Αρκετά άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών αναφέρουν έστω και περιστασιακά ότι τρίζουν τα γόνατά τους –μια κατάσταση που ιατρικά αποκαλείται κριγμός γονάτου.
Αν τα γόνατά σας τρίζουν συχνά, αυτό ίσως αποτελεί ένα πρώιμο σύμπτωμα οστεοαρθρίτιδας έστω κι αν δεν υπάρχει πόνος. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Arthritis Care & Research από ερευνητές του Baylor College of Medicine, στο Χιούστον.
Ο κριγμός είναι ένα αίσθημα που νιώθουμε όταν τοποθετήσουμε το χέρι μας πάνω από το γόνατο και εκτελέσουμε κινήσεις κάμψης και έκτασης του γόνατος. Πολλές φορές μπορούμε και να ακούσουμε τον κριγμό.
Το τρίξιμο γονάτων δεν υποδηλώνει πάντα πρόβλημα στις αρθρώσεις ωστόσο δεν αποκλείεται να είναι το πρώτο σύμπτωμα της οστεοαρθρίτιδας, ειδικά αν συμβαίνει πολύ συχνά.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα γόνατα που τρίζουν συχνά είναι μια χρήσιμη ένδειξη για τον κίνδυνο που έχει κάποιος να εκδηλώσει οστεοαρθρίτιδα και επομένως ο ασθενής πρέπει να παρακολουθείται τακτικά από τον γιατρό.
Η επιστημονική κοινότητα παραμένει εδώ και χρόνια διχασμένη για το αν ο κριγμός γονάτου είναι κάτι αθώο ή αποτελεί ένδειξη έναρξης οστεοαρθρίτιδας (αργή αλλά συνεχής εκφύλιση του χόνδρου που επιστρώνει μια άρθρωση και αργότερα των οστών που την αποτελούν).
Προηγούμενες μελέτες είχαν αντικρουόμενα ευρήματα. Κάποιες βρήκαν μια ισχυρή πιθανότητα ο κριγμός γονάτου να εκδηλώνεται όταν αρχίζει η οστεορθρίτιδα και άλλες όχι. Πολλές από αυτές τις μελέτες, όμως, εξέτασαν τα γόνατα των εθελοντών σε μια δεδομένη χρονική στιγμή και όχι την εξέλιξη σε βάθος χρόνου.
Η παρούσα μελέτη, διήρκεσε τέσσερα χρόνια και περιέλαβε 3.495 άνδρες και γυναίκες ηλικίας 52-70 ετών με μέσο δείκτη μάζας σώματος 28,2 kg/m2 (δηλαδή ήταν κατά μέσο όρο υπέρβαροι). Κατά την έναρξη της μελέτης, το 65% των εθελοντών δήλωσαν ότι άκουγαν να τρίζουν τα γόνατά τους, το 11% ότι είχαν κριγμό «σπανίως», το 15% «μερικές φορές» και το 9% «πολύ συχνά» ή «συνεχώς».
Οι ερευνητές εξέταζαν μία φορά τον χρόνο τους συμμετέχοντες, λάμβαναν ακτινογραφία γόνατος και τους ζητούσαν να αναφέρεουν τυχόν συμπτώματα στα γόνατά τους (π.χ. πόνο, τρίξιμο).
Μέχρι το τέλος της μελέτης 635 άτομα (το 18%) εμφάνισαν οστεοαρθρίτιδα. Διαπιστώθηκε πως τα άτομα που ανέφεραν κριγμό γόνατος είχαν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας όπως είναι ο πόνος και η δυσκαμψία. Συγχρόνως, οι βλάβες ήταν εμφανείς στην ακτινογραφία γόνατος.
Οι πιθανότητες εκδήλωσης οστεοαρθρίτιδας αυξάνονταν κατ’ αναλογία με τη συχνότητα εμφάνισης του κριγμού γόνατος, ακόμα κι όταν οι επιστήμονες συνυπολόγισαν τους άλλους παράγοντες κινδύνου για αρθρίτιδα. Συγκεκριμένα, οι πιθανότητες οστεοαρθρίτιδας ήταν:
| Συχνότητα κριγμών | Πιθανότητα οστεοαρθρίτιδας |
| Σπάνια | 50% |
| Μερικές φορές | 80% |
| Συχνά | 120% |
| Πάντα | 300% |
Ακόμα και αυτοί που είπαν ότι “σπανίως” είχαν κριγμό γόνατος είχαν 50% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν οστεοαρθρίτιδα σε σχέση με όσους δεν είχαν κριγμούς. Όσοι απάντησαν “μερικές φορές” είχαν 80% πιθανότητα, όσοι απάντησαν “συχνά” είχαν αυξημένο κίνδυνο κατά 120% και όσοι απάντησαν “συνεχώς” είχαν κατά 300% αυξημένη πιθανότητα να εκδηλώσουν οστεοαρθρίτιδα γόνατος.
