Υπνοβασία: Συμπτώματα και θεραπεία

Πολύ λίγα ξέρει η επιστήμη για την υπνοβασία. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το 3,6% των ενηλίκων – ένας στους 25 – υπνοβατεί. Στα παιδιά το φαινόμενο είναι πιο συχνό.

Η υπνοβασία είναι μια διαταραχή του ύπνου που περιλαμβάνει όχι μόνο βάδισμα αλλά και άλλες δραστηριότητες που εκτελούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου, όπως μετακίνηση επίπλων, ντύσιμο ή γδύσιμο, ακόμα και είσοδο σε ένα αυτοκίνητο και οδήγηση, αν και κάτι τέτοιο είναι σπάνιο. Σπάνια επίσης είναι και η σεξυπνία, δηλαδή να κάνει κάποιος σεξ στον ύπνο του.

artlimit44554109Όμως έχει καταγραφεί στα χρονικά και η περίπτωση εγκλήματος. Ο Καναδός Κένεθ Παρκς στις 23 Μαΐου 1987 σηκώθηκε από το κρεβάτι του, μπήκε στο αμάξι του, οδήγησε 20 χιλιόμετρα μέχρι το σπίτι των πεθερικών του, μαχαίρωσε την πεθερά του και τραυμάτισε σοβαρά τον πεθερό του ενώ στη συνέχεια οδήγησε το αμάξι του σε ένα αστυνομικό τμήμα και παραδόθηκε. Το δικαστήριο τον αθώωσε γιατί όλα αυτά τα έκανε στον ύπνο του.

Ίσως έχετε ακούσει ότι δεν πρέπει να ξυπνήσετε κάποιον υπνοβάτη και αυτό είναι αλήθεια, αλλά εάν δείτε ένα δικό σας πρόσωπο να βιώνει αυτή την κατάσταση μπορείτε να τον καθοδηγήσετε πίσω στο κρεβάτι, ώστε να μη βάλει τον εαυτό του σε κίνδυνο.

Συμπτώματα

Το κύριο σύμπτωμα της υπνοβασίας είναι σκόπιμες κινήσεις που κάνει το άτομο σε κατάσταση ημι-αφύπνισης από το βαθύ ύπνο.

Η υπνοβασία συμβαίνει συνήθως κατά τη διάρκεια του πρώτου τρίτου της νύχτας και διαρκεί συνήθως λίγα λεπτά με μισή ώρα. Τα μάτια του υπνοβάτη είναι ανοιχτά. Έχει μια ανέκφραστη ή σαστισμένη έκφραση στο πρόσωπο και, αν ξυπνήσει, θα είναι μπερδεμένος ή αποπροσανατολισμένος. Οι ασθενείς δεν έχουν καμία ανάμνηση των επεισοδίων υπνοβασία όταν ξυπνούν.

Πολλά άτομα πιστεύουν ότι οι υπνοβάτες δεν τραυματίζονται κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους. Αυτό είναι παρανόηση. Οι υπνοβάτες τραυματίζονται συχνά παραπατώντας ή χάνοντας την ισορροπία τους.

Η υπνοβασία είναι πιο συχνή από τα 6 έως τα 12 έτη. Η κόπωση και η πρότερη έλλειψη ύπνου αυξάνουν την υπνοβασία στα παιδιά. Τα μικρά παιδιά, στις περισσότερες περιπτώσεις, απλώς σηκώνονται μέσα στον ύπνο τους και κάνουν μια μικρή περιπλάνηση.

Η υπνοβασία στους ενήλικες μπορεί να σχετίζεται με διαταραχές της προσωπικότητας όπως και με αγωνία ή άγχος.

Σημεία και συμπτώματα

• Βάδιση ή άλλες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του ύπνου.
• Τα μάτια είναι ανοιχτά.
• Ανέκφραστη ή σαστισμένη έκφραση του προσώπου.

Αιτία

Η διαταραχή τείνει να είναι κληρονομική.

Μελετώντας 4 γενιές μιας οικογένειας υπνοβατών, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει ότι οφείλεται σε ένα ελάττωμα σε ένα τμήμα του χρωμοσώματος 20. Είναι πιθανό να εμπλέκονται αρκετά γονίδια.

Ορισμένα μέρη του εγκεφάλου δεν «κλείνουν» σωστά και μερικές φορές προκαλούν ενδείξεις εγκεφαλικής δραστηριότητας. Άλλα παραδείγματα τέτοιου είδους είναι το παραμιλητό και οι νυχτερινοί τρόμοι.

Θεραπεία

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την υπνοβασία. Για την αποφυγή των τραυματισμών καλό είναι η κρεβατοκάμαρα και το σπίτι να είναι όσο πιο ασφαλή γίνεται για τον υπνοβάτη. Να μην αφήνετε μικρά αντικείμενα, ηλεκτρικά καλώδια και έπιπλα στη μέση των δωματίων. Να κλείνετε με πόρτες το επάνω μέρος της σκάλας και να κλειδώνετε τις εξώπορτες.

Κάποιες φορές ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει βραχυπρόθεσμα υπνωτικά χάπια. Η ψυχοθεραπεία και η εκπαίδευση με τεχνικές χαλάρωσης μπορεί να βελτιώσουν το πρόβλημα.

Η κατάχρηση αλκοόλ αυξάνει την πιθανότητα υπνοβασίας. Άρα, η αποφυγή του αλκοόλ και των άλλων κατασταλτικών του κεντρικού νευρικού συστήματος μπορεί επίσης να βοηθήσει.

Δείτε επίσης