Τον τρόπο εξάπλωσης της ηπατίτιδας C σε μια πληθυσμιακή ομάδα κατάφεραν να χαρτογραφήσουν Έλληνες και Βρετανοί ερευνητές, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο PLoS Computational Biology. Καθοριστικό ρόλο παίζουν οι χρήστες ναρκωτικών (ναρκομανείς) που χρησιμοποιούν μη αποστειρωμένες σύριγγες.
Κάθε χρήστης ναρκωτικών που είναι ήδη φορέας της ηπατίτιδας C, μολύνει κατά μέσο όρο άλλα 20 άτομα, εκ των οποίων τα μισά εντός δύο ετών από την αρχική μόλυνση.
Αντίθετα με τους άλλους ιούς της ηπατίτιδας, δεν έχει βρεθεί ακόμα εμβόλιο για την ηπατίτιδα C, αν και υπάρχουν άλλες αποτελεσματικές θεραπείες. Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται μέσω μολυσμένου αίματος και θεωρείται ότι αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Δρ Γκίκα Μαγιορκίνη του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, σε συνεργασία με επιστήμονες του Πανεπιστημίου Αθηνών (Τμήμα Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής) και του Κολεγίου Ιμπέριαλ του Λονδίνου (Σχολή Δημόσιας Υγείας), μελέτησαν στοιχεία για τους χρήστες ναρκωτικών στην Ελλάδα που κάνουν ενέσιμη χρήση ουσιών. Όπως ευελπιστούν, τα ευρήματά τους θα οδηγήσουν σε πιο έγκαιρη διάγνωση και έλεγχο της εξάπλωσης της νόσου, προτού εξελιχτεί σε επιδημία.
Αρκετοί φορείς εκδηλώνουν συμπτώματα 20 χρόνια μετά
Σ’ ολόκληρο τον κόσμο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 180 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με τον ιό της ηπατίτιδας C, οι περισσότεροι χωρίς καν να το γνωρίζουν. Όσοι είναι φορείς, συχνά δεν αναπτύσσουν συμπτώματα, παρά, αφότου περάσουν 20 χρόνια και στο μεταξύ μολύνουν άλλους ανθρώπους, χωρίς να το συνειδητοποιούν. Μεταξύ αυτών που έχουν διαγνωσθεί με ηπατίτιδα c είναι η Πάμελα Άντερσον.
Ακριβώς, επειδή για την εξάπλωση της ηπατίτιδας C από τον ένα άνθρωπο στον άλλο μπορεί να μεσολαβούν μήνες ή και χρόνια, είναι μέχρι σήμερα δύσκολο (αντίθετα με τη γρίπη) να βρεθεί ο τρόπος που ο ιός εξαπλώνεται με αργό ρυθμό στον πληθυσμό.
Για να ξεπεράσουν αυτό το πρόβλημα, οι ερευνητές ανέλυσαν τέσσερις επιδημίες ηπατίτιδας C στην Ελλάδα, μελετώντας επιδημιολογικά στοιχεία για 943 ασθενείς. Επίσης, μελέτησαν γενετικές πληροφορίες για τον ιό, με βάση δείγματα από 100 άτομα. Τελικά, οι επιστήμονες ανέπτυξαν ένα υπολογιστικό-στατιστικό μοντέλο, από όπου προκύπτει ότι οι χρήστες ναρκωτικών (τοξικομανείς), εξαιτίας της ενδοφλέβιας χρήσης που κάνουν με ήδη χρησιμοποιημένες σύριγγες, είναι οι βασικοί υπεύθυνοι για την εξάπλωση της νόσου, καθώς καθένας απ’ αυτούς μεταδίδει τον ιό σε άλλα 20 άτομα, κατά μέσο όρο.
Πιο εύκολη η μόλυνση τις πρώτες μέρες
Οι περισσότερες μολύνσεις λαμβάνουν χώρα κατά την πρώτη διετία μετά την αρχική μόλυνση. Οι ναρκομανείς είναι πιο πιθανό να μεταδώσουν την ηπατίτιδα C σε άλλο άνθρωπο κατά τις πρώτες ημέρες που οι ίδιοι έχουν μολυνθεί, επειδή τότε έχουν μεγαλύτερα επίπεδα του ιού στον οργανισμό τους.
Η μελέτη δείχνει ότι τα προγράμματα πρόληψης πρέπει να εστιάζουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως των τοξικομανών, όσο γίνεται νωρίτερα, ώστε να αποφεύγονται όσο το δυνατό περισσότερες νέες μολύνσεις.
Περίπου ένας στους πέντε (ποσοστό 20%) όσων έχουν μολυνθεί απο τον ιό, θα αναπτύξουν καρκίνο ή ηπατοπάθεια (κίρρωση) μέσα στην επόμενη 20ετία, οπότε η μόνη θεραπεία είναι η μεταμόσχευση ήπατος, η οποία έχει υψηλό κόστος. Ο αρχιεπισκόπος Χριστόδουλος είχε ηπατίτιδα C η οποία του προκάλεσε γενικευμένο καρκίνο.
Αντίθετα με τους άλλους ιούς της ηπατίτιδας, για τη C δεν έχει βρεθεί ακόμα εμβόλιο, αν και υπάρχουν άλλες αποτελεσματικές θεραπείες. Η ηπατίτιδα C, όπως έχει ήδη αναφερθεί, μεταδίδεται από το αίμα και είναι σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας.
