Ο υποθυρεοειδισμός επηρεάζει ένα στα 35-40 άτομα σε ορισμένες χώρες και η νόσος Χασιμότο (Hashimoto) είναι μια από τις πιο κοινές παθήσεις του θυρεοειδούς.
Ίσως νιώθετε εξαντλημένοι. Ίσως δυσκολεύεστε επίσης να χάσετε βάρος. Γενικά, απλά δεν αισθάνεσαι 100% καλά. Θα μπορούσε να είναι η νόσος Χασιμότο; Αυτή η κοινή αυτοάνοση διαταραχή του θυρεοειδούς υπάρχει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα (το οποίο καταπολεμά τους ιούς και τα βακτήρια), επιτίθεται κατά λάθος στον θυρεοειδή σας -έναν αδένα που βρίσκεται στη βάση του λαιμού σας. Αυτό μπορεί να προκαλέσει χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών (υποθυρεοειδισμό).
Ενώ τα συμπτώματα μπορεί να είναι διακριτικά, το Χασιμότο χωρίς θεραπεία μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα με την καρδιά, τη μνήμη και τη γονιμότητά σας.
Τι συμβαίνει όταν έχετε Χασιμότο;
Ο θυρεοειδής σας είναι ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο λαιμό. Είναι απαραίτητος για τη μυϊκή λειτουργία, την πέψη, το μεταβολισμό, την καρδιά και τους πνεύμονες. Στα παιδιά, οι θυρεοειδικές ορμόνες χρειάζονται επίσης για τη φυσιολογική ανάπτυξη.
Η νόσος Χασιμότο, που πήρε το όνομά της από τον Ιάπωνα γιατρό που την ανακάλυψε το 1912, είναι επίσης γνωστή ως θυρεοειδίτιδα Χασιμότο ή χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα. Η ασθένεια μπορεί να κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα να παράγει κατά λάθος πρωτεΐνες που ονομάζονται αντισώματα (υπεροξειδάση του θυρεοειδούς και θυρεοσφαιρίνη). Αυτές μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή και μακροχρόνια βλάβη στον θυρεοειδή αδένα. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς ο θυρεοειδής φλεγμαίνει ή και καταστρέφεται, μπορεί να υπάρξει μείωση της παραγωγής των θυρεοειδικών ορμονών.
Το Χασιμότο μπορεί να εμφανιστεί διακριτικά στην αρχή και να μην έχετε συμπτώματα. Ωστόσο, καθώς η νόσος εξελίσσεται, μπορεί να εμφανίσετε κόπωση, αύξηση βάρους (ή δυσκολία απώλειας βάρους), αυξημένη ευαισθησία στο κρύο, δυσκοιλιότητα, ξηρό δέρμα, μυϊκούς πόνους, και αν είστε γυναίκα ακανόνιστους ή βαρείς εμμηνορροϊκούς κύκλους. Μπορεί επίσης να προκαλέσει διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη) και περιστασιακά απώλεια μαλλιών ή των άκρων των φρυδιών σας.
Ποιες είναι οι αιτίες; Διάφοροι παράγοντες κινδύνου μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη του Hashimoto, όπως:
- Γενετικός κίνδυνος -ο κίνδυνος είναι υψηλότερος εάν έχετε μέλη της οικογένειας με Hashimoto.
- Φύλο -οι γυναίκες έχουν έως και 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο από τους άνδρες.
- Ηλικία -έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε τη νόσο από 30 έως 50 ετών.
- Η ύπαρξη άλλης αυτοάνοσης πάθησης όπως ο συστηματικός λύκος, ο διαβήτης τύπου 1 και η κοιλιοκάκη αυξάνει τον κίνδυνο.
Η υπερβολική πρόσληψη ιωδίου και η έκθεση σε ακτινοβολία μπορουν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο σε άτομα που έχουν γενετικά μεγαλύτερο κίνδυνο.
Ποιοι είναι οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι;
Η μακροχρόνια, μη θεραπευμένη θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να προκαλέσει καρδιακά προβλήματα, υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης, νευρική βλάβη (περιφερική νευροπάθεια), μειωμένη γνωστική λειτουργία και στειρότητα.
