Η αντίσταση στην ινσουλίνη προκαλείται από δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λίπος και μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το γονίδιο Elovl6 διαδραματίζει βασικό ρόλο στην αντίσταση απέναντι στην ινσουλίνη. Η διαγραφή του γονιδίου Elov6 στα ηπατικά κύτταρα ποντικιών προκάλεσε αύξηση σε ένα συγκεκριμένο λιπίδιο -ανήκει στα κεραμίδια- και προστάτευσε τα ποντίκια από την αντίσταση του ήπατος στην ινσουλίνη λόγω υπερβολικής ζάχαρης. Τα ευρήματα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξεύρεση στοχευμένης θεραπείας για την πάθηση.
Η υπερβολική ζάχαρη και το λίπος στη διατροφή μπορούν να οδηγήσουν σε αντίσταση του ήπατος στην ινσουλίνη. Συχνά αυτό παρατηρείται σε άτομα που πάσχουν από παχυσαρκία. Οι ερευνητές του University of Tsukuba προσπαθούν να ξεπεράσουν την περίπλοκη φυσιολογία της αντίστασης στην ινσουλίνη και σε μια μελέτη που δημοσίευσαν στο περιοδικό Hepatology, έδειξαν πώς ένα γονίδιο μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο.
Μια θεραπεία που θα απέτρεπε την ηπατική αντίσταση στην ινσουλίνη θα αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα υγείας που προκύπτουν από την παχυσαρκία. Μια τέτοια θεραπεία δεν υπάρχει ακόμα, κυρίως επειδή οι σχέσεις μεταξύ διατροφής και φυσιολογίας του ήπατος είναι ελάχιστα κατανοητές.
Ο Hitoshi Shimano, επικεφαλής του τμήματος μεταβολισμού και ενδοκρινολογίας στο University of Tsukuba, έχει περάσει πολλά χρόνια μελετώντας τους μηχανισμούς του μεταβολισμού των λιπιδίων. Αρκετά χρόνια πίσω, η ερευνητική του ομάδα ανακάλυψε ότι η διαγραφή ενός μόνο γονιδίου -ονομάζεται Elovl6 και κωδικοποιεί ένα ένζυμο που παράγει λιπίδια- προστατεύει τα ποντίκια που ακολουθούν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά από το να αναπτύξουν αντίσταση στην ινσουλίνη.
“Η προηγούμενη έρευνά μας έδειξε ότι η διαγραφή του γονιδίου Elovl6 προστατεύει τα ποντίκια από διάφορα σημάδια του διαβήτη, συμπεριλαμβανομένης της αντίστασης στην ινσουλίνη”, λέει ο Shimano. “Εντούτοις, αυτό έγινε με την απομάκρυνση του γονιδίου από κάθε κύτταρο στο σώμα των ποντικιών. Σήμερα μας ενδιαφέρει η κατανόηση του ρόλου του Elovl6 σε μια πιο στοχευμένη ρύθμιση, διαγράφοντας το γονίδιο ειδικά στο ήπαρ. Βλέποντας την επίδρασή του στην αντίσταση στην ινσουλίνη, αυτό θα μας δώσει μια καλύτερη εικόνα για το τι συμβαίνει στο συκώτι, το οποίο θα βοηθήσει στην ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών”.
Ενώ η προοπτική μιας στοχοθετημένης θεραπείας για την αντίσταση στην ινσουλίνη είναι εντυπωσιακή, η τελευταία μελέτη της ερευνητικής ομάδας δείχνει ότι η ιστορία γίνεται πιο περίπλοκη.
“Θεωρήσαμε ότι τα ποντίκια με ηπατική στοχευμένη διαγραφή του Elovl6 θα προστατεύονταν από την ηπατική αντίσταση στην ινσουλίνη”, λέει ο Takashi Matsuzaka, καθηγητής της ιατρικής και επικεφαλής της μελέτης. “Αντιθέτως, βρήκαμε ένα πιο ξεχωριστό αποτέλεσμα, καθώς μόνο τα ποντίκια που ακολουθούσαν μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη προστατεύονταν. Η διαγραφή δεν είχε καμία επίδραση στα ποντίκια που ακολουθούσαν δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά”.
Τι εξηγεί την επιλεκτική επίδραση του Elovl6 στο ήπαρ; Οι ερευνητές αποκάλυψαν μια πιθανή απάντηση. Διαπίστωσαν ότι η αφαίρεση του Elovl6 αλλάζει την ισορροπία πολλών λιπιδίων στο ήπαρ. Συγκεκριμένα, ανακάλυψαν ότι ένα συγκεκριμένο λιπίδιο -σε μια κατηγορία που ονομάζονται κεραμίδια- ήταν πολύ υψηλότερο στα ηπατικά κύτταρα από τα οποία έλειπε το Elovl6. Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι αυτό το κεραμίδιο δημιουργεί μια σειρά από μοριακά σήματα που προστατεύουν τα ποντίκια από την αντίσταση στην ινσουλίνη λόγω υπερβολικής ζάχαρης.
“Αν και ο μηχανισμός είναι πιο περίπλοκος από ό, τι αρχικά είχε υποτεθεί, τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την υπόθεσή μας ότι το Elovl6 διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ηπατική αντίσταση στην ινσουλίνη”, είπε ο Shimano. “Η στόχευση του Elovl6 είναι μια αποτελεσματική μέθοδος προστασίας από την αντίσταση στην ινσουλίνη, οπότε ελπίζουμε ότι ο καθορισμός των υποκείμενων μοριακών οδών του Elov6 θα βοηθήσει στην ανάπτυξη θεραπειών για αυτή την πάθηση”.
