Aπό τον Dan Baumgardt, The Conversation.
Πάνω από το 60% από εμάς θα υποφέρουμε από πόνο στη μέση κάποια στιγμή στη ζωή μας. Αναμφίβολα, είναι η κύρια αιτία αναπηρίας σε όλο τον κόσμο.
Η σπονδυλική σας στήλη αποτελείται από 33 οστά, γνωστά ως σπόνδυλοι, τα οποία στοιβάζονται το ένα πάνω στο άλλο. Η προκύπτουσα στήλη χωρίζεται σε πέντε τμήματα: αυχενικό (στον αυχένα), θωρακικό (στο ίδιο επίπεδο με το στήθος), οσφυϊκό (στο επίπεδο της κοιλιάς) και ιερό (που συνδέεται με τη λεκάνη). Το πέμπτο, ο κόκκυγας, βρίσκεται στο κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης -και είναι πολύ επώδυνο όταν τραυματίζεται.
Οι σπόνδυλοι συνδέονται με πολλαπλές αρθρώσεις, συμπεριλαμβανομένων δίσκων που επιτρέπουν στη σπονδυλική στήλη να κινείται σε πολλαπλές κατευθύνσεις. Αν και μπορεί να πιστεύουμε ότι η σπονδυλική στήλη πρέπει να φαίνεται ευθεία, καμπυλώνεται εκ φύσεως προς τα εμπρός και προς τα πίσω, ώστε να μπορεί να εκτελεί όλες τις σημαντικές λειτουργίες της.
Ωστόσο, πολλές παθήσεις μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερη καμπύλη της σπονδυλικής στήλης από ό,τι θα έπρεπε. Αυτό μπορεί όχι μόνο να οδηγήσει σε πόνο, αλλά ενδεχομένως και σε μια ολόκληρη σειρά από άλλα προβλήματα υγείας.
Κύφωση
Η σπονδυλική στήλη υποστηρίζει το βάρος του σώματος, προστατεύει τον νωτιαίο μυελό και βοηθά το σώμα να λυγίζει, να κάμπτεται και να στρίβει. Η θωρακική περιοχή προσκολλάται στα πλευρά και φυσικά καμπυλώνεται προς τα πίσω αυτή η καμπύλη είναι γνωστή ως θωρακική κύφωση.
Αλλά μερικές φορές, η καμπύλη της θωρακικής κύφωσης γίνεται πιο έντονη και ορατή -συχνά ως αποτέλεσμα οστεοπόρωσης (όπου τα οστά γίνονται πιο αδύναμα), αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία στους μύες και τους σπονδύλους της πλάτης ή μακροχρόνιας κακής στάσης του σώματος. Η ιατρική ονομασία αυτής της πάθησης είναι υπερβολική κύφωση, αν και μερικές φορές αναφέρεται ως “καμπούρα χήρας”, καθώς είναι περίπου δύο έως τέσσερις φορές πιο συχνή στις γυναίκες.
Μια σκυφτή στάση με στρογγυλεμένους ώμους (ή εμφάνιση καμπούρας) είναι συνήθως ένα σημάδι υπερβολικής κύφωσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να γίνει τόσο ακραία που να επηρεάζει την αναπνοή, καθώς το στήθος δεν μπορεί να φουσκώσει σωστά. Μπορεί επίσης να επηρεάσει την κατάποση, καθώς ο λαιμός γίνεται πιο οριζόντιος και ο οισοφάγος ενδεχομένως να στενεύει.
Και φυσικά μπορεί ΄να εμφανίζονται πόνος και δυσκαμψία. Αυτό είναι ένα κοινό θέμα για τους περισσότερους ασθενείς με ανώμαλη καμπυλότητα της σπονδυλικής στήλης, καθώς οι σπόνδυλοι χάνουν την ικανότητά τους να κινούνται και τα νεύρα που προέρχονται από τον νωτιαίο μυελό μπορούν να συμπιεστούν.
Σκολίωση
Ένας άλλος τύπος παραμόρφωσης που μπορεί να εμφανιστεί στη σπονδυλική στήλη επηρεάζει όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο κάμπτεται προς τα εμπρός και προς τα πίσω, αλλά και από πλευρά σε πλευρά.
Η σκολίωση εμφανίζεται όταν οι σπόνδυλοι είτε καμπυλώνουν πλάγια, είτε περιστρέφονται σε σχέση μεταξύ τους είτε καταρρέουν. Αυτό παράγει μια ποικιλία διαφορετικών παραμορφώσεων, που κυμαίνονται σε μέγεθος και σοβαρότητα.
