Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί τη συχνότερη μικρο­αγγειακή επιπλοκή του σακχαρώδη διαβήτη Σε βάθος χρόνου εμφανίζεται στην πλειονότητα των διαβητικών ασθενών. Προσβάλλει τα αγγεία του αμφιβληστροειδούς (αρτηριακό και φλεβικό σκέλος, τριχοειδή). Είναι η συχνότερη αιτία τύφλωσης στον γενικό πληθυσμό στις ηλικίες μεταξύ των 20-60 ετών και οδηγεί σε τύφλωση σε ποσοστό 6%.

Ο επιπολασμός της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας είναι στενά συνυφασμένος με τη διάρκεια του διαβήτη, έτσι ώστε μετά από 25 έτη σχεδόν όλα τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 και άνω του 90% με διαβήτη τύπου 2 θα έχουν εμφανίσει κάποια μορφή διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Τύποι

Ανάλογα με το είδος των βλαβών την κατατάσσουμε σε:

  • Μη Παραγωγική (Ήπια – Μέτρια – Σοβαρή μορφή), η οποία χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση μικροανευρυσμάτων, σκληρών και μαλακών εξιδρωμά­ των, στικτών ή κηλιδόμορφων αιμορραγιών στον αμφιβληστροειδή, διαταραχές στο εύρος και την πορεία των φλεβών καθώς και τον σχηματισμό αρτηριοφλεβικών αναστομώσεων εντός του αμφιβληστροειδούς (ενδοαμ­φιβληστροειδικές μικροαγγειακές ανωμαλίες) (Intra Retinal Microvascular Abnormalities-IRMA).
  • Παραγωγική (Ήπια – Μέτρια – Σοβαρή μορφή), η οποία χαρακτηρίζεται από νεοαγγείωση στο οπτικό νεύρο και στην περιφέρεια του αμφιβληστρο ειδούς και η οποία μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπιάζουσα ενδοϋαλοειδι­κή αιμορραγία καθώς και ανάπτυξη ινώδους ιστού με επακόλουθη έλξη και αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, η οποία οδηγεί τελικά σε τύφλωση.
  • Ωχροπάθεια, η οποία χαρακτηρίζεται από εστιακό ή διάχυτο οίδημα της ωχράς κηλίδας, με αποτέλεσμα τη σημαντικού βαθμού μείωση της οπτι­κής οξύτητας.

Διάγνωση

Για τη διαπίστωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας  συνιστάται εξέταση του βυθού κατόπιν μυδρίασης:

  • Στους ασθενείς με ΣΔτ2 κατά τη διάγνωση
  •  Στους ασθενείς με ΣΔτ1 ηλικίας άνω των 10 ετών, πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση
  • Εάν κατά την πρώτη βυθοσκόπηση δεν υπάρχουν ευρήματα, αυτή επα­ ναλαμβάνεται μετά από ένα έτος, και ακολούθως κάθε 2 έτη, εκτός εάν εμφανιστούν βλάβες οπότε ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται ανά εξάμηνο ή και συχνότερα ανάλογα με τη βαρύτητα των βλαβών
  • Η κύηση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ή επιδείνωσης της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Συνιστάται οφθαλμολογική εξέταση πριν από την εγκυμοσύνη, κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και κάθε τρί­ μηνο μέχρι το πέρας του τοκετού, και ακολούθως επί ένα έτος μετά τον τοκετό

Αντιμετώπιση

Η επίτευξη και διατήρηση καλής ρύθμισης της γλυκόζης, μειώνει την επίπτωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας  και επιβραδύνει την εξέλιξή της.

Η επίτευξη και διατήρηση καλής ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης, μει­ώνει την επίπτωση της ΔΑ και επιβραδύνει την εξέλιξή της.

Η καλή ρύθμιση της τυχόν συνυπάρχουσας αναιμίας, δυσλιπιδαιμίας και νεφροπάθειας είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την καλή πο ρεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Φωτοπηξία με LASER συνιστάται:

  • Στην παραγωγική μορφή αμφιβληστροειδοπάθειας
  • Σε μερικές περιπτώσεις βαριάς μη παραγωγικής μορφής αμφιβληστρο­ ειδοπάθειας
  • Στο κλινικά σημαντικό οίδημα της ωχράς κηλίδας.

Φαρμακευτική αντιμετώπιση

Για το κλινικά σημαντικό οίδημα της ωχράς κηλίδας χρησιμοποιούνται με επιτυχία ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις φαρμάκων, τα οποία εξουδετερώνουν τον αυξητικό παράγοντα του ενδοθηλίου των αγγείων (Vascular Endothelial Growth Factor-VEGF).

Η φαινοφιμπράτη έχει δείξει σε μελέτες καθυστέρηση της εξέλιξης της ΔΑ (Σημείωση: Δεν έχει ακόμα ένδειξη χορήγησης στην Ευρώπη).

ΔΑ δεν αποτελεί αντένδειξη για τη χορήγηση ασπιρίνης όπου αυτή ενδείκνυται συνδυασμός όλων των ανωτέρω οδηγεί στη μείωση του κινδύνου μείω σης της όρασης και τελικά της τύφλωσης.

Πηγή: Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, Κατευθυντήριες Οδηγίες 2017.

Δείτε επίσης