Του Κωνσταντίνου Θεοχάρη, φαρμακοποιού
Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πονοκεφάλους κάποια στιγμή στη ζωή τους, είτε ήπιους (μικρής έντασης, μικρής διάρκειας ή αραιάς εμφάνισης) είτε πολύ πιο δυνατούς (π.χ. ημικρανίες ή αθροιστική κεφαλαλγία). Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορούν να προκαλούν πονοκεφάλους, καθώς και αρκετοί διαφορετικοί τύποι πονοκεφάλων.
Ο φαρμακοποιός αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στην φροντίδα υγείας για την πρόληψη και τη βελτίωση ποιότητας της ζωής των ασθενών με κεφαλαλγίες και οφείλει να είναι σε θέση να τους συμβουλεύει και να τους εκπαιδεύει στην ενδεδειγμένη κάθε φορά χρήση αναλγητικών και άλλων σκευασμάτων. Τόσο λοιπόν το σημείο που εστιάζεται ο πονοκέφαλος, όσο και η έντασή του είναι πολύ σημαντικό να εντοπιστούν από το φαρμακοποιό, προκειμένου να προχωρήσει στο τρόπο αντιμετώπισης.
Οι πιο συνήθεις τύποι πονοκεφάλου σύμφωνα με την βιβλιογραφία είναι τέσσερις:
- Πονοκέφαλος από ιγμορίτιδα.
- Αθροιστική κεφαλαλγία.
- Πονοκέφαλος τάσης (ο πιο κοινός τύπος).
- Ημικρανία.
Ο πόνος εντοπίζεται σε διαφορετικό σημείο του κεφαλιού σε κάθε περίπτωση -όπως φαίνεται και στην εικόνα- και έτσι ο φαρμακοποιός μπορεί να κάνει μια σωστή εκτίμηση πριν προχωρήσει στην φαρμακευτική παρέμβαση.
Οι τέσσερις πιο συνήθεις τύποι πονοκεφάλου.
Στην κεφαλαλγία τύπου τάσης, το πιο κοινό τύπο πονοκεφάλου, ο ασθενής βιώνει ένα σφίξιμο χαμηλής έντασης που εκδηλώνεται κυρίως στο μέτωπο και στους κροτάφους.
Αντίθετη είναι η εικόνα του ασθενή που πάσχει από ημικρανία. Σε αυτή την περίπτωση ο πόνος είναι μέτριος έως και έντονος, εντοπίζεται κατά κανόνα στη μία πλευρά του κεφαλιού και συνήθως συνοδεύεται από ναυτία, εμετούς και ευαισθησία στο φως.
Στην αθροιστική κεφαλαλγία ο πόνος είναι εξοντωτικός και συχνά εντοπίζεται μέσα ή γύρω από το ένα μάτι.
Στον πονοκέφαλο από ιγμορίτιδα, ο πόνος εστιάζεται στην περιοχή πίσω από το μέτωπο, τα ζυγωματικά και την ρινική οδό.
Σε κάθε περίπτωση ο πόνος σε κάθε άτομο αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση και γι’αυτό η αντιμετώπιση πρέπει να είναι εξατομικευμένη. Για να αναγνωρίσει συμπληρωματικά ο φαρμακοποιός όσο γίνεται καλύτερα το είδος του πονοκεφάλου είναι απαραίτητο να υποβάλει στον ασθενή μερικές ερωτήσεις όπως:
- Σε ποιο σημείο εντοπίζεται ο πόνος;
- Πόσο έντονος είναι ο πόνος;
- Πώς αλλάζει ο πόνος στη διάρκεια της ημέρας;
- Πόσο διαρκεί χρονικά;
- Τι νιώθετε να σας ανακουφίζει από τον πόνο;
Με διερευνητικές ερωτήσεις θα πάρει ένα μίνι ιστορικό από τον ασθενή προκειμένου να διαπιστώσει αν μπορεί να λάβει κάποια φάρμακα με ασφάλεια. Ο φαρμακοποιός θα πρέπει να υπενθυμίσει στον ασθενή ότι τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται όσο το δυνατόν νωρίτερα.
Ποιο είναι όμως το κατάλληλο αναλγητικό; Στην κεφαλαλγία τύπου τάσης, τα αναλγητικά-αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη 400 mg, (Nurofen 400 mg) βοηθούν σημαντικά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση επεισοδίων. H ιβουπροφαίνη των 400 mg, σε μαλακές κάψουλες, απορροφάται γρήγορα, δρα αποτελεσματικά και διαρκεί έως και 8 ώρες.
Το φαρμακείο είναι το πρώτο σημείο επαφής του ασθενή για να λάβει πληροφορίες και συμβουλές για θέματα υγείας. Ο φαρμακοποιός συμβάλλει για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση των φαρμάκων αλλά και την καλύτερη διασφάλιση της ζωής των ασθενών.
Βιβλιογραφία:
- Sarchielli P, et al. J Headache Pain. 2012;13(Suppl 2):S31–70.
- Professor Ingvar Bjarnason. JR Soc Med 2007; 100(Suppl.48):11-14.
