Ίσως να σας φαίνεται περίεργο, αλλά το να χάσετε βάρος χωρίς καν να προσπαθήσετε μπορεί να μην είναι καλό. «Δεν είναι τυπικό να έχετε αισθητή πτώση βάρους χωρίς να αλλάξετε το πόσο τρώτε ή το να είστε πιο δραστήριοι σωματικά», είπε η διαιτολόγος Christine Goukasian. «Η ανεξήγητη απώλεια βάρους είναι κόκκινη σημαία».
Μέρα με τη μέρα, το βάρος ποικίλλει κατά μισό-ένα κιλό λόγω ορμονών, κατακράτησης νερού και άλλων παραγόντων. Οτιδήποτε περισσότερο μπορεί να σηματοδοτεί ένα υποκείμενο πρόβλημα υγείας, από καρκίνο και γαστρεντερικές διαταραχές έως διαταραχές ψυχικής υγείας.
«Η απώλεια βάρους γίνεται ανησυχία όταν είναι πάνω από 4 κιλά ή τουλάχιστον το 5% του αρχικού σας βάρους κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 6 έως 12 μηνών», δήλωσε η Goukasian, διαιτολόγος στο UCLA Division of Clinical Nutrition.
Οι ηλικιωμένοι, ειδικά όσοι ζουν στην κοινότητα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Έως και δύο στους 10 χάνουν βάρος απροσδόκητα -εκτινάσσεται σε έξι στους 10 σε κοινοτικές κατοικίες, όπου οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να έχουν προβλήματα υγείας που οδηγούν σε ακούσια απώλεια βάρους.
Περισσότερο από το ένα τρίτο των ανθρώπων που συμβουλεύονται το γιατρό τους για την απώλεια βάρους χωρίς να προσπαθήσουν έχουν αδιάγνωστο καρκίνο. Είναι, σύμφωνα με το UCLA, η Νο. 1 αιτία της ακούσιας απώλειας βάρους και περίπου τέσσερις στις 10 διαγνώσεις καρκίνου ξεκινούν με αυτόν τον τρόπο. Η πτώση του βάρους δεν είναι μόνο σημάδι προχωρημένου καρκίνου. Έχει αναφερθεί απώλεια βάρους σε ασθενείς με πρώιμο στάδιο καρκίνου του παχέος εντέρου, του παγκρέατος και του πνεύμονα, επομένως είναι σημαντικό να επισκεφτείτε έναν γιατρό αν το βάρος αρχίζει να μειώνεται απροσδόκητα.
Μεταξύ 10% και 20% της απροσδόκητης απώλειας βάρους οφείλεται σε γαστρεντερικά (GI) προβλήματα όπως χρόνια διάρροια, φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου, κοιλιοκάκη ή υπερβολική χρήση καθαρτικών (συχνά λόγω διατροφικής διαταραχής). Εκτός από τις διατροφικές διαταραχές, θέματα ψυχικής υγείας όπως το άγχος, η κατάθλιψη, η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και το στρες μπορεί επίσης να επηρεάσουν την όρεξη.
«Αν δεν ενδιαφέρεστε να τρώτε ή να κοιμάστε τόσο πολύ που χάνετε γεύματα, θα χάσετε βάρος», είπε η Goukasian, προσθέτοντας ότι ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία διαταραχών ψυχικής υγείας μπορεί να επηρεάσουν την όρεξη, τη γεύση και την όσφρηση και ναυτία. Δεν είναι οι μόνοι ένοχοι, ωστόσο, είπε. Άλλες καταστάσεις περιλαμβάνουν άνοια, διαταραχές του θυρεοειδούς, διαβήτη, ασθένεια των ούλων καθώς και προβλήματα κατάποσης ή οποιαδήποτε κατάσταση που κάνει το φαγητό άβολο. Τα οικονομικά προβλήματα ή η δυσκολία να πάρει κάποιος αρκετό φαγητό μπορεί επίσης να συμβάλει.
«Δεν είναι όλη η απώλεια βάρους λόγω μιας απειλητικής για τη ζωή ασθένειας», είπε η Goukasian. «Πολλές φορές η υποκείμενη αιτία είναι θεραπεύσιμη ή διαχειρίσιμη». Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα άτομα που έχουν χάσει ένα ανησυχητικό ποσό βάρους θα πρέπει να ενημερώσουν τον γιατρό της πρωτοβάθμιας περίθαλψής τους. Μπορεί να γίνει μια εξέταση σωματικής και ψυχικής υγείας, εξετάσεις αίματος και ούρων και απεικόνιση για να αποκλείσει πιθανές αιτίες.
«Ο εντοπισμός μιας υποκείμενης αιτίας της ανεξήγητης απώλειας βάρους μπορεί να είναι δύσκολος και μπορεί να απαιτεί πολύ διαγνωστικό έλεγχο και χρόνο», είπε η Goukasian. «Αλλά το σημαντικό είναι ότι είστε προληπτικοί για την υγεία σας και δίνετε προσοχή στο σώμα σας».