Η πρώτη αιτία θανάτου στον κόσμο είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ωστόσο ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει λίγα για την ασθένεια. «Υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης για το τι πραγματικά ορίζεται ως ιδανική καρδιαγγειακή υγεία», λέει ο Ralph Sacco, πρόεδρος του Αμερικανικού Καρδιολογικού Συλλόγου (American Heart Association). Αν και το 35% των ατόμων που ερωτήθηκαν, δήλωσαν ότι έχουν καλή υγεία, όταν απάντησαν σχετικά με επτά σημαντικότερους παράγοντες που σχετικά την υγεία (διατροφή, άθληση, πίεση, χοληστερίνη, βάρος, σάκχαρο και κάπνισμα) μόνο το 0,5% αποδείχτηκε ότι έχει όντως είχαν καλή υγεία, αναφέρει. «Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι πιο υγιείς απ’ όσο πραγματικά είναι», συνεχίζει ο κ. Sacco, κάτι που καθιστά λιγότερο πιθανό το να λάβουν μέτρα για τη μείωση των κινδύνων στην καρδιά τους. Ο κ. Sacco και άλλοι ειδικοί, παρουσίασαν στην Αμερικανική εφημερίδα USATODAY τους 10 πιο συχνούς μύθους σχετικά με τις καρδιακές παθήσεις:
Μύθος 1. Είναι ασθένειες που αφορούν στις μεγαλύτερες ηλικίες
Αν και ο κίνδυνος αυξάνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες, οι «ρίζες» της καρδιακής νόσου, αποδίδονται στην παιδική ηλικία, αναφέρει ο καρδιολόγος Richard Milani του Ochsner Health Center, στη Νέα Ορλεάνη. Η συσσώρευση πλάκας στις αρτηρίες, «χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί και να αυξηθεί και οι άσχημες συνέπειες εκδηλώνονται στους ενήλικες», λέει.
Οι νέοι ενήλικες που μεγάλωσαν με fast food και τηλεόραση διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακής νόσου που κάποτε εμφανιζόταν περισσότερο σε ηλικιωμένους. «Είκοσι χρόνια πριν, βλέπαμε άνδρες στα 50, 60 και 70 τους να παθαίνουν καρδιακή προσβολή, ενώ δέκα χρόνια αργότερα, τις γυναίκες», λέει ο Milani. «Σήμερα βλέπουμε άνδρες και γυναίκες στα 30 και τα 40 τους, με εμφράγματα».
Μύθος 2. Τα παιδιά δεν προσβάλλονται
Η καρδιακή νόσος προσβάλλει άτομα όλων των ηλικιών, λένε οι γιατροί. Εκ γενετής προβλήματα στην καρδιά, λοιμώξεις που την επιβαρύνουν, αλλά και προβλήματα πάχους και μη άθλησης, που μπορεί να αφορούν τους γονείς, επιδρούν και στα παιδιά. «Με την αυξανόμενη εκδήλωση όλο και μεγαλύτερης παχυσαρκίας στα παιδιά, παρατηρείται καρδιακή νόσος σε όλο και νεότερους ενήλικες, εξαιτίας των μη ελεγχόμενων παραγόντων κινδύνου», όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η χοληστερίνη, λέει ο Sacco.
Η ανακοπή καρδιάς, παρατηρείται σε περίπου 5.920 παιδιά το χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία του American Heart Association. Οι περισσότεροι μη αναμενόμενοι θάνατοι νέων αθλητών, είναι αποτέλεσμα καρδιακών παθήσεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν έως και έναν θάνατο ανά 100.000 αθλητές σχολείων.
Μύθος 3. Οι καρδιακές παθήσεις δεν προσβάλλουν όσους ασκούνται και είναι δυνατοί
Ο αθλητισμός και οποιαδήποτε δραστηριότητα του σώματος, βελτιώνουν την καρδιακή υγεία, αλλά οι γιατροί αναφέρουν πολλές περιπτώσεις, στις οποίες ακόμα και οι πιο υγιεινές συνήθειες, δεν είναι αρκετές. «Η άσκηση μειώνει τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου, αλλά δεν τους μηδενίζει», λέει ο Milani. «Μπορεί να τρέχετε σε μαραθώνιους, αλλά «πρέπει επίσης να ελέγχετε τη χοληστερίνη σας», λέει. «Επίσης, δεν πρέπει να καπνίζετε».
Μύθος 4. «Θα το καταλάβαινα αν είχα υψηλή χοληστερόλη ή αρτηριακή πίεση»
Πρόκειται για λανθασμένη αντίληψη. Δεν υπάρχουν πάντα προειδοποιητικές ενδείξεις για προβλήματα που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Η υψηλή χοληστερόλη, μπορεί να φράξει τις αρτηρίες και να μπλοκάρει τη ροή του αίματος προς την καρδιά ή τον εγκέφαλο.
