Τα άτομα που θα εμφανίσουν πολλαπλή σκλήρυνση μπορεί να έχουν ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά με την υγεία τους ακόμα και 5 χρόνια πριν την εμφάνιση της νευροεκφυλιστικής ασθένειας. Αυτό βρήκε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Lancet Neurology από ερευνητές του Κέντρου Εγκεφαλικής Υγείας «Djavad Mowafaghian» του Πανεπιστημίου της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά.
Οι γιατροί θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τα νέα ευρήματα για την έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση.
Η πολλαπλή σκλήρυνση (σκλήρυνση κατά πλάκας) είναι μία νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος. Το κεντρικό νευρικό σύστημα περιλαμβάνει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, που περιέχουν νευρώνες και μεταφέρουν σήματα σε όλον τον οργανισμό. Τα σήματα αυτά διέρχονται από νευρικές ίνες που αποκαλούνται νευράξονες και προστατεύονται από ένα μονωτικό έλυτρο μυελίνης. Πιστεύεται ότι η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια αυτοάνοση ασθένεια κατά την οποία το σώμα προσβάλλει τη μυελίνη γύρω από τους νευράξονες.
Όταν καταστρέφεται η μυελίνη, διαταράσσεται η αποστολή μηνυμάτων από το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αυτό συνεπάγεται πολλαπλά πιθανά συμπτώματα, ανάλογα με το σημείο στο οποίο λαμβάνει χώρα η διαταραχή. Μερικές φορές τα συμπτώματα εμφανίζονται και εξαφανίζονται, ενώ σε άλλες περιπτώσεις διαρκούν περισσότερο ή είναι ακόμη και μόνιμα.
Όταν ένας ασθενής διαγνωστεί με πολλαπλή σκλήρυνση, ο γιατρός θα προσπαθήσει να εντοπίσει την εμφάνιση της νόσου, μερικές φορές γνωστή ως το πρώτο απομυελινωτικό επεισόδιο του ασθενούς, και μπορεί να περιλαμβάνει προβλήματα με όραση ή στην κίνηση.
Επισκέψεις στους γιατρούς μέχρι 5 χρόνια πριν τη διάγνωση
Οι ερευνητές εξέτασαν ιατρικά αρχεία, από τον Απρίλιο του 1984 μέχρι τον Απρίλιο του 2017, για 14.428 άτομα με πολλαπλή σκλήρυνση από τρεις περιοχές του Καναδά και τα συνέκριναν με αυτά 72.059 ατόμων χωρίς τη ασθένεια.
Στόχος ήταν να εντοπιστούν τα πρώτα προειδοποιητικά σημάδια στη συμπεριφορά των μελλοντικών ασθενών που θα μπορούσαν να υποδείξουν ότι μπορεί να εμφανιστεί η πολλαπλή σκλήρυνση.
Τέτοια σημάδια έχουν ήδη εντοπιστεί σε άλλες νευρολογικές παθήσεις, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και η νόσος Πάρκινσον. Η αναγνώρισή τους έχει προσφέρει επιπλέον στοιχεία για το πώς οι ασθένειες μπορούν να ξεκινούν και έχουν οδηγήσει σε νέες μελέτες για τα αίτια ή τους παράγοντες που τις πυροδοτούν.
Η καναδική μελέτη αποκάλυψε ότι όντως υπάρχει μια φάση κατά την οποία οι άνθρωποι αρχίζουν να εμφανίζουν κάποια συμπτώματα πριν γίνει η διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης.
Κατά τη φάση αυτή, οι ασθενείς τείνουν να επισκέπτονται γιατρούς, να εισάγονται στο νοσοκομείο και να λαμβάνουν φαρμακευτικές αγωγές με μεγαλύτερη συχνότητα από τον γενικό πληθυσμό.
“Η απόδειξη ότι τα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας έχουν αλλάξει τη συμπεριφορά ακόμα και πέντε χρόνια πριν την πρώτη διάγνωση της πάθησης είναι πολύ σημαντική επειδή σημαίνει ότι πρέπει να κοιτάξουμε πέρα από αυτά τα πέντε χρόνια για να καταλάβουμε πώς προκαλείται η αλλαγή της συμπεριφοράς”, δήλωσε η Helen Tremlett, καθηγήτρια του τμήματος ιατρικής του Djavad Mowafaghian Center for Brain Health.
“Υπάρχει κάτι που συμβαίνει εδώ και κάνει αυτόν τον πληθυσμό μοναδικό”, ανέφερε ο José Wijnands, πρώτος συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορικός συνεργάτης εκπαιδευόμενος Michael Smith Foundation for Health Research.
Επόμενο βήμα των ερευνητών είναι να κατανοήσουν γιατί οι ασθενείς αυτοί χρησιμοποιούσαν διαφορετικά το σύστημα Υγείας και αν οι τάσεις αυτές υποδεικνύουν μια συγκεκριμένη ομάδα συμπτωμάτων που οι γιατροί θα μπορούν στο μέλλον να χρησιμοποιήσουν για την έγκαιρη διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης.
Η πολλαπλή σκλήρυνση επηρεάζει συνήθως ενήλικα άτομα ηλικίας 20-40 ετών δείχνοντας διπλάσια προτίμηση στις γυναίκες. Ορισμένα από τα συμπτώματα είναι αλλαγές στην αίσθηση των χεριών, των ποδιών ή του προσώπου, μούδιασμα ή αδυναμία σε ένα ή περισσότερα άκρα, αίσθημα σύντομου πόνου ή τσιμπήματος, διαταραχή της όρασης με πόνο κατά τη διάρκεια της κίνησης σε ένα μάτι, τρόμος, έλλειψη συντονισμού ή ασταθές βάδισμα, διπλωπία ή ταχείες, ακούσιες κινήσεις των οφθαλμών.
Πρόκειται για μια εξατομικευμένη νόσο και πλήττει διαφορετικά τον καθένα. Επειδή τα συμπτώματα ποικίλλουν και μοιάζουν με άλλες παθήσεις, η διάγνωση μπορεί να είναι δύσκολη στα αρχικά στάδια.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από την National Multiple Sclerosis Society.
