Η μέση φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος έχει πέσει κάτω από 37 και συνεχίζει να μειώνεται με το πέρασμα των δεκαετιών δείχνει μια αμερικανική επιστημονική έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό eLife.
Η θερμοκρασία ενός υγιούς σώματος αυξομειώνεται έως κατά 0,2 βαθμούς μέσα στην ημέρα (ανάλογα με τον καιρό, τη σωματική δραστηριότητα, τη διατροφή κ.α.). Οι μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι έχουν κατά μέσο όρο χαμηλότερη θερμοκρασία σώματος σε σχέση με τους νεότερους (αλλά όχι πάντα), ενώ οι γυναίκες έχουν μεγαλύτερη θερμοκρασία σε σχέση με τους άνδρες (ανάλογα και με τη φάση στον κύκλο της περιόδου τους).
Τα ανθρώπινα σώματα εμφανίζουν σταδιακή πτώση της μέσης θερμοκρασίας από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι σήμερα. Τους 37 βαθμούς Κελσίου ως μέση θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος είχε προσδιορίσει το 1851 ο Γερμανός γιατρός Καρλ Ράινχολντ Αουγκουστ Βούντερλιχ, μετά από εξέταση 25.000 ατόμων στη Λειψία (βρίσκοντας μια διακύμανση της θερμοκρασίας από 36,2 έως 37,5 βαθμούς Κελσίου).
Εδώ και δεκαετίες υπήρχαν ενδείξεις ότι το μέσο όριο έχει πέσει. Μια βρετανική έρευνα το 2017 με σχεδόν 250.000 μετρήσεις σε 35.000 άτομα με θερμόμετρο στο στόμα είχε βρει μέση θερμοκρασία 36,6 βαθμών.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Τζούλι Πάρσονετ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, εξέτασαν διαχρονικά στοιχεία από 677.423 μετρήσεις θερμοκρασίας, από στρατιώτες του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου μέχρι σύγχρονους ανθρώπους, καλύπτοντας μια περίοδο 157 ετών (1860-2017).
Διαπίστωσαν ότι η μέση θερμοκρασία του σώματος μειώνεται κατά 0,03 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία.
Οι άνδρες που είχαν γεννηθεί στις αρχές του 19ου αιώνα, είχαν θερμοκρασία σώματος 0,59 βαθμούς μεγαλύτερη από τους σημερινούς άνδρες. Για τις γυναίκες δεν υπάρχουν τόσο παλιά στοιχεία, αλλά φαίνεται πως η μέση θερμοκρασία τους έχει υποχωρήσει κατά 0,32 βαθμούς από το 1890. Σήμερα είναι κατά μέσο όρο 36,6 βαθμοί.
Έχει σημασία ο τρόπος που μετριέται η θερμοκρασία αλλά οι ερευνητές είναι σίγουροι ότι το ανθρώπινο σώμα όντως γίνεται πιο κρύο και ότι δεν πρόκειται για πρόβλημα αξιοπιστίας των παλαιότερων θερμομέτρων, καθώς η τάση μείωσης της θερμοκρασίας είναι ορατή και με τα θερμόμετρα της σύγχρονης εποχής.
«Την ίδια μείωση που είδαμε από τη δεκαετία του 1860 έως του 1960, είδαμε επίσης από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα θερμόμετρα του 1960 και στα σημερινά», δήλωσε η Πάρσονετ.
Γιατί όμως να πέφτει η ανθρώπινη θερμοκρασία; «Η πιθανότερη εξήγηση, κατά την άποψη μου, είναι ότι μικροβιολογικά είμαστε πολύ διαφορετικοί από ό,τι ήμασταν κάποτε», δήλωσε η Πάρσονετ, σύμφωνα με το New Scientist. «Είμαστε διαφορετικοί σε σχέση με το παρελθόν. Το περιβάλλον όπου ζούμε έχει αλλάξει, το ίδιο οι θερμοκρασίες στα σπίτια μας, η επαφή μας με τους μικροοργανισμούς και η τροφή μας», πρόσθεσε.
Οι σύγχρονοι άνθρωποι παθαίνουν σπανιότερα λοιμώξεις χάρη στα εμβόλια και στα αντιβιοτικά, με αποτέλεσμα τα ανοσοποιητικά συστήματα να είναι λιγότερο δραστήρια και οι ιστοί του σώματος να εμφανίζουν μικρότερη φλεγμονή. Το 1851, την εποχή του Βούντερλιχ, όταν το μέσο προσδόκιμο ζωής ήταν μόνο τα 38 έτη, υπήρχε τεράστιο πρόβλημα με τις λοιμώξεις (π.χ. φυματίωση, σύφιλη, κ.α.), που προφανώς ανέβαζαν τη μέση θερμοκρασία του σώματος.
Εφόσον αυτό ισχύει, όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά σε κάθε χώρα όπου η υγεία των ανθρώπων έχει βελτιωθεί διαχρονικά, η μέση θερμοκρασία του σώματος εμφανίζει πτωτική τάση.
Η μείωση μάλιστα δεν δείχνει τάση να σταματήσει σύντομα. «Θα υπάρξει ένα όριο, αλλά δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι αυτό», ανέφερε η Πάρσονετ. «Το σίγουρο είναι ότι η θερμοκρασία μας δεν είναι πια αυτό που οι άνθρωποι νομίζουν. Αυτό που όλοι έμαθαν ότι η μέση φυσιολογική θερμοκρασία μας είναι 37, είναι λάθος», τόνισε. «Πάντως δεν κατανοούμε στην πραγματικότητα τι σημαίνει αυτή η μείωση της θερμοκρασίας για την υγεία μας και τη μακροζωία μας», πρόσθεσε.