την εξέλιξη της σκωληκοειδούς απόφυσης και δημοσίευσε τα ευρήματά της στο περιοδικό Comptes Rendus Palevol στις αρχές του 2017.
Τα ευρήματα της επιστημονικής ομάδας ήταν τόσο ισχυρά που κατάφεραν να καταρρίψουν αρκετές προηγούμενες υποθέσεις για το ρόλο της σκωληκοειδούς απόφυσης, σύμφωνα με τις οποίες η ύπαρξή της ενδεχομένως να συνδέεται με διαιτητικούς ή περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Αντ ‘αυτού, διαπίστωσαν ότι τα είδη με σκωληκοειδή απόφυση έχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις λεμφοειδούς (ανοσοποιητικού) ιστού στο τυφλό. Αυτό το εύρημα υποδηλώνει ότι το όργανο αυτό μπορεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο ως δευτερογενές ανοσοποιητικό όργανο.
Δεδομένου ότι η σκωληκοειδούς απόφυσης υπάρχει σε ορισμένα ζώα (συμπεριλαμβανομένων των πρωτευόντων θηλαστικών, των φασκολόμυων και των κουνελιών), ενώ δεν υπάρχει σε άλλα (όπως τα σκυλιά και οι γάτες), οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι εμφανίστηκε σε αρκετές οικογένειες θηλαστικών, σε πάνω από 30 ξεχωριστές χρονικές περιόδους και σχεδόν ποτέ δεν εξαφανίζεται στη συνέχεια. Το γεγονός αυτό προδίδει την αναγκαιότητά της.
Η σκωληκοειδής απόφυση ίσως διαδραματίζει σημαντικό ρόλο διότι διεγείρει την ανάπτυξη ορισμένων τύπων ευεργετικών βακτηρίων, τα οποία μπορούν να αποθηκευτούν στην σκωληκοειδή απόφυση, ώστε να υπάρχει επάρκεια όταν το ζώο υποφέρει από διάρροια.
