Μπορεί να φαίνεται υπερβολικά εύκολο. Κάνετε ποδήλατο ή σέρνεστε με ρυθμό πιο αργό από την προθέρμανση των περισσότερων ανθρώπων, τόσο απαλά που μόλις μοιάζει με άσκηση. Αυτό το είδος αβίαστης κίνησης ονομάζεται άσκηση «ζώνης μηδέν».
Η ιδέα έρχεται σε αντίθεση με το να σπρώχνετε το εαυτό σας στα όριά του στο γυμναστήριο. Αντί για προσπάθεια που κόβει την ανάσα, η άσκηση ζώνης μηδέν αφορά μια κίνηση αρκετά εύκολη ώστε να μπορείτε να συνομιλείτε άνετα όλη την ώρα. Για μερικούς μπορεί να σημαίνει ένα αργό περπάτημα και για άλλους, θα μπορούσε να είναι μια εύκολη γιόγκα και μερικές διατάσεις. Ο καρδιακός σας ρυθμός είναι χαμηλός.
Στη γλώσσα της προπόνησης αντοχής, η ζώνη 1 σημαίνει ότι ασκείστε περίπου στο 50-60% του μέγιστου καρδιακού σας ρυθμού. Η ζώνη μηδέν πέφτει κάτω από αυτό. Δεν συμφωνούν όλοι οι για το πώς να το ονομάσουμε αυτό αλλά τα τελευταία χρόνια ο όρος έχει κερδίσει έδαφος και εκτός ερευνητικών κύκλων, και έχει γίνει το σήμα κατατεθέν για την πολύ ελαφριά δραστηριότητα.
Ένα από τα οφέλη είναι η προσβασιμότητα. Οι συμβουλές άσκησης συχνά τείνουν προς την ένταση: διαλειμματική άσκηση και «χωρίς πόνο δεν έχετε κέρδος». Για οποιονδήποτε μεγαλύτερο σε ηλικία ή κάποιον που επιστρέφει στην κίνηση μετά από τραυματισμό, αυτό μπορεί να φαίνεται αδύνατο. Η άσκηση στη ζώνη μηδέν προσφέρει μια εναλλακτική.
Η δύναμη της ήσσονος προσπάθειας
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ακόμη και η πολύ ελαφριά δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει διάφορους δείκτες υγείας, συμπεριλαμβανομένης της κυκλοφορίας του αίματος, να βοηθήσει στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και να υποστηρίξει την ψυχική ευεξία. Ένα καθημερινό περπάτημα με ήπιο ρυθμό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Υπάρχει επίσης το ζήτημα της ανάρρωσης. Αθλητές υψηλού επιπέδου ανακάλυψαν πριν από πολύ καιρό ότι δεν μπορούσαν να προπονούνται σκληρά κάθε μέρα. Το σώμα τους χρειαζόταν χώρο να επιδιορθωθεί. Εκεί μπήκαν οι εύκολες προπονήσεις. Δεν ήταν χαμένος χρόνος, αλλά απαραίτητα εργαλεία ανάρρωσης.
Το ίδιο ισχύει και για άτομα που ισορροπούν μεταξύ εργασίας, οικογένειας και στρες. Μια συνεδρία ζώνης μηδέν μπορεί να μειώσει την ένταση χωρίς να εξαντλήσει την ενέργεια. Αντί να καταρρεύσει κάποιος στον καναπέ μετά τη δουλειά, ένας ήσυχος περίπατος μισής ώρας μπορεί να τον ανανεώσει.
Πολλοί άνθρωποι εγκαταλείπουν τα σχέδια άσκησης επειδή θέτουν τον πήχη πολύ ψηλά. Μια ρουτίνα που βασίζεται σε δραστηριότητες ζώνης μηδέν είναι πιο εύκολο να διατηρηθεί. Τα οφέλη -καλύτερος ύπνος, πιο φωτεινή διάθεση και χαμηλότερος κίνδυνος χρόνιων ασθενειών- συνεχίζουν να αθροίζονται με την πάροδο μηνών και ετών.
Εάν φυσικά ο στόχος σας είναι να αυξήσετε σημαντικά τα επίπεδα φυσικής κατάστασης, η απαλή κίνηση από μόνη της δεν θα σας φτάσει εκεί. Το σώμα χρειάζεται προκλήσεις υψηλότερης έντασης για να γίνει πιο δυνατό. Αλλά η νοοτροπία του «όλα ή τίποτα», είτε προπονείστε σκληρά είτε δεν προπονείστε καθόλου, είναι λάθος. Η ζώνη μηδέν μπορεί απλώς να σταθεί από μόνη της ως μια συνήθεια που ενισχύει την υγεία.
Το γεγονός ότι οι ερευνητές εξακολουθούν να συζητούν τον ορισμό της είναι ενδιαφέρον από μόνο του. Στην αθλητική επιστήμη, κάποιοι προτιμούν να μιλούν για «κάτω από τη ζώνη 1» ή «ενεργητική αποκατάσταση» αντί για ζώνη μηδέν. Αλλά το δημοφιλές όνομα φαίνεται να έχει παραμείνει γιατί αποτυπώνει το πνεύμα της. Η ιδέα μιας «ζώνης μηδέν» αφαιρεί την πίεση. Δεν χρειάζεστε φανταχτερό εξοπλισμό ή την πιο πρόσφατη φορετή συσκευή. Απλώς κινηθείτε χωρίς καταπόνηση.
Ελκυστική και ωφέλιμη
Αυτή η απλότητα μπορεί να εξηγήσει την ελκυστικότητα της ζώνης μηδέν. Τα μηνύματα δημόσιας υγείας σχετικά με την άσκηση μπορεί μερικές φορές να φαίνονται συντριπτικά: πόσα λεπτά την εβδομάδα, ποιος καρδιακός ρυθμός, πόσα βήματα. Η ζώνη μηδέν ξεπερνά αυτόν τον θόρυβο. Το μήνυμα είναι «κάντε κάτι, οποιαδήποτε κίνηση εξακολουθεί να μετράει για την υγεία σας».
Σε έναν κόσμο όπου πολλοί άνθρωποι κάθονται για μεγάλες χρονικές περιόδους μπροστά σε οθόνες, η ζώνη μηδέν είναι πιο ισχυρή από ό,τι ακούγεται. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι μεγάλες περίοδοι καθιστικής ζωής αυξάνουν τους κινδύνους για την υγεία ακόμη και σε άτομα που ασκούνται έντονα άλλες ώρες. Η ενσωμάτωση περισσότερης ελαφριάς, συχνής κίνησης μέσα στην ημέρα μπορεί να έχει την ίδια σημασία με την περιστασιακή έντονη προπόνηση.
Η άσκηση ζώνης μηδέν δεν αφορά το κυνήγι προσωπικών ρεκόρ. Δεν είναι μια δοκιμασία θέλησης, αλλά ένας τρόπος να συνεχίσετε να κινείστε, να παραμείνετε συνδεδεμένοι με το σώμα σας και να δημιουργήσετε συνήθειες που διαρκούν. Είτε είστε κορυφαίος ποδηλάτης που χαλαρώνει μετά από έναν αγώνα είτε κάποιος που αναζητά έναν διαχειρίσιμο τρόπο να επιστρέψει στην κίνηση, ισχύει η ίδια αρχή: μερικές φορές, ο ήπιος ρυθμός είναι αυτός που σας πηγαίνει πιο μακριά.
