Κολικοί μωρού και αντιμετώπιση

Δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση για τις αιτίες ή την πρόληψη των κολικών. Σε τακτικά χρονικά διαστήματα, που μπορεί να διαρκούν ώρες και εμφανίζονται πιο συχνά αργά το απόγευμα, το μωρό κλαίει σπαρακτικά δείχνοντας ότι πονάει πολύ. Αλλα σημάδια των κολικών είναι το μάζεμα των ποδιών στην κοιλιά, καθώς και τα συχνά αέρια. Το μωρό δείχνει ότι θέλει να φάει, αλλά μπορεί να αφήνει το μαστό ύστερα από λίγα δευτερόλεπτα, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει ακόμα περισσότερο η ενόχληση του. Ή μπορεί να τρώει, να κοιμάται για λίγο και έπειτα να ξυπνάει φωνάζοντας περισσότερο. Όμως παρά το γεγονός ότι τα χρονικά διαστήματα κατά τα οποία κλαίει το μωρό είναι μεγάλα, προκαλώντας ανησυχία στους γονείς, το μωρό αναπτύσσεται κανονικά σε όλους τους τομείς.

Σύμφωνα με κάποιους ειδικούς οι κολικοί προκαλούνται από σπασμούς του ανώριμου ετέρου εξαιτίας της ευαισθησίας του μωρού σε μια συγκεκριμένη τροφή. Από την άλλη, η τροφή απορρίπτεται ως αιτία, επειδή το μωρό συνήθως κλαίει συγκεκριμένη ώρα της μέρας και έπειτα από τα γεύματα. Ίσως να είναι αποτέλεσμα έντασης -ένα είδος υπερέντασης του ανώριμου νευρικού συστήματος του μωρού- πράγμα που μπορεί να εξηγήσει και γιατί οι κολικοί εμφανίζονται τα βράδια, όταν εσείς και το μωρό σας είστε περισσότερο κουρασμένοι και, κατά συνέπεια, πιο επιρρεπείς στο στρες.

Πότε αρχίζουν οι κολικοί; Προσβάλλουν όλα τα μωρά;

Εκτιμάται ότι 1 ή 2 στα 10 μωρά θα έχουν κολικούς. Συνήθως οι κολικοί δεν αρχίζουν πριν γίνει το μωρό 1 ή 2 εβδομάδων, αλλά μπορεί να κρατήσουν 3 μήνες – καμιά φορά και περισσότερο. Έπειτα μπορεί να εξαφανι­στούν ή να εμφανίζονται εναλλάξ πριν σταμα­τήσουν εντελώς. Ένας αριθμός μωρών εξακο­λουθεί να υποφέρει από κολικούς μέχρι και την ηλικία των 5 ή 6 μηνών.

Μπορεί να ενοχοποιηθεί ο θηλασμός για τους κολικούς;

Ίσως δυσκολευτείτε να πιστέψετε ότι υπάρ­χει πρόβλημα με το θηλασμό, κυρίως αν το μωρό εξακολουθεί να παίρνει βάρος και δεν πονάνε οι θηλές σας. Όμως, σε μερικές περι­πτώσεις, οι κολικοί μπορεί να προκληθούν από λάθος στάση κατά το θηλασμό, η οποία ίσως οδηγήσει σε εκείνο που είναι γνωστό ως «προσωρινή υπερφόρτωση λακτόζης». Αυτή είναι η πιο πιθανή αιτία κολικών αν το μωρό σας λερώνει πολλές πάνες με υδαρή ή πράσι­να κόπρανα και έχει πολλά αέρια. Η λακτόζη είναι ένα ζάχαρο του μητρικού γάλακτος που πρέπει να διασπαστεί από ένα ένζυμο, τη λακτάση. Αν δεν διασπαστεί, περνάει στο κάτω τμήμα του εντέρου όπου υφίσταται ζύμωση από βακτήρια και παράγει αέρια και γαλακτι­κό οξύ που είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά για το μωρό.

Ποια μπορεί να είναι η αντιμετώπιση αν το πρό­βλημα είναι η «υπερφόρτωση λακτόζης»;

Η αντιμετώπιση μπορεί να είναι η επιβράδυνση του ρυθμού με τον οποίο περνάει το γάλα από το έντερο του μωρού, ώστε να δοθεί χρόνος να διασπαστεί η λακτάση. Για να το πετύχετε αυ­τό, βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας τρώει σημα­ντική ποσότητα από το πλούσιο σε λίπη γάλα. Αν το ταΐζετε και από τους δυο μαστούς σε κάθε γεύμα, είναι πιθανό να λαμ­βάνει μόνο το γάλα που είναι πιο υδαρές και που έρχεται πρώτο. Αυξήστε το χρόνο ταΐσμα­τος από τον πρώτο μαστό, για να βεβαιωθείτε ότι έχει κατέβει και το δεύτερο γάλα.

