Όλοι ξέρουμε ότι μετά την ηλικία των 50 ετών είναι πιο δύσκολο να μειωθούν τα παχάκια. Ένας από τους λόγους, λένε τώρα Ιάπωνες ερευνητές, είναι ότι μειώνεται η θερμογένεση, δηλαδή η παραγωγή θερμότητας του σώματος, που παράγεται από καφέ λίπος.
Πολλοί άνθρωποι διατηρούν ένα εκπληκτικά σταθερό βάρος κατά τη διάρκεια της ζωής τους, κάτι που έχει κάνει τους επιστήμονες να πιστεύουν ότι υπάρχει ένας ακριβής μηχανισμός ρύθμισης του βάρους του σώματος. Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι αυτός ο μηχανισμός, που πράγματι υπάρχει και ρυθμίζεται από περίπου 30 ορμόνες επικεφαλής των οποίων βρίσκεται η λεπτίνη, δεν είναι ακριβής με αποτέλεσμα το σωματικό βάρος να ανεβαίνει μαζί με την ηλικία.
«Ένα συνηθισμένο παράπονο στους μεσήλικες και ηλικιωμένους είναι ότι πρέπει να προσέχουν ολοένα περισσότερο τη διατροφή και την φυσική τους δραστηριότητα για να μην παχύνουν», λέει ο δρ Τζέρλαντ Βάισμαν, ομότιμος καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και εκδότης της ιατρικής επιθεώρησης «The FASEB Journal».
Το καφέ λίπος
Μια νέα έρευνα υποθέτει ότι το σωματικό βάρος αυξάνεται μετά την ηλικία των 45-50 ετών γιατί το καφέ λίπος του σώματος γίνεται λιγότερο ενεργό.
Ιάπωνες επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Shizuoka ανακάλυψαν έναν μεταβολικό «διακόπτη» που μπορεί να ενεργοποιεί εκ νέου το καφέ λίπος.
Ο «διακόπτης» αυτός είναι το γονίδιο PAFR (Platelet-activating factor receptor), το οποίο αδρανοποίησαν οι ερευνητές στην μία ομάδα ποντικιών, με συνέπεια αυτά να γίνουν παχύσαρκα, επειδή προκλήθηκε δυσλειτουργία στο καφέ λίπος του σώματός τους. Το εύρημα αυτό εκτιμάται ότι μπορεί να ανοίξει το δρόμο για την επινόηση νέων θεραπειών για την παχυσαρκία.
Το καφέ λίπος ή ο φαιός λιπώδης ιστός (brown adipose tissue), όπως λέγεται επιστημονικά, υπάρχει σε όλα τα θηλαστικά αλλά παίζει διαφορετικό ρόλο από αυτόν που έχει το λευκό λίπος που βρίσκεται κάτω από το δέρμα και στα σπλάχνα μας. Ενώ τα λευκά λιποκύτταρα λειτουργούν ως αποθήκες ενέργειας, τα «καφέ» λιποκύτταρα ειδικεύονται στο «κάψιμο» της ενέργειας για να παραχθεί θερμότητα.
Για παράδειγμα, τα βρέφη έχουν σημαντικές ποσότητες καφέ λίπους στο σώμα τους για να προστατεύονται από το κρύο. Στα νεογέννητα, ο φαιός λιπώδης ιστός βρίσκεται στο λαιμό, τις ωμοπλάτες και το στήθος αποτελώντας το 3-5% του βάρους τους (στην περιοχή του υπάρχουν 50 γραμμάρια).
Το καφέ λίπος ενεργοποιείται κυρίως από το κρύο περιβάλλον και παράγει σχεδόν 300 φορές περισσότερη θερμότητα από οποιοδήποτε άλλον ιστό του σώματος καίγοντας πολλές θερμίδες. Αυτός είναι ο λόγος που ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι το θερμό περιβάλλον ευνοεί την παχυσαρκία.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια πιστευόταν ότι οι ενήλικοι άνθρωποι δεν διαθέτουν αρκετό καφέ λίπος αλλά νέες έρευνες έδειξαν ότι δεν είναι ακριβώς έτσι. Οι ενήλικες διαθέτουν λίγα γραμμάρια καφέ λίπους αλλά οι γυναίκες έχουν περισσότερο απ’ ό,τι οι άνδρες.
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι πολλά άτομα και κυρίως γυναίκες μπορεί να κερδίζουν βάρος μετά την ηλικία των 45 ετών επειδή το καφέ λίπος παύει να λειτουργεί. Το αποτέλεσμα είναι να πρέπει κανείς να τρώει ολοένα πιο λίγο και να γίνεται πιο δραστήριος, εάν θέλει να διατηρήσει το κανονικό του βάρος. Για να διατηρηθεί σταθερό το σωματικό βάρος, ένας μεσήλικας ή ηλικιωμένος πρέπει να τρώει καθημερινά 200 θερμίδες λιγότερες απ’ όσες έτρωγε όταν ήταν πιο νέος, και να ασχολείται με φυσικές δραστηριότητες όπως το γρήγορο περπάτημα.
