H τσούχτρα είναι ένα είδος μέδουσας. Υπάρχουν πολλές μέδουσες που δεν είναι τσούχτρες, όπως η μέδουσα «γυαλί» που συνήθως βλέπουμε στον κόλπο της Ελευσίνας και στο Θερμαϊκό κόλπο (καφεκίτρινου χρώματος με σχήμα που θυμίζει τηγανητό αυγό).
Η πιο κοινή τσούχτρα στις ελληνικές θάλασσες είναι η Pelagia noctiluca, που ζει στην ανοιχτή θάλασσα.
Κάτω από το σώμα μιας τσούχτρας κρέμεται μια ομάδα από πλοκάμια. Τα πιο πολλά είναι κοντά και εύθραυστα, αλλά ένα ή περισσότερα μπορεί να έχουν μεγαλύτερο μήκος. Αυτά τα μεγάλα πλοκάμια ευθύνονται για το κέντρισμα.
Αν αγγίξετε ένα από αυτά τα πλοκάμια, τυλίγεται γύρω από το σημείο επαφής και εγχέει δηλητήριο στο δέρμα σας. Επειδή το δηλητήριο (μια νευροτοξίνη) παραμένει ενεργό για αρκετή ώρα μετά, όταν θα είναι νεκρή η μέδουσα, το πλατσούρισμα στα ρηχά ή το περπάτημα στην παραλία μπορεί να είναι επικίνδυνο.
Τα πλοκάμια εκχέουν το δηλητήριο τους για μακρές περιόδους, ακόμα και όταν χωριστούν από το κύριο σώμα της μέδουσας. Το δηλητήριο μπαίνει στο θύμα μέσω μικροσκοπικών αγκαθιών στα πλοκάμια.
Δείτε το τσίμπημα της τσούχτρας
Σημεία και συμπτώματα
- Τσούξιμο και πόνος.
- Κόκκινη γραμμική αλλοίωση σε σχήμα κυψέλης.
- Δύσπνοια.
- Πονοκέφαλος.
- Ναυτία και κράμπες στομάχου.
- Σύγχυση.
Το κοκκίνισμα στο δέρμα μπορεί να διαρκέσει μήνες μετά το τσίμπημα.
Διάγνωση
Τα συνηθισμένα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπιο τσίμπημα μέχρι βαρύ κάψιμο και μούδιασμα. Μια κόκκινη γραμμή δημιουργείται στο σημείο που το δέρμα εκτέθηκε στα πλοκάμια. Καμιά φορά δημιουργείται μία σειρά φυσαλίδες ή σημάδια σαν μαστίγωση.
Πόσο σοβαρό είναι το τσίμπημα της μέδουσας; Ο θάνατος είναι ασυνήθιστος, αλλά το χτύπημα μπορεί να είναι επώδυνο. Βαριά χτυπήματα μπορεί να οδηγήσουν σε μυϊκές κράμπες, λιποθυμία, βήχα, έμετο και δυσκολία αναπνοής. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να επέλθει μια πιθανώς μοιραία αντίδραση που λέγεται αναφυλακτικό σοκ (αναφυλαξία).
Αντιμετώπιση
Ακολουθούν μερικές πρακτικές οδηγίες για την αντιμετώπιση από το τσίμπημα τσούχτρας:
- Βγείτε από το νερό. Ο πόνος και οι κράμπες μπορεί να είναι εξουθενωτικές και να προκαλέσουν τον πνιγμό σας.
- Απενεργοποιήστε το δηλητήριο. Βάλτε στην προσβεβλημένη περιοχή ξίδι, αλάτι, ζάχαρη ή ακόμα και ξερή άμμο. Αυτά συχνά επιφέρουν γρήγορη ανακούφιση.
- Καθαρίστε την πληγή. Περίπου 15 λεπτά μετά την απενεργοποίηση του δηλητηρίου πλύνετε με προσοχή την περιοχή με θαλασσινό νερό. Μη χρησιμοποιείτε γλυκό νερό και μην τρίβετε το δέρμα, επειδή οι ενέργειες αυτές μπορεί να προκαλέσουν έγχυση περισσότερου δηλητηρίου.
- Αφαιρέστε τα πλοκάμια αν τυχόν υπάρχουν στο δέρμα σας. Βάλτε μείγμα από θαλασσινό νερό και άμμο, σόδα μαγειρικής, ταλκ ή αλεύρι. Ξύστε τα κατάλοιπα με μαχαίρι ή άλλο κατάλληλο όργανο, όπως ένα όστρακο. Είναι καλύτερα να φοράτε γάντια ή να χρησιμοποιείτε μια πετσέτα, όταν βγάζετε τα πλοκάμια.
- Βάλτε φάρμακα. Χρησιμοποιήστε μια αλοιφή με υδροκορτιζόνη, για να ανακουφίσετε το ερύθημα και το οίδημα. Μια τοπική αναισθητική αλοιφή σαν εκείνες που περιέχουν βενζοκαΐνη μπορεί να βοηθήσει να ανακουφιστείτε από τον πόνο και μια κρέμα με βάση την καλαμίνη περιορίζει τον κνησμό. Αν έχετε σημαντική αντίδραση από το χτύπημα, επισκεφθείτε γιατρό.
Πρόληψη
Ειδικά ολόσωμα ρούχα για τη θάλασσα ή μακριές κάλτσες είναι η καλύτερη προστασία σας από τις μέδουσες αν κολυμπάτε στα νερά που ζουν. Επιπλέον, να φοράτε αθλητικά ή πλαστικά παπούτσια, όταν περπατάτε στην παραλία και να προσέχετε πού πατάτε.