«Ο καθένας μπορεί να το έχει», λέει ο Sacco. «Μπορεί να είστε λεπτοί και να έχετε υψηλή χοληστερόλη. Πρέπει να την ελέγχετε, άσχετα από το βάρος σας». Επίσης, πρέπει να ελέγχεται και η αρτηριακή πίεση. Ένας στους τρεις ενήλικες, έχει υψηλή αρτηριακή πίεση και το ένα τρίτο από αυτούς δεν το γνωρίζει.
Ιδανικά, το επίπεδο της HDL χοληστερόλης στο αίμα, πρέπει να είναι 200 ή λιγότερο και η συστολική πίεση, μικρότερη από 120mmHg, ενώ η διαστολική πίεση μικρότερη από 80mmHg. Και τα δύο μπορούν να βελτιωθούν με δίαιτα, άσκηση και φαρμακευτική αγωγή.
Μύθος 5. Τα συμπτώματα καρδιακής προσβολής, είναι τα ίδια σε άνδρες και γυναίκες
Τόσο οι άνδρες, όσο και οι γυναίκες μπορεί να εκδηλώσουν συμπτώματα όπως πόνος στο στήθος και κρύος ιδρώτας, αλλά οι γυναίκες, συχνότερα από τους άνδρες, έχουν συμπτώματα που δεν είναι εμφανή, όπως πόνοι στους κοιλιακούς και στην πλάτη, ναυτία, και δύσκολη αναπνοή. «Οι μισές γυναίκες δεν έχουν καθόλου πόνο στο στήθος», λέει η καρδιοχειρουργός Kathy Magliato του St. John’s Health Center στη Santa Monica της Καλιφόρνια και συγγραφέας του «Heart Matters: A Memoir of a Female Heart Surgeon». Συχνά, οι γυναίκες υποτιμούν τα συμπτώματα που έχουν, θεωρώντας άλλες τις αιτίες τους, κάτι που μπορεί να αποβεί μοιραίο.
Μύθος 6. Η καρδιακή νόσος είναι κληρονομική. Αν δεν έχουν οι γονείς μας, δεν έχουμε κι εμείς
Υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που μπορούν να ελεγχθούν, όπως η διατροφή, το κάπνισμα και η άσκηση και άλλοι που δε μπορούν να ελεγχθούν, όπως η κληρονομικότητα. Αν κάποιος από τους γονείς εκδήλωσε καρδιακή προσβολή πριν τα 60, έχετε κι εσείς μεγαλύτερο κίνδυνο, λέει η Magliato. Δε μπορούμε να ελέγξουμε ή να αλλάξουμε τα γονίδιά μας, γι’ αυτό θα πρέπει να κάνουμε όσα μπορούμε, όπως το να μην καπνίζουμε, να κάνουμε συχνά εξετάσεις και να ελέγχουμε τη χοληστερίνη μας.
Μύθος 7. Το επιπλέον βάρος είναι γοητεία
Η παχυσαρκία μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτη, ενώ ένα φυσιολογικό βάρος μετριάζει αυτούς τους κινδύνους. Αν κάποιος χάσει βάρος, η αρτηριακή πίεση θα μειωθεί και αν παίρνει φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να την σταματήσει. Ο Leway Chen, διευθυντής του προγράμματος Heart Failure and Transplantation του πανεπιστημίου του Rochester λέει: «γενικά, η παχυσαρκία από μόνη της, φαίνεται να σχετίζεται με την καρδιομυοπάθεια» και την υψηλή αρτηριακή πίεση.
Μύθος 8. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο στο στήθος, παρά από καρδιά
Κι όμως, η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες σε όλες τις ηλικίες, είναι καρδιακή νόσος, όπως λέει ο Milani, περισσότερο κι από κάθε μορφή καρκίνου. Φυσικά αυτό δε μειώνει τους κινδύνους από τον καρκίνο, αλλά υπογραμμίζει τη σημασία της υγείας της καρδιάς. Για τις νεαρές γυναίκες, ο συνδυασμός αντισυλληπτικών χαπιών και καπνίσματος, αυξάνει τον κίνδυνο κατά 20%.
Μύθος 9. Ο διαβήτης δεν αποτελεί απειλή για την καρδιά, αρκεί τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα να είναι καλά
Τα άτομα με διαβήτη, είναι πιο υγιή, αν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα τους είναι φυσιολογικά, λέει ο Chen, αλλά ο διαβήτης ο ίδιος δημιουργεί λοιμώξεις που μπορεί να βλάψουν τα αγγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακής νόσου.
Μύθος 10. Αν ανήκα σε επικίνδυνη ομάδα εκδήλωσης καρδιακής νόσου, ο γιατρός μου θα μου έλεγε να κάνω εξετάσεις
Δεν υπάρχει λόγος να υποθέτετε κάτι τέτοιο, λέει ο καρδιολόγος Merdod Ghafouri του νοσοκομείου Inova Fairfax. Οι απλές εξετάσεις για τον έλεγχο της καρδιάς δεν προτείνονται πάντα και από όλους, αν και θα έπρεπε. Χρειάζεται λοιπόν να είμαστε προνοητικοί και να κάνουμε τους απαραίτητους ελέγχους.