Σε μια έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από το Cancer Research UK, οι επιστήμονες έδειξαν ότι το αλκοόλ καταστρέφει το DNA των βλαστοκυττάρων, κάτι που εξηγεί περαιτέρω το γιατί η κατανάλωσή του αυξάνει τον κίνδυνο για διάφορους καρκίνους. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature.
Πολλές προηγούμενες έρευνες έχουν εξετάσει τους τρόπους με τους οποίους το αλκοόλ προκαλεί καρκίνο σε κυτταροκαλλιέργειες. Αλλά σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ποντίκια για να δείξουν πώς η έκθεση στο αλκοόλ οδηγεί σε μόνιμη γενετική βλάβη.
Επιστήμονες από το MRC Laboratory of Molecular Biology, στο Cambridge, έδωσαν σε ποντίκια αραιωμένο αλκοόλ, χημικά γνωστό ως αιθανόλη. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν ανάλυση χρωμοσωμάτων και ανάλυση αλληλουχίας DNA για να εξετάσουν τη γενετική βλάβη που προκαλείται από την ακεταλδεΰδη, μια επιβλαβή χημική ουσία που παράγεται όταν το σώμα επεξεργάζεται αλκοόλ.
Διαπίστωσαν ότι η ακεταλδεΰδη μπορεί να διασπάσει και να καταστρέψει το DNA στα βλαστοκύτταρα του αίματος κάτι που οδηγεί σε αναδιαταγμένα χρωμοσώματα και μεταβάλλει μόνιμα τις αλληλουχίες του DNA μέσα σε αυτά τα κύτταρα.
Τα νέα ευρήματα βοηθούν να κατανοηθεί πώς το αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης επτά τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων του μαστού και του εντέρου.
Ο καθηγητής Ketan Patel, κύριος συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: “Κάποιοι καρκίνοι αναπτύσσονται λόγω βλάβης του DNA στα βλαστοκύτταρα. Αυτό υποδηλώνει ότι η κατανάλωση οινοπνεύματος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αυτής της βλάβης”.
Η μελέτη εξέτασε επίσης τον τρόπο με τον οποίο το σώμα προσπαθεί να προστατευθεί από ζημιές που προκαλούνται από το αλκοόλ. Η πρώτη γραμμή άμυνας είναι μια οικογένεια ενζύμων που ονομάζονται αλδεϋδο δεϋδρογενάσες (ALDH). Αυτά τα ένζυμα διασπούν την επιβλαβή ακεταλδεϋδη σε οξικό άλας (acetate) -το γνωστό μας ξίδι- το οποίο τα κύτταρα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως πηγή ενέργειας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, εκατομμύρια άνθρωποι, ιδιαίτερα εκείνοι από τη Νοτιοανατολική Ασία, είτε στερούνται αυτά τα ένζυμα είτε φέρουν ελαττωματικές εκδόσεις τους. Έτσι, όταν πίνουν αλκοόλ, δημιουργείται ακεταλδεΰδη η οποία οδηγεί σε αίσθημα αδιαθεσίας.
Στη μελέτη, όταν τα ποντίκια που δεν είχαν το κρίσιμο ένζυμο ALDH2 έλαβαν αλκοόλ, είχαν τέσσερις φορές μεγαλύτερη βλάβη του DNA των κυττάρων τους σε σύγκριση με τα ποντίκια που είχαν ένα πλήρως λειτουργικό ALDH2 ένζυμο.
Η δεύτερη γραμμή άμυνας των κυττάρων μας απέναντι στο αλκοόλ είναι μια ποικιλία συστημάτων επισκευής DNA τα οποία, τις περισσότερες φορές σταθεροποιούν και αντιστρέφουν τους διάφορους τύπους βλάβης του DNA. Αλλά δεν λειτουργούν πάντα και μερικοί άνθρωποι φέρουν μεταλλάξεις που σημαίνουν ότι τα κύτταρά τους δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν αυτές τις επισκευές αποτελεσματικά.
Ο καθηγητής Patel πρόσθεσε: “Η μελέτη μας υπογραμμίζει ότι η μη αποτελεσματική επεξεργασία του αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο βλάβης του DNA και κατά συνέπεια ορισμένων καρκίνων. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα συστήματα αποκατάστασης του DNA δεν είναι τέλεια και το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει καρκίνο με διάφορους τρόπους, ακόμη και σε άτομα των οποίων οι αμυντικοί μηχανισμοί είναι άριστοι”.
Η καθηγήτρια Linda Bauld, εμπειρογνώμονας του Cancer Research στο Ηνωμένο Βασίλειο για την πρόληψη του καρκίνου, δήλωσε: “Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η βλάβη που μπορεί να κάνει το αλκοόλ στα κύτταρά μας είναι μεγαλύτερη από μια ζαλάδα ή μέθη. Γνωρίζουμε ότι το αλκοόλ συμβάλλει σε περισσότερες από 12.000 περιπτώσεις καρκίνου στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο, γι’ αυτό είναι καλή ιδέα να μειώσουμε την ποσότητα που πίνουμε”.
