Πέντε στα έξι νέα φάρμακα «δεν προσφέρουν τίποτε καινούργιο σε σχέση με γνωστά και παλαιότερα φάρμακα» καταγγέλλει ένας αμερικανός καθηγητής, ο οποίος πνέει μένεα εναντίον των φαρμακοβιομηχανιών, για τις οποίες ισχυρίζεται ότι «κατασκευάζουν» νέες ασθένειες ώστε να δικαιολογήσουν την παρασκευή και κυκλοφορία νέων φαρμάκων.
Τον ύποπτο φάκελο της «ασθενειοκαπηλίας» ανοίγει ο Ντόναλντ Λάιτ, καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής της Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Νιου Τζέρσεϊ. Στο υπό έκδοση βιβλίο του με τίτλο «Ο κίνδυνος των συνταγογραφημένων φαρμάκων» («Τhe Risk of Ρrescription Drugs»), ο κ. Λάιτ αναφέρει ότι το 85% όλων των καινούργιων φάρμακων που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι «παντελώς άχρηστα».
«Οι εταιρείες είναι ένοχες για τη δημιουργία μιας λαϊκής αγοράς “λεμονιών”, δηλαδή ενός παζαριού φαρμάκων, όπου ο πωλητής γνωρίζει πολύ περισσότερες πληροφορίες για το προϊόν του από ό,τι ο αγοραστής» τονίζει με εμφανή οργή ο κ. Λάιτ. Και συμπληρώνει: «Οι κλινικές δοκιμές του κάθε φαρμάκου είναι ατελείς και ελλιπείς, χωρίς να ελέγχονται όλες οι βασικές παρενέργειές του στην ανθρώπινη υγεία».
Η πρώτη αντίδραση ήρθε από την Ενωση Βρετανικών Φαρμακοβιομηχανιών (ΑΒΡΙ) και ήταν άμεση και λάβρα.
Εκπρόσωπός της επεσήμανε: «Χιλιάδες άνθρωποι είναι σήμερα ζωντανοί ή υγιείς εξαιτίας πολλών νέων φαρμάκων. Τα καινούργια φάρμακα βελτίωσαν τις συνθήκες ζωής μας, χαρίζοντάς μας πολλά επιπλέον χρόνια. Για τον λόγο αυτόνθα ήταν χρήσιμο ο καθηγητής Λάιτ να μην αναλώνεται σε κούφιες κατηγορίες χωρίς πρώτα να μας παρέχει τρανταχτά επιχειρήματα των ισχυρισμών του».
Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα που χρησιμοποιεί ο καθηγητής είναι οι στατίνες, τα πλέον δημοφιλή φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα για τη μείωση της χοληστερόλης, με αποτέλεσμα τη θωράκιση εκατομμυρίων ανθρώπων από εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια.
Ο αμερικανός επιστήμονας υποστηρίζει ότι η λήψη τους αυξάνει τους κινδύνους για σοβαρές παρενέργειες, όπως ηπατική ανεπάρκεια, βλάβες στα νεφρά, μυϊκή αδυναμία και καταρράκτης στα μάτια. Οι φαρμακοβιομηχανίες αντιτάσσουν ότι «οι στατίνες έχουν αποδειχθεί σωτήριες στην πράξη».
Στο πλευρό του αμερικανού καθηγητή τάσσονται αρκετοί συνάδελφοί του, όπως οι γιατροί Ρέι Μόινιχαν και Ντέιβιντ Χένρι, οι οποίοι σημειώνουν ότι «καταστάσεις της φυσιολογικής ζωής, όπως η εμμηνόπαυση, αντιμετωπίζονται σαν ασθένειες. Ηπια προβλήματα παρουσιάζονται σαν σοβαρές αρρώστιες από καμπάνιες χρηματοδοτούμενες από τις εταιρείες, όπως το λεγόμενο “σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου”. Παράγοντες κινδύνου, όπως η χοληστερόλη και η οστεοπόρωση, αντιμετωπίζονται σαν αρρώστιες».
Το 2006 γιατροί και επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, τον Καναδά και άλλες χώρες διεξήγαγαν για πρώτη φορά έρευνες για το φαινόμενο της «ασθενειοκαπηλίας», της «καπήλευσης» δηλαδή του φόβου του κάθε ανθρώπου σχετικά με την υγεία του.
Τα συμπεράσματά τους, τα οποία δημοσιεύθηκαν σε ειδικό τεύχος της ιατρικής επιθεώρησης «Ρublic Library of Science Μedicine», έδειξαν ότι οι φαρμακοβιομηχανίες διεξάγουν, εδώ και πολλά χρόνια, καλά οργανωμένες εκστρατείες προκειμένου να «δημιουργήσουν» νέες ασθένειες και να προωθήσουν τα ανάλογα φάρμακα στο κοινό, αυξάνοντας ταυτόχρονα τα ήδη υπέρογκα κέρδη τους.
