Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει γίνει στον έλεγχο του καπνίσματος, πολλά ακόμα μένει να γίνουν καθώς σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το κάπνισμα ευθύνεται για 5,7 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, χωρίς να υπολογίζονται οι συνέπειες για την υγεία από το παθητικό κάπνισμα.
Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Journal of the American Medical Association, η Ελλάδα μαζί με την Βουλγαρία, την Αυστρία και κάποιες ακόμη ευρωπαϊκές χώρες παρουσιάζουν σημαντική αύξηση στον αριθμό των καπνιστών, ανδρών και γυναικών, την τελευταία 30ετία. Μάλιστα η Ελλάδα έχει σήμερα το υψηλότερο ποσοστό γυναικών που καπνίζουν στον κόσμο (34,7% το 2012).
Η μελέτη συμπεριέλαβε στοιχεία για 187 χώρες, το διάστημα 1980-2012 και καταγράφει αισθητή μείωση στο ποσοστό των ανθρώπων που καπνίζουν. Αλλά αλλά λόγω της αύξησης του πληθυσμού αυξάνεται και ο απόλυτος αριθμός των καπνιστών (ανδρών & γυναικών). Μαζί με τον αριθμό των καπνιστών αυξάνεται φυσικά και ο αριθμός των τσιγάρων που καταναλώνονται. Τα τσιγάρα που καπνίζονται κάθε μέρα πάνω στη Γη, ξεπερνούν πλέον τα 6 δισεκατομμύρια, ενώ σε 75 χώρες, οι καπνιστές καπνίζουν κάθε μέρα πάνω από 20 τσιγάρα κατά μέσο όρο.
Αρνητική πρωτιά για τις γυναίκες στην Ελλάδα
Ενώ το 1980 κάπνιζε το 41% των ανδρών και το 10,6% των γυναικών του πλανήτη, το 2012 αυτά τα ποσοστά είχαν μειωθεί σε 31% και 6,2% αντίστοιχα. Τα ποσοστά των καπνιστών και των καπνιστριών μειώθηκαν κατά 25% και 42% αντίστοιχα. Όμως ο απόλυτος αριθμός των καπνιστών και των καπνιστριών αυξήθηκε κατά 41% και 7% αντίστοιχα, λόγω της αύξησης του πληθυσμού.
Οι καπνιστές προσεγγίζουν πλέον το 1 δισεκατομμύριο (από 721 εκατ. το 1980 σε 967 εκατ. το 2012). Επιπλέον, η κατανάλωση τσιγάρων ετησίως αυξήθηκε κατά 26% μεταξύ 1980 – 2012.
Σε όλες τις χώρες, οι άνδρες που καπνίζουν είναι περισσότεροι από τις γυναίκες, με μόνη εξαίρεση τη Σουηδία. Σε πολλές χώρες το ποσοστό των ατόμων που καπνίζουν κάθε μέρα, υπερβαίνει το 50% του ανδρικού πληθυσμού.
Η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό καπνιστριών στον κόσμο (34,7% το 2012) και ακολουθούν η Βουλγαρία (31,5%), το Κιριμπάτι (31,3%), η Αυστρία (28,3%), η Γαλλία (27,7%) και η ΠΓΔΜ (26,7%), ενώ τα μικρότερα ποσοστά γυναικών καπνιστών καταγράφονται στην Ερυθραία και το Καμερούν (μόλις 0,6%).
Στους άνδρες, το ρεκόρ καπνιστών κατέχει το Τιμόρ-Λέστε (61,1% του πληθυσμού του) και ακολουθούν η Ινδονησία (57%), το Κιριμπάτι (54,4%) και η Αρμενία (51,7%), ενώ όγδοη στην παγκόσμια κατάταξη και πρώτη μεταξύ των ευρωπαϊκών και γενικότερα μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών είναι η Κύπρος (με ποσοστό καπνιστών το 48% του ανδρικού πληθυσμού της).
Οι λιγότεροι άνδρες καπνιστές καταγράφονται στην Αντίγκουα και Μπαρμπούντα (5%), το Σάο Τομέ και Πριντσίπε (7%) και τη Νιγηρία (7,5%).
Τέλος, την περίοδο1980-2012, την μεγαλύτερη μείωση σε αριθμό καπνιστών εμφανίζουν η Ισλανδία, το Μεξικό και ο Καναδάς (από 3%), ενώ την μεγαλύτερη αύξηση η Λιθουανία (0,8%) και η Σερβία (0,6%). Από άποψη αριθμού τσιγάρων, την μεγαλύτερη μέση κατανάλωση ανά καπνιστή σε καθημερινή βάση εμφανίζουν η Μαυριτανία (41 τσιγάρα) και η Ερυθραία (38), ενώ την μικρότερη το Τσαντ, η Μπουρκίνα Φάσο και η Γουινέα (από ένα μόλις).