Τα άτομα που εμφανίζουν ημικρανίες με αύρα αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου δείχνει μια 12ετής μελέτη σε διδύμους που έγινε από ερευνητές του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Brain. Ωστόσο ο κίνδυνος είναι μικρότερος από αυτόν που είχε εντοπιστεί σε προηγούμενες μελέτες.
Περίπου το 11-13% των ενηλίκων πάσχει από ημικρανίες οι οποίες είναι ως και τρεις φορές πιο συχνές στις γυναίκες.
Οι ημικρανίες συνήθως εμφανίζονται για πρώτη φορά στην εφηβεία ή στην αρχή της ενήλικης ζωής. Οι πάσχοντες παρουσιάζουν πονοκέφαλο σε συνδυασμό με συμπτώματα όπως η ναυτία, οι έμετοι και η υπερευαισθησία στους ήχους και στο φως.
Τι είναι η ημικρανία με αύρα
Ενας στους τρεις ασθενείς με ημικρανία μπορεί να εμφανίζει αύρα, δηλαδή ορισμένα νευρολογικά συμπτώματα (οπτικά και αισθητικά) τα οποία συνήθως προηγούνται της ημικρανίας.
Ο πάσχων μπορεί να βλέπει φωτεινές γραμμές, φωτάκια που αναβοσβήνουν ή και θαμπά τμήματα στο οπτικό πεδίο του. Τα συμπτώματα διαρκούν λιγότερο από μια ώρα – συχνά 15-20 λεπτά. Η ημικρανία τείνει να ακολουθεί την αύρα, ωστόσο σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να προηγείται ή να συμβαίνει ταυτόχρονα.
Εκτός από τα οπτικά συμπτώματα, μπορεί να υπάρχουν σε κάποια άτομα και αισθητικά συμπτώματα, όπως μούδιασμα ή «βελόνιασμα» σε ένα μέρος του σώματος. Η αισθητική αύρα συνήθως εμφανίζεται στο χέρι και το πρόσωπο στην ίδια πλευρά που εμφανίζεται η ημικρανία.
Κάποιοι ασθενείς βιώνουν και διαταραχές του λόγου (δεν βρίσκουν τις λέξεις ή και δεν μπορούν καθόλου να μιλήσουν για ένα μικρό διάστημα).
Πολλές μελέτες που έχουν διεξαχθεί τα τελευταία 30 χρόνια έχουν δείξει ότι η ημικρανία – και ιδίως η ημικρανία με αύρα – αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Οι γυναίκες, η μικρότερη ηλικία (άτομα κάτω των 50 ετών), το κάπνισμα και η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών έχουν επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εγεκφαλικού στους ασθενείς με ημικρανία.
Αυξημένος κίνδυνος
Ο πληθυσμός της παρούσας μελέτης περιελάμβανε 53.000 διδύμους χωρίς προηγούμενη εγκεφαλοαγγειακή νόσο, οι οποίοι απάντησαν σε ερωτηματολόγιο πονοκεφάλου κατά τα έτη 1998 και 2002 για τους διδύμους που γεννήθηκαν το 1935-58 και κατά την περίοδο 2005-06 για τους διδύμους που γεννήθηκαν μεταξύ 1959 και 1985.
Το 16,2% των ατόμων του δείγματος έπασχε από ημικρανία και το 6,7% από ημικρανίες με αύρα. Σε απόλυτους αριθμούς, 8.635 δίδυμοι είχαν ημικρανία, από τους οποίους 3.553 είχαν ημικρανία με αύρα και 5.082 είχαν ημικρανία χωρίς αύρα. Οι υπόλοιποι 44.769 δίδυμοι δεν είχαν ημικρανία.
Κατά τη διάρκεια των 12 ετών παρακολούθησης 1.297 άτομα υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο.
Όταν η ερευνητές δεν έλαβαν υπόψη τους διδύμους σε επίπεδο ζεύγους, η ημικρανία με αύρα συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο κατά 27% ενώ η ημικρανία χωρίς αύρα κατά 7%. Τα ποσοστά αυτά δεν άλλαξαν από άλλους παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό όπως το κάπνισμα και η υψηλή αρτηριακή πίεση.
Ωστόσο σε επίπεδο ανάλυσης ζεύγους των διδύμων, ο κίνδυνος για εγκεφαλικό επεισόδιο που σχετίστηκε με την ημικρανία με αύρα εξασθένησε στο 9% ενώ για την ημικρανία χωρίς αύρα δεν διαπιστώθηκε αυξημένος κίνδυνος.
Η Maria Lantz, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Κλινικής Νευροεπιστήμης του Ινστιτούτου Καρολίνσκα, ανέφερε: «Δεν προέκυψε αύξηση του κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο στα άτομα με ημικρανία χωρίς αύρα. Ο κίνδυνος ήταν μεγαλύτερος για τους πάσχοντες από ημικρανία με αύρα αλλά μικρότερος από αυτόν που έχει προκύψει από προηγούμενες μελέτες».
Με άλλα λόγια, η ανάλυση έδειξε ότι οικογενείς παράγοντες, όπως η κληρονομικότητα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Να σημειωθεί ότι το 2013 μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology έδειξε ότι οι ημικρανίες δημιουργούν με το πέρασμα του χρόνου βλάβες στον εγκέφαλο, όπως είναι τα μικρά εγκεφαλικά επεισόδια εξαιτίας ελλιπούς αιμάτωσης (ισχαιμίας), κάτι που δεν αντιλαμβάνονται οι πάσχοντες. O κίνδυνος μικρών εγκεφαλικών ήταν αυξημένος κατά 44% στους πάσχοντες από ημικρανία με αύρα.
Oρισμένες μελέτες έχουν βρει ότι η αεροβική άσκηση και η σεξουαλική επαφή ανακουφίζει από τις ημικρανίες. Η άσκηση φαίνεται πως είναι εξίσου αποτελεσματική με τις θεραπείες χαλάρωσης και τα φάρμακα σε ό,τι αφορά την πρόληψη των ημικρανιών.