Πώς μπορώ να αντιμετωπίσω τα αέρια;

Η λύση είναι να κάνετε το μωρό σας να ρευτεί. Μπορείτε να το κάνετε αυτό βάζοντας το μωρό στα γόνατα σας με την παλάμη του ενός χεριού σας στο στομάχι του. Η ελαφριά πίεση του χεριού σας στην κοιλιά του θα το βοηθήσει να αποβάλει τα αέρια, αλλά μπο­ρείτε, επίσης, να πιέσετε ή να τρίψετε απαλά την πλάτη του με το χέρι σας. Εναλλακτικά μπορείτε να το βάλετε στον ώμο σας και να τρίψετε την πλάτη του ενώ θα πιέζετε την κοι­λιά του στο στήθος σας ή να το ξαπλώσετε κα­τά μήκος του μπράτσου σας ή στα γόνατα σας – αν και αυτό μπορεί να το αφήσετε για αργό­τερα, όταν θα νιώθετε μεγαλύτερη αυτοπε­ποίθηση όταν κρατάτε το μωρό σας. Οποια­δήποτε στάση κι αν χρησιμοποιείτε, να έχετε κοντά σας ένα κομμάτι βαμβακερό ύφασμα ή μια υφασμάτινη πάνα, καθώς καμιά φορά με το ρέψιμο βγαίνει και λίγο γάλα.

Μπορεί να προκαλέσουν τα αέρια κολι­κούς;

Τα αέρια μόνα τους είναι απίθανο να είναι η αιτία του προβλήματος, αν και ένα μωρό που ουρλιάζει θα καταπιεί πολύ αέρα, γεγο­νός που ίσως επιδεινώσει το πρόβλημα, κα­θώς ο αέρας παγιδεύεται στο έντερο του. Το μωρό σίγουρα θα νιώσει καλύτερα ύστερα από ένα πολύ καλό ρέψιμο.

Τι μπορώ να κάνω αν το μωρό μου έχει τακτικά αέρια;

Αν νομίζετε ότι το μωρό σας έχει πολλά αέ­ρια αν και θηλάζει, μπορεί να καταπίνει πολύ αέρα όταν τρώει, πιθανότατα επειδή δεν πιά­νει καλά τη θηλή. Η αλλαγή στάσης είναι ίσως ό,τι χρειάζεται για να διορθωθεί η κατάσταση. Αποφύγετε επίσης τη χρήση μπιμπερό. Τα μωρά που τρέφονται με μπιμπερό συνήθως καταπίνουν περισσότερο αέρα ενώ βυζαίνουν τη θηλή.

Όταν λέμε ότι ένα μωρό έχει αέρια, στην πραγματικότητα εννοούμε ότι έχει καταπιεί λίγο αέρα που έχει παγιδευτεί σαν μια μικρή φυσαλίδα στην κοιλιά ή στο πεπτικό του σύστημα προκαλώντας του έντονο πόνο. Δεν εί­ναι ίδια περίπτωση με τους κολικούς και η αντιμετώπιση των αερίων είναι μια αρκετά εύκολη υπόθεση. Αυτό όμως που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι μερικά μωρά φαίνεται να υποφέρουν και σίγουρα έχουν περισσότε­ρα προβλήματα από άλλα.

Κολικοί, συχνά προβλήματα και αντιμετώπιση

Τα συμπτώματα κολικών του μωρού μου είναι τόσο έντονα, που δεν μπορώ να πιστέ­ψω ότι η κατάσταση αυτή δεν βλάπτει την υγεία του. Είναι σίγουρο ότι οι κρίσεις κολι­κών δεν θα επηρεάσουν την ανάπτυξη του;

Παρά το σπαρακτικό κλάμα, το μάζεμα των ποδιών στην κοιλιά και το κοκκίνισμα του προσώπου, στις περισσότερες περιπτώσεις οι κολικοί δεν αποτελούν σοβαρή κατάσταση. Στην πραγματικότητα, οι έρευνες έχουν απο­δείξει ότι τα μωρά με κολικούς συνεχίζουν να αναπτύσσονται ομαλά και να παίρνουν βά­ρος. Το πραγματικό πρόβλημα της κατάστα­σης αυτής είναι η άσχημη επίδραση που έχει στην οικογενειακή ζωή. Το στρες και η ανη­συχία των γονέων και των άλλων μελών της οι­κογένειας, που δυσκολεύονται να αντιμετωπί­σουν ψύχραιμα το συνεχές κλάμα, προκαλούν σε όλους μεγάλη ένταση.

Έχω ιστορικό δυσανεξίας λακτόζης στην οικογένεια μου, αν και δεν υποφέρω η ίδια. Ανησυχώ μήπως την έχει και το μωρό μου. Τι μπορώ να κάνω;

Μπορείτε να δοκιμάσετε να αποκλείσετε το γάλα αγελάδας από τη διατροφή σας. Αν το μωρό σας δεν μπορεί να χωνέψει τη λακτόζη, ίσως είναι ένας από τους λόγους που προκα­λούν τους κολικούς του μωρού σας.

