Από τους Nial Wheate, Slade Matthews, The Conversation.
Οι παρενέργειες από τη λήψη υπερβολικής ποσότητας βιταμίνης B6 -συμπεριλαμβανομένης της νευρικής βλάβης- μπορεί να είναι πιο διαδεδομένες από ό,τι νομίζουμε, λέει η ρυθμιστική αρχή φαρμάκων της Αυστραλίας (Therapeutic Goods Administration:TGA). Σε μια έκθεσή της, ένας εκπρόσωπος της Διοίκησης Θεραπευτικών Αγαθών λέει ότι μπορεί να έχει υποτιμηθεί η έκταση των παρενεργειών από τα συμπληρώματα βιταμίνης B6.
Ένας παθολόγος που διευθύνει μια κλινική που ελέγχει τη βιταμίνη B6 σε δείγματα αίματος από όλη την Αυστραλία δήλωσε ότι τα δεδομένα από τον Μάιο υποδηλώνουν ότι το 4,5% των δειγμάτων που εξετάστηκαν είχαν αποτελέσματα που είναι “πολύ πιθανό” να υποδηλώνουν νευρική βλάβη.
Τι είναι λοιπόν τα συμπληρώματα βιταμίνης B6; Πώς μπορούν να είναι τοξικά; Και ποια συμπτώματα πρέπει να προσέξετε;
Τι είναι η βιταμίνη B6;
Η βιταμίνη Β6, γνωστή και ως πυριδοξίνη, παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας του σώματος. Συμμετέχει στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπών στις τροφές. Είναι επίσης σημαντική για την παραγωγή νευροδιαβιβαστών -χημικών αγγελιοφόρων στον εγκέφαλο που διατηρούν τη λειτουργία του και ρυθμίζουν τη διάθεσή σας.
Η βιταμίνη Β6 υποστηρίζει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα βοηθώντας στην παραγωγή αντισωμάτων, τα οποία καταπολεμούν τις λοιμώξεις. Και είναι απαραίτητη για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, της πρωτεΐνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει οξυγόνο σε όλο το σώμα.
Ορισμένες γυναίκες λαμβάνουν συμπλήρωμα βιταμίνης Β6 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πιστεύεται ότι αυτό βοηθά στη μείωση της ναυτίας που σχετίζεται με τα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης. Ορισμένες γυναίκες τη λαμβάνουν επίσης για να βοηθήσουν με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο.
Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται και δεν θα ωφεληθούν από ένα συμπλήρωμα βιταμίνης Β6. Αυτό συμβαίνει επειδή λαμβάνετε αρκετή βιταμίνη Β6 από τη διατροφή σας μέσω του κρέατος, των δημητριακών πρωινού, των φρούτων και των λαχανικών. Δεν χρειάζεστε μια πολύ μεγάλη δοσολογία. Μια δόση 1,3–1,7 mg την ημέρα είναι αρκετή για τους περισσότερους ενήλικες.
Προς το παρόν, τα συμπληρώματα βιταμίνης Β6 με ημερήσια δόση 5-200 mg μπορούν να πωληθούν χωρίς ιατρική συνταγή σε καταστήματα υγιεινής διατροφής, σούπερ μάρκετ και φαρμακεία.
Τι συμβαίνει εάν πάρετε υπερβολική δόση;
Εάν πάρετε υπερβολική δόση βιταμίνης Β6, στις περισσότερες περιπτώσεις η περίσσεια θα αποβάλλεται στα ούρα σας και οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα εμφανίσουν παρενέργειες. Υπάρχει όμως μια αυξανόμενη ανησυχία για τη μακροχρόνια χρήση υψηλής δόσης.
Μια παρενέργεια για την οποία ανησυχεί η ιατρική κοινότητα είναι η περιφερική νευροπάθεια -όπου υπάρχει βλάβη στα νεύρα έξω από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πόνο, μούδιασμα ή αδυναμία, συνήθως στα χέρια και τα πόδια σας. Δεν γνωρίζουμε ακόμη ακριβώς πώς συμβαίνει αυτό.
Στις περισσότερες αναφερόμενες περιπτώσεις, αυτά τα συμπτώματα εξαφανίζονται μόλις σταματήσετε να παίρνετε το συμπλήρωμα. Αλλά για ορισμένους ανθρώπους μπορεί να χρειαστούν τρεις μήνες έως δύο χρόνια πριν νιώσουν εντελώς καλύτερα.
Υπάρχουν αυξανόμενα, αλλά μερικές φορές αντιφατικά, στοιχεία που δείχνουν ότι οι υψηλές δόσεις (πάνω από 50 mg την ημέρα) για παρατεταμένες περιόδους μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές παρενέργειες. Μια μελέτη από τη δεκαετία του 1990 παρακολούθησε 70 ασθενείς για πέντε χρόνια που έλαβαν δόση 100 έως 150 mg την ημέρα. Δεν υπήρξαν αναφερόμενες περιπτώσεις νευροπάθειας. Ωστόσο, πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν υψηλά ποσοστά παρενεργειών.
Μια αναφορά περίπτωσης του 2023 παρέχει λεπτομέρειες για έναν άνδρα που λάμβανε πολλά συμπληρώματα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια ημερήσια συνδυασμένη δόση 95 mg βιταμίνης B6 και εμφάνισε νευροπάθεια. Μια άλλη αναφορά περιγράφει επτά περιπτώσεις νευροπάθειας που συνδέονται με την κατανάλωση ενεργειακών ποτών που περιέχουν βιταμίνη B6.
Οι αναφορές στη βάση δεδομένων της TGA για τις ειδοποιήσεις ανεπιθύμητων ενεργειών (ένα αρχείο αναφερόμενων παρενεργειών) δείχνουν 174 περιπτώσεις νευροπάθειας που συνδέονται με τη χρήση βιταμίνης B6 από το 2023.
Τι πρέπει να προσέχετε εάν λαμβάνετε βιταμίνη B6;
Η τρέχουσα συμβουλή είναι ότι κάποιος που λαμβάνει δόση 50 mg την ημέρα ή περισσότερο, για περισσότερο από έξι μήνες, θα πρέπει να παρακολουθείται από έναν επαγγελματία υγείας. Επομένως, εάν λαμβάνετε τακτικά συμπληρώματα βιταμίνης B6, θα πρέπει να συζητήσετε τη συνεχιζόμενη χρήση με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.
Υπάρχουν τρεις παρενέργειες που πρέπει να προσέξετε, οι δύο πρώτες σχετίζονται με νευροπάθεια:
- μούδιασμα ή πόνος στα πόδια και τα χέρια
- δυσκολία στην ισορροπία και τον συντονισμό ως αποτέλεσμα μυϊκής αδυναμίας
- καούρα και ναυτία.
