Σχεδόν 1 στους 2 καρκίνους μπορεί να αποφευχθεί με καλύτερη διατροφή. «Ένα γραμμάριο πρόληψης αξίζει όσο ένα κιλό θεραπείας. Δεν υπάρχει φράση που να περιγράφει καλύτερα τα οφέλη της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου», επισημαίνει η προϊσταμένη του Τμήματος Διατροφής του Ιατρικού Διαβαλκανικού Θεσσαλονίκης και μέλος της επιστημονικής ομάδας «Διατροφή», Μαρία Κοκκίνου.
«Η σημασία της σωστής και ισορροπημένης διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου, δεν αποτελεί σήμερα συνείδηση του μέσου πολίτη. Δεν είναι λίγοι αυτοί, που πιστεύουν πως αν είναι να τούς συμβεί κάτι, θα τους συμβεί κι, επομένως, θεωρούν μάταιη κάθε προληπτική προσπάθεια. Κι όμως, σχεδόν ένας στους δύο καρκίνους μπορεί να αποφευχθεί με καλύτερη διατροφή. Φυσικά, δεν γίνεται όλες οι περιπτώσεις καρκίνου να ελεγχθούν μ’ αυτό τον τρόπο, αλλά η πιο υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την εμφάνιση του καρκίνου, την εξέλιξη και τα επίπεδα θνησιμότητάς του παγκοσμίως. Το σίγουρο είναι ότι, η πρόληψη του καρκίνου είναι δυνατή», υπογραμμίζει η κ. Κοκκίνου.
Οι αλλαγές στη διατροφή συμβάλλουν στην πρόληψη
Το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο (WCRF), αλλά και το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο (AICR) επισημαίνουν πως συγκεκριμένες αλλαγές στη διατροφή θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην πρόληψη της νόσου.
«Η συνεχής αύξηση βάρους και το ήδη υπάρχον αυξημένο σωματικό βάρος έχουν συνδεθεί με υψηλό κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου του μαστού μετά την εμμηνόπαυση. Η άσκηση μέτριας ή υψηλής έντασης και η σημαντική μείωση του προσλαμβανόμενου λίπους μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης της νόσου, αν και πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι το όφελος από το τελευταίο φαίνεται να είναι πολύ μικρό. Ο καλύτερος τρόπος, επομένως, για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού είναι να εντάξετε 45-60 λεπτά μέτριας άσκησης, τουλάχιστον 5 φορές την εβδομάδα, να έχετε χαμηλό βάρος και να περιορίσετε αρκετά την πρόσληψη αλκοόλ και αναψυκτικών. Το αλκοόλ, επίσης, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου, ειδικά στις γυναίκες με χαμηλή πρόσληψη φολικού οξέος», αναφέρει η κ. Κοκκίνου.
Την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου φαίνεται να επηρεάζουν θετικά η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η παχυσαρκία και η υψηλή κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος και αρνητικά η καθημερινή άσκηση, η υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και η βιταμίνη D και το ασβέστιο.
«Αυξάνοντας την ένταση και τη συχνότητα της άσκησης, λαμβάνοντας τις συνιστώμενες ποσότητες ασβεστίου και καταναλώνοντας πολλά φρούτα και λαχανικά, καταφέρνετε να μην γίνετε παχύσαρκοι και να μειώσετε αρκετά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου», εξηγεί η κ. Κοκκίνου.
Κανένα συμπλήρωμα διατροφής δεν προστατεύει από τον καρκίνο
Παρόλα αυτά, καμία τροφή και κανένα συμπλήρωμα διατροφής δεν μπορούν από μόνα τους να δράσουν προστατευτικά απέναντι στον καρκίνο, προσθέτει η κ. Κοκκίνου.
«Δεν υπάρχουν ιατρικά δεδομένα που τεκμηριώνουν ότι στην πρόληψη καρκίνου του παχέος εντέρου βοηθά η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, όπως σκευάσματα βιταμίνης C, E και βήτα καροτίνης από μόνα τους. Ο καλύτερος τρόπος για να εξαλείψουμε την ασθένεια του καρκίνου δεν είναι η θεραπεία μέσω φαρμάκων, αλλά η καταπολέμηση των αιτίων που τον προκαλούν και η πρόληψή του, που είναι δυνατή. Οι περισσότεροι καρκίνοι μπορούν να αποφευχθούν και η γενική κατάσταση της υγείας μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά, εάν υιοθετήσετε έναν υγιεινότερο τρόπο ζωής», καταλήγει.
Διατροφικές συστάσεις για την πρόληψη του καρκίνου
Το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο και το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο συνιστούν για την πρόληψη του καρκίνου:
• Να είστε όσο το δυνατόν λεπτότεροι, χωρίς να γίνετε λιποβαρείς.
• Να είστε σωματικά δραστήριοι για τουλάχιστον 30 λεπτά κάθε μέρα.
• Αποφεύγετε τα ζαχαρούχα ποτά.
• Προτιμήστε να τρώτε ποικιλίες από λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και όσπρια.
• Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος (όπως το βοδινό κρέας, χοιρινό και αρνί) και να αποφύγετε επεξεργασμένα κρέατα (όπως καπνιστά ή παστά κρέατα, μπέικον, λουκάνικα κ.α.)
• Μειώστε την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών. Σε περίπτωση κατανάλωσης αλκοόλ, να περιορίσετε τα αλκοολούχα ποτά σε 2 για τους άνδρες και 1 για τις γυναίκες την ημέρα.
• Περιορίστε την κατανάλωση των αλμυρών τροφών και μεταποιημένων τροφών με αλάτι.
• Μην χρησιμοποιείτε συμπληρώματα διατροφής. Δεν προστατεύουν από τον καρκίνο.