Το μωρό μου είναι 4 εβδομάδων και μόλις έχει αρχίσει να υποφέρει από κολικούς. Αυτό έχει αποδιοργανώσει τη βραδινή ρουτίνα μου με το μωρό και έχω τεράστιο πρόβλημα ύπνου τη νύχτα. Ακόμα και όταν κοιμάται, ο ύπνος του δεν διαρκεί πολύ. Τι μπορώ να κάνω;

Δυστυχώς όσο το μωρό σας υποφέρει από κολικούς πρέπει να ακολουθήσετε τους ρυθ­μούς του και να συμβιβαστείτε με την ιδέα ότι θα έχετε ταραγμένα βράδια για λίγες εβδομά­δες. Όταν ησυχάζει το μωρό, μπορείτε να συ­νεχίζετε την καθημερινή σας ρουτίνα ύπνου, όπως την έχετε σχεδιάσει, ώστε να το βοηθή­σετε να κοιμηθεί καλά την υπόλοιπη νύχτα. Όταν μεγαλώσει και ξεπεράσει τους κολικούς, θα μπορέσετε να το κοιμίζετε πιο νωρίς και να ακολουθήσετε μια πιο συγκροτημένη ρουτίνα.

Το μωρό μου υποφέρει από κολικούς. Την ίδια περίπου ώρα κάθε νύχτα κλαίει δυ­νατά και μαζεύει τα πόδια στην κοιλιά του, ενώ αρνείται να κοιμηθεί ή να φάει. Αντι­λαμβάνομαι ότι οι κολικοί είναι λίγο μυστή­ριο, υπάρχει όμως κάτι που μπορώ να κάνω για να το βοηθήσω;

Δεν γνωρίζουμε πολλά για τους κολικούς και μερικοί ειδικοί απορρίπτουν ακόμα και την ύπαρξη τους. Όμως αυτό σίγουρα δεν σας βοηθάει καθόλου όταν το μωρό σας κάθε βράδυ μεταβάλλεται σε «μηχανή ξεφωνη­τών». Αν και τα πιο πολλά μωρά ξεπερνούν τους κολικούς μέσα σε διάστημα 2 μηνών, υπάρχουν πολύ λίγα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε το μωρό σας.

Ελάτε σε επαφή με το γιατρό σας αν υπάρ­χουν σημάδια αρρώστιας, όπως εμετοί ή διάρροια ή αν το κλάμα του μωρού είναι δια­φορετικό από το συνηθισμένο. Όταν ο για­τρός διαπιστώσει ότι το μωρό είναι υγιές, προσπαθήστε να αντιμετωπίσετε τους κολι­κούς με βάση ό,τι ξέρετε πως αποδίδει με το μωρό σας. Αν πιστεύετε ότι χρειάζεστε βοή­θεια, απευθυνθείτε σε κάποια έμπειρη μαία και εξηγήστε της το πρόβλημα.

Τρόποι αντιμειώπισης των κολικών

• Σύμφωνα με μια θεωρία οι κολικοί προκα­λούνται από συγκέντρωση αερίων στη διάρκεια της ημέρας. Αν κάνετε στο μωρό σας μια θεραπεία κατά των αερίων, μπορεί να το βοη­θήσετε.
• Βάλτε το σε τέτοια στάση ώστε να ασκείται μια ελαφριά πίεση στο στομάχι του (για πα­άδειγμα στον ώμο ή στο γόνατο σας με το πρόσωπο προς τα κάτω) και χτυπήστε του ελαφρά την πλάτη, για να ανακουφιστεί κά­πως από τον πόνο.
• Αν θηλάζετε, ίσως πρέπει να καταργήσετε από το διαιτολόγιο σας τροφές όπως η σοκολάτα, το λάχανο, τα κρεμμύδια, οι πράσινες πιπεριές ή τα γαλακτοκομικά, που, καθώς περνούν μέσω του θηλασμού στο μωρό σας, μπορεί να ευθύνονται για τους κολικούς.
• Αν το μωρό σας τρέφεται με μπιμπερό, συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν μπορεί να το βοηθήσει κάποια αλλαγή της μάρκας γά­λακτος – αν και αυτό είναι μάλλον απίθανο.
• Προσπαθήστε να αποφύγετε την ένταση τα βράδια κάνοντας στο μωρό σας ένα χαλαρωτικό μπάνιο ή μασάζ το απόγευμα ή ακόμα πηγαίνοντας το περίπατο.
• Φροντίστε να κάνετε νωρίτερα κάποιες από τις καθημερινές δουλειές, π.χ. το μαγείρεμα του βραδινού, έτσι ώστε να μην υπάρχει επι­πλέον πίεση αργότερα.
• Ενισχύστε την ενεργητικότητα σας με ένα καλό γεύμα και έναν υπνάκο το απόγευμα.
• Προσπαθήστε να ηρεμήσετε το μωρό σας με άνετες και αργές κινήσεις ή βάζοντας το κοντά σε κάποιον συνεχή θόρυβο, όπως το πλυντήριο ή η ηλεκτρική σκούπα.