Στην εγκυμοσύνη, το Χασιμότο έχει υψηλότερο κίνδυνο προεκλαμψίας (υψηλή αρτηριακή πίεση που επηρεάζει πολλά όργανα), πρόωρου τοκετού, αποκόλλησης πλακούντα (όταν ο πλακούντας χωρίζεται από το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας πριν από τη γέννηση) και, σε σοβαρές περιπτώσεις, απώλεια εγκυμοσύνης.
Η ασθένεια έχει επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο (αλλά χαμηλή επίπτωση) τα λεμφοκύτταρα του θυρεοειδούς να μετατραπούν σε καρκινικά κύτταρα και να προκαλέσουν λέμφωμα του θυρεοειδούς.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με μια εξέταση αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων των ορμονών του θυρεοειδούς και των αντισωμάτων.
Τα αντισώματα της υπεροξειδάσης του θυρεοειδούς είναι συνήθως παρόντα, αλλά περίπου το 5% των ασθενών έχουν αρνητικό τεστ αντισωμάτων. Σε αυτά τα άτομα, η διάγνωση εξαρτάται από τα επίπεδα του θυρεοειδούς, την κλινική εικόνα και την υπερηχογραφική εμφάνιση της γενικής φλεγμονής. Ωστόσο, μπορεί να μην απαιτείται υπερηχογράφημα, ειδικά εάν η διάγνωση είναι προφανής.
Τρία επίπεδα ορμονών ελέγχονται για να καθοριστεί εάν έχετε Χασιμότο. Η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH) που παράγεται από τον εγκέφαλο για να δώσει σήμα στον θυρεοειδή να παράγει δύο τύπους θυρεοειδικών ορμονών την Τ3 και την Τ4. Εάν έχετε σχετική ή απόλυτη ανεπάρκεια θυρεοειδικών ορμονών, μια δοκιμή θα δείξει ότι η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη είναι σε υψηλά επίπεδα καθώς ο εγκέφαλος προσπαθεί να κάνει τον θυρεοειδή να δουλέψει σκληρότερα.
Μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Η διαχείριση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο εξαρτάται από τη σοβαρότητα των επιπέδων ορμονών του θυρεοειδούς. Έως και το 20% του πληθυσμού μπορεί να έχει αντισώματα αλλά φυσιολογικά επίπεδα ορμονών. Αυτό σημαίνει ότι η νόσος είναι ήπια και δεν απαιτεί θεραπεία. Δεν υπάρχει τρέχουσα θεραπεία για τη μείωση των επιπέδων των αντισωμάτων. Επειδή τα αντισώματα της υπεροξειδάσης του θυρεοειδούς αυξάνουν τον κίνδυνο μη φυσιολογικών επιπέδων θυρεοειδούς στο μέλλον, συνιστάται ο τακτικός έλεγχος του θυρεοειδούς.
Όταν η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη είναι υψηλή με φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών ονομάζεται «υποκλινικός υποθυρεοειδισμός». Αυτή είναι μια ήπια μορφή νόσου και η θεραπεία εξαρτάται από τα επίπεδα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης. Ο εμφανής υποθυρεοειδισμός απαιτεί θεραπεία. Η κύρια μορφή είναι η θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών (λεβοθυροξίνη) με τη δόση του φαρμάκου προσαρμοσμένη έως ότου τα επίπεδα του θυρεοειδούς είναι εντός του φυσιολογικού εύρους. Αυτή είναι συνήθως μια ισόβια θεραπεία, αλλά, μόλις να βελτιστοποιηθεί η δόση, τα επίπεδα των ορμονών συνήθως παραμένουν σχετικά σταθερά.
Σε ορισμένα άτομα με πολύ διευρυμένους θυρεοειδείς αδένες που προκαλούν συμπιεστικά συμπτώματα (όπως δυσκολία στην κατάποση ή στην αναπνοή), εξετάζεται το ενδεχόμενο θυρεοειδεκτομής (χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς).