Οι υποκείμενες αιτίες της σκολίωσης είναι ευρέως διαδεδομένες. Μερικές φορές τα οστά μπορεί να παραμορφωθούν ως αποτέλεσμα τραύματος, καρκίνου ή λοίμωξης (όπως η φυματίωση). Η σκολίωση μπορεί επίσης να υπάρχει από τη γέννηση ή να προκύψει από νευρολογικές διαταραχές στα πρώτα χρόνια -όπως η εγκεφαλική παράλυση.
Εκτός από τον πόνο στην πλάτη, οι ασθενείς μπορεί να παρατηρήσουν ορισμένα σημάδια καθώς εξελίσσεται η σκολίωση. Οι ωμοπλάτες ή ο θώρακας τους μπορεί να προεξέχουν περισσότερο και τα ρούχα μπορεί να εφαρμόζουν διαφορετικά στο σώμα τους.
Ολισθαίνουσες και συγκολλημένες σπονδυλικές στήλες
Μεμονωμένοι σπόνδυλοι σε οποιοδήποτε μέρος της σπονδυλικής στήλης μπορούν μερικές φορές να μετατοπιστούν ως αποτέλεσμα τραύματος, φθοράς ή ορισμένων προβλημάτων υγείας (όπως η οστεοπόρωση). Αυτό σημαίνει ότι αντί να στέκονται σε κανονική στοίβα, ένας σπόνδυλος γλιστράει προς τα εμπρός και εκτός γραμμής. Σε αυτήν την πάθηση δίνεται το όνομα σπονδυλολίσθηση.
Με αυτόν τον τρόπο, η μετατόπιση μπορεί να προκαλέσει συμπίεση νεύρων. Εάν το ισχιακό νεύρο -το μεγαλύτερο στο ανθρώπινο σώμα- συμπιεστεί, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα ισχιαλγίας. Αυτά είναι συγκεκριμένα πόνος, μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα στο πίσω μέρος του ποδιού ή του γλουτού.
Οι σπόνδυλοι στο κάτω μέρος της πλάτης μπορούν μερικές φορές να συγχωνευθούν ασυνήθιστα μεταξύ τους. Μια πάθηση που ονομάζεται αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στις αρθρώσεις και τους δίσκους της σπονδυλικής στήλης, οι οποίοι στη συνέχεια σκληραίνουν με την πάροδο του χρόνου.
Διαχείριση του πόνου στην πλάτη
Η διαχείριση αυτών των παθήσεων -και του πόνου που προκαλούν- θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος της παραμόρφωσης και την αιτία που την προκάλεσε εξαρχής. Ακόμα και μια μικρή παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης μπορεί να είναι σημαντική.
Για τη σκολίωση, οι νάρθηκες για τη διόρθωση της σπονδυλικής στήλης καθώς αναπτύσσεται μπορεί να λειτουργήσουν για την αντιμετώπιση μικρών ελαττωμάτων σε νεότερους ασθενείς. Ωστόσο, η διορθωτική χειρουργική επέμβαση απαιτείται συχνά για τη διόρθωση μεγαλύτερων παραμορφώσεων και εκείνων που δεν ανταποκρίνονται στη χρήση νάρθηκα.
Η χρήση της άσκησης για την οικοδόμηση μιας δυνατής πλάτης και ώμων και η αποφυγή της καμπουριάσματος είναι επίσης σταθερά μέτρα. Η διαχείριση συναφών παθήσεων όπως η οστεοπόρωση με δίαιτα, φαρμακευτική αγωγή και προπόνηση αντίστασης μπορεί επίσης να βοηθήσει.
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να απαιτηθεί σε άλλες περιπτώσεις -για παράδειγμα, για την αποσυμπίεση των νεύρων που έχουν παγιδευτεί ή συμπιεστεί.
Η σπονδυλική σας στήλη είναι πραγματικά ένα αρχιτεκτονικό θαύμα. Δεν είναι καθόλου μια ευθεία και άκαμπτη στήλη -και ικανή για περισσότερα από όσα θα περίμενε κανείς. Αλλά αυτή η μοναδική δομή μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα, ειδικά όταν στις φυσικές καμπύλες γίνονται παραμορφώσεις. Το «δυνάμωσε την πλάτη σου» είναι ένας τρόπος πρόληψης και αντιμετώπισης του πόνου.
