Η εξάσκηση της ενσυνειδητότητας που επικεντρώνεται στην υγιεινή διατροφή μπορεί να είναι καλή για την καρδιά, δείχνει μια νέα μελέτη, επειδή βελτιώνει την αυτογνωσία και βοηθά τους ανθρώπους να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή για την καρδιά.
Όταν τα άτομα που είχαν αυξημένη αρτηριακή πίεση συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα μείωσης της αρτηριακής πίεσης οκτώ εβδομάδων με βάση την ενσυνειδητότητα, βελτίωσαν σημαντικά τις βαθμολογίες τους σε μέτρα αυτογνωσίας και συμμόρφωσης προς μια υγιεινή διατροφή για την καρδιά σε σύγκριση με μια ομάδα ελέγχου. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο JAMA Network Open.
«Οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στην τήρηση μιας υγιεινής διατροφής για την καρδιά, η οποία είναι ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες της αρτηριακής πίεσης, καθώς και σημαντικές βελτιώσεις στην αυτογνωσία, η οποία φαίνεται να επηρεάζει τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες», είπε ο επικεφαλής της μελέτης συγγραφέας Eric B. Loucks, αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας, συμπεριφορικών και κοινωνικών επιστημών και διευθυντής του Mindfulness Center στο Πανεπιστήμιο Brown.
Ο Loucks είπε ότι η μελέτη βοηθά στην εξήγηση του μηχανισμού με τον οποίο ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης ενσυνειδητότητας προσαρμοσμένο στη βελτίωση της διατροφής μπορεί να επηρεάσει την αρτηριακή πίεση.
«Οι βελτιώσεις στην αυτογνωσία μας, για το πώς μας κάνουν να νιώθουμε τα διαφορετικά τρόφιμα, για το πώς νιώθει το σώμα μας γενικά, καθώς και οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι σωματικές μας αισθήσεις σχετικά με την κατανάλωση υγιεινών και ανθυγιεινών τροφίμων, μπορούν να επηρεάσουν τις διατροφικές επιλογές των ανθρώπων», είπε.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση, μια κύρια αιτία καρδιαγγειακών παθήσεων, είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για πρόωρο θάνατο παγκοσμίως, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας -οδηγεί σε περίπου 10,8 εκατομμύρια θανάτους που μπορούν να αποφευχθούν κάθε χρόνο. Το σημαντικό πράγμα που πρέπει να σημειωθεί σχετικά με αυτούς τους θανάτους που μπορούν να αποφευχθούν, είπε ο Loucks, είναι ότι υπάρχει άφθονη έρευνα που υποστηρίζει αποτελεσματικές στρατηγικές για τον έλεγχο και την πρόληψη της υπέρτασης.
«Σχεδόν όλοι έχουν τη δύναμη να ελέγχουν την αρτηριακή πίεση μέσω αλλαγών στη διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα, την τήρηση των αντιυπερτασικών φαρμάκων, την ελαχιστοποίηση της πρόσληψης αλκοόλ και την παρακολούθηση της απόκρισης στο στρες», είπε.
Το πρόγραμμα μείωσης της αρτηριακής πίεσης που βασίζεται στην ενσυνειδητότητα και χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη, ανέπτυξε ο Loucks το 2014. Το πρόγραμμα εκπαιδεύει τους συμμετέχοντες σε δεξιότητες όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα, η αυτογνωσία, ο έλεγχος της προσοχής και η ρύθμιση των συναισθημάτων. Αυτό που κάνει το πρόγραμμα μοναδικό, είπε, είναι ότι οι συμμετέχοντες μαθαίνουν πώς να κατευθύνουν αυτές τις δεξιότητες σε συμπεριφορές που είναι γνωστό ότι μειώνουν την αρτηριακή πίεση.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε μια συνεδρία ομαδικού προσανατολισμού, οκτώ εβδομαδιαίες ομαδικές συνεδρίες διάρκειας 2,5 ωρών καθώς και συνιστώμενη πρακτική εξάσκηση στο σπίτι για 45 λεπτά, έξι ημέρες την εβδομάδα. Διεξήχθη από εκπαιδευτές με εξειδίκευση στην αιτιολογία, τη θεραπεία και την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Τα μαθήματα πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο Brown και σε ένα κέντρο υγείας σε μια αστική γειτονιά με χαμηλότερο εισόδημα.
Η μελέτη συνέκρινε δύο ομάδες, με συνολικά 201 συμμετέχοντες. Τα 101 άτομα στην ομάδα παρέμβασης ήταν μέρος του προγράμματος οκτώ εβδομάδων που περιελάμβανε εξατομικευμένη ανατροφοδότηση και εκπαίδευση σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου υπέρτασης. Υπήρξε εκπαίδευση επίγνωσης των συμμετεχόντων σε σχέση με τους παράγοντες κινδύνου της υπέρτασης (συμπεριλαμβανομένης της προσεκτικής διατροφής) και υποστήριξη αλλαγής συμπεριφοράς. Η ομάδα ελέγχου «συνήθης φροντίδα» έλαβε εκπαιδευτικά φυλλάδια για τον έλεγχο της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Και οι δύο ομάδες έλαβαν μια συσκευή παρακολούθησης της αρτηριακής πίεσης στο σπίτι με εκπαίδευση χρήσης και επιλογές παραπομπής σε γιατρούς πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Οι ερευνητές εστίασαν στη συμμόρφωση των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα DASH (Διατροφικές Προσεγγίσεις για τη Διακοπή της Υπέρτασης), ένα ισορροπημένο διατροφικό πρόγραμμα πλούσιο σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, με σκοπό να δημιουργήσει έναν υγιεινό τρόπο διατροφής για όλη τη ζωή. Παρά την αποτελεσματικότητά της, η τήρηση της δίαιτας DASH είναι συνήθως χαμηλή.
Μετά από έξι μήνες, η ομάδα της ενσυνειδητότητας έδειξε βελτίωση κατά 0,34 βαθμών στη βαθμολογία της δίαιτας DASH. Ο Loucks εξήγησε ότι αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να ερμηνευθεί ως ισοδύναμο για έναν συμμετέχοντα που αλλάζει από μια πρόσληψη λαχανικών που πλησιάζει τα προτεινόμενα επίπεδα (δύο έως τρεις μερίδες) στα συνιστώμενα επίπεδα (τουλάχιστον τέσσερις μερίδες). Η ομάδα ελέγχου έδειξε μια αλλαγή -0,04 βαθμών στη βαθμολογία δίαιτας DASH.
Οι συγγραφείς είπαν ότι τα αποτελέσματα της δοκιμής προσφέρουν στοιχεία ότι ένα προσαρμοσμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης ενσυνειδητότητας για συμμετέχοντες με υψηλή αρτηριακή πίεση που στοχεύει τη διατροφή και την αυτογνωσία βελτιώνει σημαντικά και τα δύο.
Περισσότερες πληροφορίες: Eric B. Loucks et al, Adapted Mindfulness Training for Interoception and Adherence to the DASH Diet A Phase 2 Randomized Clinical Trial, JAMA Network Open (2023). DOI: 10.1001/jamanetworkopen.2023.39243. jamanetwork.com/journals/jaman … tworkopen.2023.39243.
