Οι περισσότεροι άνθρωποι που νοσούν από COVID-19 υποφέρουν από τα κοινά συμπτώματα του πυρετού, του βήχα και των αναπνευστικών προβλημάτων αλλά αναρρώνουν σε μία ή δύο εβδομάδες. Από την άλλοι μεριά, το 10-30% όσων προσβάλλονται από COVID, υποφέρουν από επίμονα συμπτώματα και έτσι πάσχουν από COVID μακράς διαρκείας.
Γιατί μερικοί άνθρωποι αναρρώνουν γρήγορα, ενώ τα συμπτώματα άλλων συνεχίζονται για μήνες; Αυτό το ερώτημα αποδείχθηκε ότι είναι ένα από τα πιο προκλητικά που προέκυψαν από την πανδημία του COVID-19. Παρόλο που δεν υπάρχει ακόμη οριστική απάντηση, υπάρχουν μερικές κορυφαίες θεωρίες που προτάθηκαν από ερευνητές σε όλο τον κόσμο. Τι μάθαμε λοιπόν για τη μακροχρόνια COVID μέχρι τώρα;
Δεν υπάρχει καθολικά αποδεκτός ορισμός της μακράς COVID. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που ακούμε από πάσχοντες είναι η κόπωση, η δύσπνοια, ο πόνος στο στήθος, το αίσθημα καρδιακών παλμών, ο πονοκέφαλος, η ομίχλη εγκεφάλου, οι μυϊκοί πόνοι και οι διαταραχές ύπνου. Αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει απώλεια όσφρησης και γεύσης, αυξημένη ανησυχία και κατάθλιψη. Σε μερικά άτομα είναι σχεδόν σαν να υπάρχει κάτι που επηρεάζει κάθε μέρος του σώματός τους.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό της μακράς COVID είναι η αποσύνδεση μεταξύ της σοβαρότητας της αρχικής νόσου και της ανάπτυξης των επίμονων συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς στην μακρά COVID είχαν αρχικά ηπιότερη ασθένεια. Ανεξάρτητα από τα συγκεκριμένα συμπτώματα, πολλοί από τους ασθενείς ανησυχούν ότι υπάρχει συνεχής λοίμωξη και έχουν το φόβο και την απογοήτευση ότι η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί.
Σε μια μελέτη για την ανοσία στην περίπτωση της COVID από το Ινστιτούτο Walter and Eliza Hall (WEHI) διαπιστώθηκε ότι το 34% των ασθενών αντιμετώπιζαν μακρά COVID ακόμη και 45 εβδομάδες μετά τη διάγνωση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει το 10% ενώ μια μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε το 30%. Το ποσοστό των ατόμων που επηρεάζονται είναι πιθανό να διαφέρει μεταξύ των χωρών.
Η αντιμετώπιση της κατάστασης είναι προκλητική δεδομένου ότι δεν υπάρχει οριστική κλινική δοκιμή για να προσδιοριστεί εάν κάποιος την έχει. Ούτε υπάρχει ακόμη τυπική θεραπεία αλλά μπορεί ένα διαβαθμισμένο πρόγραμμα άσκησης να είναι χρήσιμο.
Για τους περισσότερους ανθρώπους, τα αποτελέσματα είναι καλά αλλά υπάρχει μια ομάδα ασθενών των οποίων η βελτίωση είναι πολύ αργή. Είναι συχνά νέοι και προηγουμένως υψηλής λειτουργικότητας. Έχουν περιορισμένη ικανότητα εργασίας, άσκησης και κοινωνικοποίησης. Η επιστροφή τους στην εργασία και άλλες δραστηριότητες πρέπει να αντιμετωπιστεί προσεκτικά.
Δεν γνωρίζουμε ακόμα γιατί μερικοί άνθρωποι παθαίνουν μακρά COVID ενώ άλλοι αναρρώνουν μερικές εβδομάδες μετά τη μόλυνση. Ωστόσο, υπάρχουν μερικές ιδέες που έχουν προτείνει ερευνητές σε όλο τον κόσμο.
Υπάρχει η ιδέα ότι η μακροχρόνια COVID θα μπορούσε να είναι συνέπεια ενός λανθασμένου ανοσοποιητικού συστήματος με υπερωριακή απασχόληση μετά τη μόλυνση. Μια ένδειξη που υποστηρίζει αυτή τη θεωρία είναι ότι ορισμένοι άνθρωποι που πάσχουν από μακριά COVID λένε ότι τα συμπτώματά τους βελτιώνονται σημαντικά μετά τη λήψη εμβολίου κατά της COVID. Αυτό υποδηλώνει ότι τα ποικίλα συμπτώματα της μακράς COVID συνδέονται άμεσα με το ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι πιθανό το εμβόλιο να βοηθάει στην ανακατεύθυνση του ανοσοποιητικού συστήματος προς τη σωστή κατεύθυνση, με την άμεση ενεργοποίηση ορισμένων ανοσοκυττάρων όπως τα Τ κύτταρα (που βοηθούν στην τόνωση της παραγωγής αντισωμάτων και σκοτώνουν τα μολυσμένα με ιό κύτταρα) ή τα έμφυτα ανοσοκύτταρα που είναι στην πρώτη γραμμή και διορθώνουν αυτήν την ανοσολογική αποτυχία. Μια άλλη θεωρία είναι ότι, στον οργανισμό των ατόμων με μακρά COVID, υπάρχει μια μικρή, επίμονη «ιογενής δεξαμενή» που κρύβεται από την ανίχνευση με διαγνωστικές εξετάσεις ή εναπομείναντα μικρά ιικά θραύσματα τα οποία δεν έχει αντιμετωπίσει το σώμα. Αυτές οι δεξαμενές δεν είναι μολυσματικές αλλά μπορούν να ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα. Το εμβόλιο βοηθάει στην κατεύθυνση του ανοσοποιητικού συστήματος στα σωστά σημεία για να σκουπίζει τον ιό που περίσσεψε. Μπορεί η μακρά COVID να είναι ένας συνδυασμός των δύο αυτών ή και άλλων στοιχείων. Η ουσία είναι ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα καθώς δεν υπάρχει ακόμη θεραπεία, πέρα από την παρατήρηση ότι μπορεί να βοηθήσει το εμβόλιο.
